Καθώς οι θερμοκρασίες έχουν αρχίσει να πέφτουν σιγά σιγά τις τελευταίες εβδομάδες, σηματοδοτώντας και επίσημα την έναρξη της χειμερινής περιόδου, πολλοί από εμάς αισθανόμαστε το κρύο πιο έντονα σε σχέση με άλλες χρονιές.
Αν παρατηρούμε ότι γινόμαστε ολοένα και πιο ευαίσθητοι στο κρύο, ακόμη κι όταν φοράμε πολλά ρούχα, η ηλικία μας μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας.
Η Ελίζ Ντάλας, ιατρός στο London General Practice, εξετάζει έξι βασικούς λόγους για τους οποίους όσο μεγαλώνουμε τείνουμε να αισθανόμαστε το κρύο πιο έντονα και μοιράζεται πρακτικές συμβουλές ώστε να παραμείνουμε ζεστοί και άνετοι όσο πλησιάζουν οι πιο ψυχροί μήνες του χρόνου.
1. Πιο αργός μεταβολισμός
Ο μεταβολισμός μας επιβραδύνεται με την ηλικία, κάτι που συμβάλλει στο να νιώθουμε πιο έντονα το κρύο. «Ο μεταβολισμός μειώνεται καθώς μεγαλώνουμε, εξαιτίας της μείωσης της άλιπης μυϊκής μάζας και των ορμονικών αλλαγών», εξηγεί η δρ. Ντάλας. «Η λειτουργία του θυρεοειδούς εξασθενεί, γεγονός που μειώνει τον μεταβολικό ρυθμό και την παραγωγή θερμότητας. Επίσης, σημειώνονται αλλαγές στα επινεφρίδια, όπως μείωση της DHEA (δεϋδροεπιανδροστερόνη) και μεταβολές στους ρυθμούς της κορτιζόλης, οι οποίες επηρεάζουν την ενεργειακή ισορροπία και τη θερμορύθμιση», καταλήγει.
Η θερμογένεση -δηλαδή η διαδικασία παραγωγής θερμότητας στο σώμα-, γίνεται λιγότερο αποτελεσματική. Αυτή περιλαμβάνει τόσο τη βασική μεταβολική παραγωγή θερμότητας όσο και μηχανισμούς όπως είναι το ρίγος, οι οποίοι συμβάλλουν στη διατήρηση της θερμοκρασίας.
2. Μείωση μυϊκής μάζας και λίπους
Με τα χρόνια, χάνουμε σταδιακά μυϊκή μάζα και λίπος, γεγονός που μειώνει τη φυσική «μόνωση» του σώματός μας. «Η μυϊκή μάζα μειώνεται λόγω σαρκοπενίας, περιορίζοντας την παραγωγή θερμότητας», εξηγεί η Ντάλας. «Επιπλέον, το υποδόριο λίπος μειώνεται, άρα μειώνεται και η μόνωση. Το λίπος επίσης ανακατανέμεται από τα άκρα προς τις κεντρικές περιοχές του σώματος, γεγονός που μειώνει τη θερμότητα στα περιφερικά σημεία, όπως τα χέρια και τα πόδια», προσθέτει.
3. Εξασθενημένη κυκλοφορία του αίματος
Η κυκλοφορία του αίματος τείνει να επιβραδύνεται φυσιολογικά με την ηλικία. «Τα αιμοφόρα αγγεία σκληραίνουν και η ικανότητα διαστολής τους μειώνεται», σημειώνει η γιατρός. «Η ροή του αίματος προς τα άκρα επιβραδύνεται, γεγονός που μειώνει τη μεταφορά θερμότητας. Επιπλέον, η αυτόνομη ρύθμιση της κυκλοφορίας εξασθενεί, καθιστώντας πιο δύσκολη τη διατήρηση της θερμότητας του σώματος», σύμφωνα με την γιατρό.
4. Χρόνιες παθήσεις
Παθήσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός, η αναιμία και ο διαβήτης μπορούν να αυξήσουν την ευαισθησία μας στο κρύο, επηρεάζοντας την ικανότητα του σώματος να παράγει και να κυκλοφορεί θερμότητα. «Ο υποθυρεοειδισμός μειώνει την παραγωγή θερμότητας μέσω του μεταβολισμού, ενώ η αναιμία μειώνει τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς, περιορίζοντας την ενέργεια και τη θερμότητα», εξηγεί η Ντάλας.
Επιπλέον, η καρδιακή ανεπάρκεια μειώνει την καρδιακή παροχή, περιορίζοντας τη ροή αίματος προς το δέρμα και τα άκρα, ενώ το φαινόμενο Ρεϊνό (Raynaud) προκαλεί υπερβολική αγγειοσυστολή ως αντίδραση στο κρύο.
5. Παρενέργειες φαρμάκων
Καθώς μεγαλώνουμε, το σώμα μας αλλάζει και πολλοί από εμάς λαμβάνουμε περισσότερα φάρμακα, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα παρενεργειών σχετικών με τη θερμορύθμιση. «Τα διουρητικά όπως τα θειαζιδικά (π.χ. βενδροφλουαζιδίνη), τα διουρητικά της αγκύλης (π.χ. φουροσεμίδη) και τα καλιοσυντηρητικά (π.χ. σπιρονολακτόνη) μπορούν να προκαλέσουν αφυδάτωση και διαταραχή ηλεκτρολυτών, επηρεάζοντας την ικανότητα του οργανισμού να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του», προσθέτει η Ντάλας.
Επίσης, τα αντικαταθλιπτικά και τα τρικυκλικά (π.χ. αμιτριπτυλίνη) μπορεί να επηρεάσουν τον υποθάλαμο, ο οποίος ρυθμίζει τη θερμοκρασία, και να προκαλέσουν αγγειοσυστολή.
6. Πρόσθετοι παράγοντες
Υπάρχουν και άλλοι, επιπλέον παράγοντες οι οποίοι συνδέονται με τη γήρανση και επηρεάζουν την αντοχή μας στο κρύο. «Το λεπτότερο δέρμα, η μειωμένη λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων, η χαμηλότερη σωματική δραστηριότητα και η μειωμένη απόκριση του υποθαλάμου δυσκολεύουν το σώμα μας να αντιληφθεί και να αντιδράσει σωστά στο ψύχος», προσθέτει η γιατρός.
Πώς μπορούμε να μείνουμε ζεστοί τον χειμώνα
«Να φοράμε θερμικά ρούχα, όπως σκούφους, γάντια και κάλτσες», συμβουλεύει η δρ. Ντάλας. «Να διατηρούμε τη θερμοκρασία του σπιτιού τουλάχιστον στους 20°C, να χρησιμοποιούμε θερμαινόμενες κουβέρτες ή θερμοφόρες με ασφάλεια και να ελέγχουμε για ρεύματα αέρα, χρησιμοποιώντας την απαρίτητη μόνωση σε πόρτες και παράθυρα», επισημαίνεται.
Τελικά, είναι σημαντικό να καταναλώνουμε τακτικά και ζεστά γεύματα, να πίνουμε αρκετό νερό και να προσπαθούμε να παραμένουμε δραστήριοι μέσα στο σπίτι, ώστε να ενισχύουμε την κυκλοφορία του αίματος.
Με πληροφορίες από The Independent
