Μπορεί η αξία ενός έργου τέχνης να μην καθορίζεται απαραίτητα από τη τιμή πώλησης σε μία δημοπρασία, ωστόσο, τα ρεκόρ που καταγράφονται γίνονται τίτλοι, καθορίζοντας εν πολλοίς το χρηματιστήριο της τέχνης.   

Με κάθε πώληση που σπάει τα κοντέρ, ο πήχης ανεβαίνει ακόμη ψηλότερα και τα νούμερα πολλαπλασιάζονται. Το παιχνίδι στην αγορά τέχνης έχει αλλάξει και ιδιαίτερα μετά την επιβολή των δασμών Τραμπ, χωρίς αυτό να σημαίνει πως οι περίφημοι οίκοι δημοπρασιών χάνουν την ισχύ και την επιρροή τους.

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ο πιο ακριβός πίνακας που έχει πωληθεί ποτέ σε δημοπρασία είναι το έργο «Salvator Mundi» (Ο Σωτήρας του Κόσμου) που αποδίδεται (;) στον Λεονάρντο Ντα Βίντσι, με τελική τιμή που άγγιξε τα 450 εκατομμύρια δολάρια. 

Το artnews παρουσιάζει τη λίστα με τα 10 πιο ακριβά έργα τέχνης που έχουν πωληθεί σε δημοπρασία.

Εκκινώντας αντίστροφα, το Top 10 έχει ως εξής: 

 

«Η κραυγή», Έντβαρτ Μουνκ, 1895

Πωλήθηκε για 119,9 εκατομμύρια δολάρια από τον οίκο Sotheby’s στη Νέα Υόρκη τον Μάιο του 2012.

Πρόκειται για μία από τις τέσσερις εκδοχές -δύο με λάδι και δύο με παστέλ-, του έργου, ενώ όταν πωλήθηκε σημείωσε νέο ρεκόρ ξεπερνώντας τον πίνακα του Πικάσο που μέχρι εκείνη την στιγμή κατείχε την πρωτιά, «Nude, Green Leaves and Bust»(1932). Το έργο του Πικάσο είχε πωληθεί από τον οίκο Christie’s το 2010 έναντι 106,5 εκατομμυρίων δολαρίων. 

Η συγκεκριμένη εκδοχή του πίνακα «Η κραυγή» αποτελούσε την μοναδική που βρισκόταν ακόμα σε χέρια ιδιώτη, και συγκεκριμένα, ο πωλητής της ήταν ο Νορβηγός επιχειρηματίας, Petter Olsen.  Ο πατέρας του ήταν πολύ καλός φίλος με τον καλλιτέχνη Έντβαρτ Μουνκ.

Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, αγοραστής του πίνακα ήταν ο επενδυτής Leon Black, διαχειριστής του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, όπου η το έργο εκτέθηκε αργότερα. 

 

«Mont Sainte-Victoire», Πολ Σεζάν, 1888-1890

Πωλήθηκε έναντι 137,7 εκατομμυρίων δολαρίων από τον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Νοέμβριο του 2022.

Το απολαυστικά πλούσιο τοπίο του Σεζάν με τη γαλλική ύπαιθρο και το αγαπημένο του Mont Sainte-Victoire συνεχίζει να κλέβει τις εντυπώσεις. Η πώληση του ανέβασε τον πήχη για τον καλλιτέχνη και το έργο του που άφησε ως παρακαταθήκη.

Ο συγκεκριμένος πίνακας του Σεζάν αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα του καλλιτεχνικού κινήματος που εισήγαγε ο Γάλλος ζωγράφος, το οποίο δεν είναι άλλο από τον κυβισμό. Σχήματα με απαλές χρωματικές σκιάσεις, σαν να ήταν τρισδιάστατες γεωμετρικές μορφές. Με αυτόν τον τρόπο, ο Σεζάν άνοιξε το δρόμο για τους κυβιστές καλλιτέχνες, όπως ήταν Πάμπλο Πικάσο ο οποίος θα εμπνευστεί από τον προκάτοχο του και θα φτάσει σε ένα νέο επίπεδο τις καινοτομίες του. 

