Είναι απολύτως ανθρώπινο και όλοι κατά καιρούς τρωγόμαστε με το τι να σκέφτονται οι άλλοι για εμάς, τα ρούχα μας, τη συμπεριφορά μας, το κατά πόσο καθαρίσαμε το σπίτι μας. Απλώς μετά την εμφάνιση των social media, αυτή η σκέψη φαίνεται να κατατρώει ένα σωρό χρήστες, οι οποίοι οδηγούνται μέχρι και σε συμπτώματα κατάθλιψης.
Οπότε, μετά το FOMO (Fear Of Missing Out) που περιγράφει την μανία μας να παρακολουθούμε ασταμάτητα τι κάνουν οι άλλοι, ο ψυχολόγος, Μάικλ Γκερβές εισήγαγε έναν νέο όρο, το «FOPO» δηλαδή «Fear Of People’s Opinions». Όμως τι είναι αυτό και πώς θα ανιχνεύσουμε το κατά πόσο πάσχουμε;
Το FOPO είναι στην ουσία ο μηχανισμός που τίθεται σε λειτουργία όταν προσπαθούμε να αρέσουμε, να γίνουμε αποδεκτοί, να προστατέψουμε τον εαυτό μας από την απόρριψη. Και τα συμπτώματα είναι να παραμένουμε διαρκώς σε μια κακώς εννοούμενη επαγρύπνηση, να παρακολουθούμε τα βλέμματα των άλλων. Γιατί; Για να διαπιστώσουμε αν δυσανασχετούν με τα λάθη μας, αν αντιλαμβάνονται τις γκάφες μας, αν γελάνε με τα αστεία μας. Με άλλα λόγια εξαρτάμε την αυτοπεποίθησή μας από κάθε μικρή τους αντίδραση.
Ένα συναίσθημα που μαρτυρά FOPO είναι για παράδειγμα ο πανικός που μας πιάνει κάθε φορά που στέλνουμε ένα μήνυμα και ο παραλήπτης μας απαντά ένα ξερό «ΟΚ». Αρχίζουμε και ψάχνουμε τι κάναμε λάθος, τι έφταιξε, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί αυτό το μήνυμα να μην έχει καθόλου να κάνει με εμάς.
Αλλά γιατί μας συμβαίνει αυτό;
Γιατί σύμφωνα με τον Γκερβές, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ήδη από την προϊστορία ρυθμισμένος στο να αναζητά το «ανήκειν». Θέλουμε να μπαίνουμε σε ομάδες, βρίσκουμε καταφύγιο στις διάφορες κοινότητες. Και νομίζουμε ότι ο μόνος τρόπος να το πετύχουμε αυτό είναι να γίνουμε αρεστοί σε όλους.
«Αλλά φυσικά τα κοινωνικά δίκτυα πήραν αυτή μας την έμφυτη τάση και την απογείωσαν. Πώς; Δίνοντας βήμα σε χίλιους δύο influencers, οι οποίοι προκειμένου να προωθήσουν τα προϊόντα των διαφόρων επωνυμιών, μας κάνουν καθημερινά ενέσεις και μαθήματα γύρω από το πώς πρέπει να ζούμε αν θέλουμε να είμαστε συμπαθείς και δημοφιλείς», αναγνωρίζει ο ειδικός.
Πώς θα καταλάβουμε ότι το FOPO μας χτυπά την πόρτα;
Σύμφωνα με τον ειδικό το FOPO μας καταλαμβάνει σε τρεις διαφορετικές φάσεις.
1. Στην πρώτη φάση, αρχίζουμε να σκεφτόμαστε υπερβολικά πολύ τι θα κάνουμε όταν πάμε σε ένα κοινωνικό γεγονός: Πώς θα καθίσουμε, τι κουβέντες θα ανοίξουμε και διάφορα άλλα.
