Γιατί η κίνηση της πΓΔΜ να κλείσει τα σύνορα για τους Αφγανούς μπορεί να είναι μόνο το πρώτο βήμα της στρατηγικής των «σκληρών» της Ευρώπης

Γιατί η κίνηση της πΓΔΜ να κλείσει τα σύνορα για τους Αφγανούς μπορεί είναι μόνο το πρώτο βήμα της στρατηγικής των «σκληρών» της Ευρώπης

Πριν την έναρξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την περασμένη Πέμπτη, η Ελλάδα προετοιμάζονταν για τα πυρά που περίμενε να εξαπολύσει εναντίον της ο σκληρός πυρήνας της ομάδας του Βίζενγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία). Αντ' αυτού όμως, κυβερνητικές πηγές και κοινοτικοί αξιωματούχοι ανέφεραν πως με εξαίρεση την Αυστρία, που προσφάτως επιθυμεί να ηγηθεί των ακραίων φωνών για το προσφυγικό, το κλίμα για την Ελλάδα ήταν «θετικό».

Open Image Modal

Πριν αλέκτωρ λαλήσει τρις όμως ήρθε η πρόσκληση της Βιέννης προς τις χώρες των Βαλκανίων, με εξαίρεση την Ελλάδα, τέθηκε σε εφαρμογή η απόφαση της Βιέννης για την επιβολή ανώτατου ημερήσιου ορίου αποδοχής αιτημάτων ασύλου που δεν μπορεί ξεπερνά τις 80 και οι μηνιαίες διελεύσεις τους 3.200 πρόσφυγες-παρά την αυστηρή σύσταση του αρμόδιου επιτρόπου, Δημήτρη Αβραμόπουλου- και η πΓΔΜ έκλεισε τα σύνορα για τους Αφγανούς πρόσφυγες. Οι κινήσεις αυτές εκτιμάται, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις Βρυξέλλες, πως είναι συντονισμένες και φυσικά δείχνουν την συμπόρευση χωρών των Βαλκανίων με την αυστριακή ατζέντα. Είναι όμως εξίσου σαφές πως κάποια μέλη της ΕΕ μαζί με χώρες εκτός αυτής, αναζητούν δικές τους λύσεις βλέποντας πως αυτές που υπάρχουν στο τραπέζι της ΕΕ αποτυγχάνουν.

Η κίνηση της πΓΔΜ, στα σύνορα της οποίας εδώ και μέρες βρίσκονται ή αναμένεται να μεταβούν στρατιώτες χωρών της βαλκανικής, αποσκοπεί στην ικανοποίηση της βασικής επιδίωξης αυτής της νέας συμμαχίας που δεν είναι παρά η ανακοπή των ροών προς την Κεντρική Ευρώπη .

Η «έξυπνη» επιλογή να κλείσουν τα σύνορα για τους Αφγανούς

Όλα αυτά βέβαια γίνονται με έναν πραγματικά «έξυπνο» τρόπο. Η Αυστρία εμφανίζεται επιθετική, ακολουθεί τη δική της πορεία αλλά ξέρει ότι δεν υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις και ας παραβιάζει τα συμφωνηθέντα, ενώ στήνει νέες συμμαχίες. Ιδιαίτερα έξυπνα όμως κινήθηκαν και τα Σκόπια. Τυπικά δεν έκλεισαν τα σύνορα για όλους και έτσι...«τυπικά» δεν παραβιάζουν- κατά μια ερμηνεία τουλάχιστον- και τη συμφωνία των βαλκανικών χωρών με την ΕΕ.

Βρήκαν όμως τον τρόπο να μειώσουν ακόμη και κατά 27%, ή και περισσότερο, τις προσφυγικές ροές εξυπηρετώντας την πολιτική της Αυστρίας.

Αυτή η μείωση σχεδόν, πέραν του 1/4 επί του συνόλου των ατόμων που διέρχονται από την Ειδομένη στη Γευγελή, είναι φυσικά και το ποσοστό που αντιστοιχεί στους αφγανικής υπηκοότητας πρόσφυγες που φθάνουν στην Ελλάδα μέσω Τουρκίας και στη συνέχεια κατευθύνονται στα σύνορα με την πΓΔΜγια να συνεχίσουν το ταξίδι τους μέσω της Δυτικής Βαλκανικής Οδού. Σημειώνεται πως από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα, τα ποσοστά Αφγανών προσφύγων που διέρχονται της χώρας ήταν από 11% το 2015 και έως και 27% βάσει των για το 2016. Πρώτη εθνικότητα παραμένουν οι Σύριοι πρόσφυγες, με ποσοστό 41%, ακολουθούν οι Αφγανοί, έπονται οι Ιρακινοί με 17% ενώ οι άλλες εθνικότητες παρουσιάζουν πολύ χαμηλά ποσοστά.

Οι δε Ιρακινοί δεν αποκλείεται να είναι οι επόμενοι για τους οποίους μπορεί να αποκλειστούν τα σύνορα στη Γευγελή. Εξάλλου, και αυτό προφανώς είναι ένα επιχείρημα για τις χώρες που θα μετάσχουν στην Διάσκεψη, ακόμη και σε επίσημα έγγραφα της Κομισιόν- πχ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – τόσο οι Αφγανοί όσο και οι Ιρακινοί, αναφέρονται ως παράνομοι μετανάστες, η έλευση των οποίων από την Τουρκία προς την Ευρώπη θα πρέπει να ανακοπεί.