 

«Pointing Man», Αλμπέρτο Τζακομέτι, 1947

Πωλήθηκε για 141,3 εκατομμύρια δολάρια από τον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Μάιο του 2015.

Το έργο του Αλμπέρτο Τζακομέτι «Pointing Man» (1947) είναι το ακριβότερο γλυπτό που έχει πωληθεί ποτέ σε δημοπρασία. Φτιαγμένο από μπρούτζο, έχει ύψος πάνω από 5,5 μέτρα και πωλήθηκε από τον μεγιστάνα των ακινήτων, Σέλντον Σόλοου. 

Η συγκεκριμένη εκδοχή του «Pointing Man», ένα από τα έξι εκμαγεία που δημιούργησε ο καλλιτέχνης βρισκόταν υπό ιδιωτική κατοχή επί 45 χρόνια πριν από την πώληση. Τέσσερα από αυτά τα εκμαγεία βρίσκονται σε μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη και η Πινακοθήκη Tate στο Λονδίνο, γεγονός που κατέστησε αυτή τη δημοπρασία μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους συλλέκτες. 

 

«Three Studies of Lucian Freud», Φράνσις Μπέικον, 1969

Πωλήθηκε έναντι 142,4 εκατομμυρίων δολαρίων από τον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Νοέμβριο του 2013.

Το έργο «Three Studies of Lucian Freud» (1969) του Βρετανού ζωγράφου Φράνσις Μπέικον, έγινε για λίγο το ακριβότερο έργο τέχνης που πωλήθηκε ποτέ σε δημοπρασία, τον Νοέμβριο του 2013. Το τρίπτυχο κατέρριψε το ρεκόρ που είχε σημειώσει το έργο του Έντβαρτ Μουνκ, «Η κραυγή» ένα χρόνο νωρίτερα. 

Το τρίπτυχο, κάθε τμήμα του οποίου έχει ύψος 1,5 μέτρο, απεικονίζει τον μακροχρόνιο φίλο του Μπέικον και επίσης καλλιτέχνη, τον Βρετανό Λούσιαν Φρόιντ, σε μια σειρά από παραμορφωμένες πόζες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι τρεις πίνακες διαχωρίστηκαν από έναν έμπορο τη δεκαετία του 1970 και παρέμειναν έτσι για 15 χρόνια μέχρι την επανένωση τους από έναν συλλέκτη το 1989.

Λίγο μετά την πώληση, ο ανώνυμος αγοραστής δάνεισε το τρίπτυχο στο Μουσείο Τέχνης του Πόρτλαντ από τον Δεκέμβριο του 2013 έως τον Μάρτιο του 2014.

 

«Models», Ζόρζ Σερά, 1888

Πωλήθηκε για 149 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Νοέμβριο του 2022.

Τον Νοέμβριο του 2022, ένα αριστούργημα των αρχών του 19ου αιώνα πωλήθηκε για το εντυπωσιακό ποσό των 149 εκατομμυρίων δολαρίων στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη. Ο Γάλλος καλλιτέχνης Ζορζ Σερά ακολούθησε το ρεύμα του μετα-ιμπρεσιονισμού, ενώ ο ίδιος εισήγαγε τον «πουαντιγισμό» (Pointillism).

Σύμφωνα με το νέο καλλιτεχνικό ρεύμα, τα χρώματα δεν αναμειγνύονται στην παλέτα αλλά τοποθετούνται μεμονωμένα, κουκίδα κουκίδα, και απευθείας πάνω στον καμβά. Το αποτέλεσμα είναι να συγχωνεύονται οι λεπτομέρειες των χρωμάτων ως σύνολο με τη βοήθεια του εγκεφάλου και όχι της όρασης, όταν κοιτά κανείς τον πίνακα από απόσταση.