2. Στη δεύτερη φάση, αμέσως μόλις βρεθούμε σε μια παρέα δίνουμε πολύ σημασία στην κάθε λέξη των συνομιλητών μας και σε πράγματα μικρά, όπως η αλλαγή τόνου ή έντασης στη φωνή τους.
3. Στην τρίτη φάση, αφενός έχουμε προαποφασίσει τι θα πούμε, αφετέρου παρατηρούμε κάθε κίνηση του άλλου. Όμως υπάρχει και χειρότερο: Αγωνιζόμαστε διαρκώς να αναπροσαρμόσουμε τη συμπεριφορά μας με αποτέλεσμα να μην είμαστε παρόντες στο εδώ και στο τώρα.
Σημάδια ότι πάσχουμε σοβαρά από FOPO:
Τσεκάρουμε το κινητό μας στην παρέα όταν δεν έχουμε τι να πούμε για να μην δείχνουμε αμήχανοι
Γελάμε με αστεία που δεν μας φαίνονται όντως διασκεδαστικά
AdvertisementΠίνουμε και τρώμε ότι μας προσφέρουν στα πάρτι ακόμα κι αν δεν μας κάνει όρεξη
AdvertisementΦεύγουμε από τη δουλειά αργότερα επειδή το αφεντικό μας είναι ακόμα στο γραφείο
Λέμε ψέματα για την ηλικία μας ανάλογα με το ποιον έχουμε απέναντί μας
Γενικά το FOPO συνεπάγεται την αποφυγή όλων όσων θεωρούμε ότι θα μας κάνουν να δείχνουμε «ανόητοι». Έτσι, ζούμε διαρκώς υπό πίεση και χάνουμε και ένα σωρό ευκαιρίες να διασκεδάσουμε. Όλοι οι υπόλοιποι περνάνε καλά και εμείς αντί να συμμετέχουμε σκεφτόμαστε αν όντως περνάνε καλά ή αν τσεκάρουν εμάς και μας κατακρίνουν. Ως πότε θα βιώνουμε αυτόν τον εφιάλτη;
Μερικοί τρόποι να απαλλαγούμε από την έγνοια του τι πιστεύουν οι άλλοι για εμάς
Πρώτα από όλα, αν υποφέρουμε από FOPO έχει σημασία να το συνειδητοποιήσουμε και να το ονομάσουμε. Από εκεί και ύστερα, παίρνουμε ένα ένα τα συμπτώματα, όπως λόγου χάρη το άγχος ή η νευρικότητα και εξετάζουμε το κατά πόσο ταιριάζουν στη συνθήκη. Γιατί δηλαδή να αισθανόμαστε αγχωμένοι σε μια παρέα συνομηλίκων και να παίζουμε με το κινητό; Όλοι είναι πρόσχαροι και πρόθυμοι να μας συναντήσουν. Ή εφόσον περατώσαμε τις υποχρεώσεις μας, γιατί να καθόμαστε με τις ώρες στο γραφείο;
Επιπλέον, καθένας θέτει άλλα κριτήρια για το ποιον θα συμπαθήσει και ποιον όχι. Οπότε το να αρέσουμε, δεν είναι στο χέρι μας και άδικα παλεύουμε. Ας είμαστε απλά ο εαυτός μας πάντοτε με ευγένεια και ενσυναίσθηση. Και τότε σίγουρα θα είμαστε αξιαγάπητοι.
Related…
Άλλωστε, οποιαδήποτε σχέση χτίζεται χάρις έναν ψεύτικο εαυτό που έχουμε πλάσει για να μας λατρεύουν, είναι θέμα χρόνου να διαλυθεί σαν πύργος από τραπουλόχαρτα. Όσο πιο αυθεντικοί είμαστε τόσο πιο μακροχρόνιοι και στοργικοί θα είναι οι δεσμοί στις κοινότητες στις οποίες θα ενσωματωνόμαστε. Επομένως, ας δώσουμε στον εαυτό μας χώρο και χρόνο να ανθίσει, χωρίς να σκεφτόμαστε αέναα τι τριγυρνά στο μυαλό των άλλων.