Προφανώς ουδείς αναγνωρίζει πως στο Ιράκ κάποιοι φεύγουν για να γλιτώσουν από τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους.

Σε κάθε περίπτωση κατά τη διάρκεια της διάσκεψης στη Βιέννη δεν αποκλείεται οι χώρες που μετέχουν -οι εταίροι μας Βουλγαρία, Κροατία και Σλοβενία και οι εκτός ΕΕ Αλβανία, Βοσνία, Κόσοβο, Μαυροβούνιο και πΓΔΜ- να επιφυλάσσουν και για τη χώρα μας ακόμη περισσότερες εκπλήξεις.

Open Image Modal

Βέβαια και πριν από αυτή τη Διάσκεψη και κατά το μεγαλύτερο μέρος της προσφυγικής κρίσης, η γειτνίαση με την πΓΔΜ σε καμία περίπτωση δεν χαρακτηρίστηκε από πνεύμα συνεργασίας.

Το χρονικό μιας ταραχώδους γειτνίασης (και στο προσφυγικό)

  • Τέλη Νοεμβρίου στην ουδέτερη ζώνη Ειδομένης-Γευγελής ξεκινά η ανέγερση συρμάτινου φράχτη προκειμένου να ελεγχθεί η ροή προσφύγων. Ο φράχτης που στήθηκε, ξεπέρασε σε μήκος τα 7χλμ. Το προηγούμενο διάστημα το πέρασμα ήταν αφύλαχτο ενώ κυρίως τον Νοέμβριο οι διωκτικές αρχές της γείτονος, προσπαθώντας να ελέγξουν τις ροές προχώρησαν σε υπερβολική χρήση βίας σε βάρος όσων επιχειρούσαν να συνεχίσουν το ταξίδι τους.
Open Image Modal
  • Ο πρώτος περιορισμός διελεύσεων προσφυγών ανάλογα με την εθνικότητα ήρθε από την πΓΔΜ στις αρχές Δεκεμβρίου του 2015. Το προηγούμενο σύντομο διάστημα κατά το οποίο οι πρόσφυγες χρησιμοποιούσαν το αποκαλούμενο βαλκανικό πέρασμα, περνούσαν τα σύνορα ανεξαρτήτως εθνικότητας. Αιφνιδίως όμως, και πάντα σε συνεννόηση με γείτονες χώρες από τις οποίες επίσης διέρχονται πρόσφυγες κατά τα ταξίδια τους προς την Κεντρική Ευρώπη, αποφάσισε να επιτρέπει τη διέλευση μόνο σε τρεις εθνικότητες: Σύριων, Αφγανών και Ιρακινών. Χιλιάδες Ιρανοί, Μαροκινοί, Αλγερινοί και Πακιστανοί κα παρέμειναν επί ημέρες στην ουδέτερη ζώνη από την πλευρά της Ελλάδας μέχρι που τελικά απομακρύνθηκαν από την αστυνομία.
    • Από τότε, τα Σκόπια ουκ ολίγες φορές και χωρίς προφανή σοβαρό λόγο, «πάγωναν» ακόμη και για ένα ή δύο 24ωρα τη διέλευση όλων των προσφύγων ή, άλλες φορές, επιβράδυναν την όλη διαδικασία μειώνοντας αισθητά τον αριθμό των ημερήσιων διελεύσεων. Οι ενέργειες αυτές συχνά χαρακτηρίστηκαν, και μάλλον όχι αβάσιμα, πως ως μοναδικό στόχο είχαν την επίδειξη ισχύος ή ενδεχομένως αποσκοπούσαν σε ένα «τεστάρισμα» των αντοχών της Ελλάδας στη διαχείριση των ροών. Παράλληλα και άλλες βαλκανικές χώρες «πάνω» στο δυτικό βαλκανικό πέρασμα έκλειναν κατά διαστήματα τα σύνορά τους ή προωθούσαν στην αμέσως προηγούμενη χώρα διέλευσης, σημαντικό αριθμό προσφύγων. Φυσικά στην Ειδομένη προκαλούνταν συνθήκες «ασφυξίας»
    Open Image Modal

  • Την Κυριακή, 21 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε πως η Αυστρία καλεί- με εξαίρεση την Ελλάδα- όλες τις χώρες των Βαλκανίων και φυσικά και την πΓΔΜ, σε διάσκεψη για το προσφυγικό. Βάσει των προσκλήσεων που έχει απευθύνει η Βιέννη, η διάσκεψη με βασικό ζητούμενο την ανακοπή των προσφυγικών ροών, επρόκειτο να διενεργηθεί την Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου.
  • Επίσης όμως την Κυριακή τα σύνορα της πΓΔΜ «έκλεισαν» για όλους τους Αφγανούς πρόσφυγες, χωρίς προειδοποίηση προς την Ελλάδα σε εύλογο χρόνο, παραβιάζοντας τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί μεταξύ των βαλκανικών χωρών και της ΕΕ για μη αλλαγή του status quo. Παράλληλα όμως τα Σκόπια προχώρησαν και σε μία εξίσου προκλητική κίνηση, όπως ανέφεραν τουλάχιστον τελευταίες πληροφορίες. Ζητούν από τους Σύριους και Ιρακινούς πρόσφυγες να επιδείξουν ταξιδιωτικά έγγραφα που να αποδεικνύουν την εθνικότητά τους μη αποδεχόμενοι ουσιαστικά τα έγγραφα πους τους έχουν χορηγήσει οι αρμόδιες αρχές στην Ελλάδα και φέρουν την σφραγίδα της ελληνικής δημοκρατίας.