Ο πίνακας, ο οποίος απεικονίζει τρεις γυμνές φιγούρες και ακολουθεί την τεχνοτροπία αυτού ακριβώς του κινήματος, ήταν ένα από τα πιο σπάνια έργα του καλλιτέχνη που βρίσκονται σε χέρια ιδιώτη. Προερχόταν από τη συλλογή του συνιδρυτή της Microsoft Πολ Άλεν, ενώ ήταν αναμενόμενο πως θα ξεπερνούσε τα 100 εκατομμύρια δολάρια στη δημοπρασία. 

 

«Reclining Nude», Αμεντέο Μοντιλιάνι, 1917

Πωλήθηκε για 157,2 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Sotheby’s στη Νέα Υόρκη τον Μάιο του 2018.

Το έργο του Ιταλού μοντερνιστή Αμεντέο Μοντιλιάνι, πρόκειται για ένα από τα πιο διάσημα γυμνά του καλλιτέχνη. Η πώληση αποτέλεσε ρεκόρ καθώς εκείνη την εποχή, χαρακτηρίστηκε ως το ακριβότερο έργο τέχνης που πωλήθηκε ποτέ στον οίκο δημοπρασιών Sotheby’s στο Λονδίνο. 

Το έργο, το οποίο απεικονίζει μία γυμνή γυναίκα να κοιτάζει τον θεατή πάνω από τον ώμο της, αποτελεί μέρος της περίφημης σειράς γυμνών του Μοντιλιάνι, τα οποία φιλοτέχνησε από το 1916 έως και το 1919. Χαρακτηρίστηκαν ως επαναστατικά και τολμηρά για την εποχή, τόσο ως προς τη προσέγγιση του στη φόρμα, όσο και ως προς το περιεχόμενο.

Γι′ αυτό και όταν εκτέθηκαν για πρώτη φορά στο Παρίσι, στη γκαλερί της Berthe Weill το 1917, προκάλεσαν μεγάλο σκάνδαλο με την αστυνομία να επεμβαίνει με σκοπό το κλείσιμο της έκθεσης. Σήμερα, θεωρούνται αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του γυμνού στη τέχνη. 

Η νικητήρια προσφορά προήλθε από έναν πελάτη ο οποίος βρισκόταν στο τηλέφωνο με υφιστάμενο μέλος του Sotheby’s όλη την διάρκεια της δημοπρασίας. 

 

«Nu couché», Αμεντέο Μοντιλιάνι, 1917-1918

Πωλήθηκε για 170,4 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Νοέμβριο του 2015.

Άλλο ένα έργο από τα περίφημα γυμνά του Μοντιλιάνι προστίθεται στη λίστα, το οποίο μάλιστα κατέρριψε τις προσδοκίες στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη το 2015, υπερδιπλασιάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ δημοπρασίας του καλλιτέχνη.

Η πώληση πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της βραδινής δημοπρασίας που επιμελήθηκε ο οίκος Christie’s, «The Artist’s Muse», η οποία είχε ως στόχο να δημιουργήσει αίσθηση γύρω από αριστουργήματα του 20ού αιώνα.

Ο πίνακας κατέληξε στα χέρια του Κινέζου δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Liu Yiqian, τον οποίο εξασφάλισε μέσω τηλεφώνου. 

 

«Οι Γυναίκες του Αλγερίου», Πάμπλο Πικάσο, 1955

Πωλήθηκε έναντι 179,4 εκατομμυρίων δολαρίων στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Μάιο του 2015.

Ο πίνακας πρόκειται για το τελευταίο και πιο περίπλοκο κομμάτι της σειράς 15 έργων του σπουδαίου Ισπανού κυβιστή Πάμπλο Πικάσο, «Οι Γυναίκες του Αλγερίου» (1954-55).

Η σειρά ήταν εμπνευσμένη από το ομώνυμο αριστούργημα του 1834 από Γάλλο ζωγράφο του ρομαντισμού, Ευγένιο Ντελακρουά, ενώ δημιουργήθηκε ως απάντηση στην εθνικιστική εξέγερση στην Αλγερία κατά της γαλλικής αποικιοκρατίας και αντανακλά τη γοητεία του Πικάσο τόσο για την ευρωπαϊκή ανατολίτικη τέχνη όσο και για το τεταμένο πολιτικό τοπίο της εποχής.

Το έργο ξεπέρασε κάθε προσδοκία καθώς για εκείνη την εποχή, αποτέλεσε τον ακριβότερο πίνακα που πωλήθηκε ποτέ σε δημοπρασία. 

 

«Shot Sage Blue Marilyn», Άντι Γουόρχολ, 1964

Πωλήθηκε έναντι 195 εκατομμυρίων δολαρίων στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Μάιο του 2022.

Το πορτρέτο με μεταξοτυπία, βασισμένο σε διαφημιστικό στιγμιότυπο της διάσημης Αμερικανίδας ηθοποιού Μέριλιν Μονρόε, από την ταινία «Niagara» του 1953, στην οποία πρωταγωνίστησε, αποτελεί μέρος της διάσημης σειράς «Shot Marilyn» του Γουόρχολ. Ο καλλιτέχνης εμπνεύστηκε αυτό το όνομα όταν η Αμερικανίδα καλλιτέχνης Ντόροθι Πόντμπερ πυροβόλησε με όπλο μια στοίβα από καμβάδες του Γουόρχολ.

Ο Αμερικανός Άντι Γουόρχολ χαρακτηρίστηκε ένας από τους πιο «ριζοσπαστικούς» καλλιτέχνες της γενιάς του, αφήνοντας το δικό του ιδιαίτερο στίγμα στην ιστορία της μοντέρνας τέχνης.

Ο έμπορος τέχνης Λάρι Γκαγκοσιάν, εξασφάλισε τελικά τον πίνακα στην τιμή των 170 αντί της εκτίμησης των 200 εκατομμυρίων δολαρίων.

Τα έργα «Shot Marilyn» είναι από τα πιο περιζήτητα του Γουόρχολ, καθώς υπάρχουν μόνο πέντε εκδοχές τους. Το συγκεκριμένο πορτρέτο βρισκόταν στην ιδιωτική συλλογή των Ελβετών εμπόρων Thomas και Doris Ammann για περίπου πέντε δεκαετίες. 

 

«Salvator Mundi» (Ο Σωτήρας του Κόσμου), Λεονάρντο Ντα Βίντσι, 1490-1500

Πωλήθηκε έναντι 450,3 εκατομμυρίων δολαρίων στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Νοέμβριο του 2017.

Σε μια στιγμή ορόσημο για τον κόσμο της τέχνης, το έργο «Salvator Mundi» το οποίο στην πραγματικότητα αποτελεί μυστήριο εάν αποτελεί αυθεντικό έργο του σπουδαίου Λεονάρντο ντα Βίντσι, πρόκειται για το ακριβότερο έργο τέχνης που έχει πωληθεί ποτέ σε δημοπρασία.

Ωστόσο, οι επιμελητές του Λούβρου είχαν εκτιμήσει ότι δεν μπορούσαν να αποδώσουν το έργο αποκλειστικά και μόνο στον Ντα Βίντσι.

Η πώληση, η οποία πραγματοποιήθηκε σε μια κατάμεστη αίθουσα στα κεντρικά γραφεία του Christie’s στο Rockefeller Center, ακολούθησε μετά από έναν έντονο αγώνα προσφορών ο οποίος διήρκησε 19 λεπτά. 

Το έργο είχε πωληθεί για μόλις 1.175 δολάρια το 2005, όταν είχε αποδοθεί σε έναν διαφορετικό καλλιτέχνη, αλλά αργότερα θεωρήθηκε ως έργο του σπουδαίου Δάσκαλου της Αναγέννησης. 

Σε κάθε περίπτωση, ο πίνακας απεικονίζει τον Ιησού με το δεξί χέρι σε σχήμα ευλογίας και το αριστερό να κρατά μία σφαίρα. 

Το έργο «Salvator Mundi» πέρασε από πολλά χέρια για να καταλήξει στον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Με πληροφορίες από ARTnews