H Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης αποχαιρετά τη χρονιά με αισιοδοξία και χαμόγελο, μέσα από το πρώτο μέρος ενός μεγάλου αφιερώματος στην κινηματογραφική κωμωδία. Πιο συγκεκριμένα, στο σινεφίλ στέκι της αίθουσας Σταύρος Τορνές, από την Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου έως την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει στη μαγεία της σκοτεινής αίθουσας και της μεγάλης οθόνης ορισμένες από τις σπουδαιότερες και πιο ξεκαρδιστικές στιγμές στην ιστορία του είδους.
Σλάπστικ και σκρούμπολ ευτράπελα, κωμωδίες καταστάσεων και γαϊτανάκια παρεξηγήσεων, ηθογραφικές και ρομαντικές κομεντί, αλλά και αιχμηρές πολιτικές σάτιρες φιγουράρουν στο πρώτο σκέλος του αφιερώματος της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης, που περιλαμβάνει επτά ταινίες-ορόσημα της κωμωδίας, που ανατρέχουν από την εποχή του βωβού κινηματογράφου μέχρι τη δεκαετία του 1960.
Το δεύτερο μέρος του αφιερώματος, που περιλαμβάνει έξι ταινίες που τοποθετούνται χρονικά από τη δεκαετία του 1970 μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2026.
Στην αλησμόνητη κωμωδία Το Πάρτι (1968) του Μπλέικ Έντουαρντς (με μία από τις πιο αστείες εναρκτήριες σκηνές όλων των εποχών), ένας αληθινός ανθρώπινος τυφώνας, που ενσαρκώνει μαγευτικά ο Πίτερ Σέλερς, εισβάλλει σε ένα καθωσπρέπει πάρτι, μετατρέποντάς το σε βασίλειο του χάους, της αναρχίας και του λάθους. Μια ντελιριακή κωμωδία που στηλιτεύει τη χολιγουντιανή αφρόκρεμα και αξιοποιεί στο έπακρο τη χωροταξική κατασκευή του σκηνικού και τη λειτουργία των ανεπαίσθητων ήχων, καθώς μετατρέπει τον ήρωά της από απρόσκλητο επισκέπτη σε οικοδεσπότη της δικής του γιορτής.
«Ένας κωμικός κάνει αστεία πράγματα, ενώ ένας καλός κωμικός κάνει τα πράγματα να φαίνονται αστεία» είχε πει κάποτε ο μέγιστος Μπάστερ Κίτον, και η συγκεκριμένη ρήση βρίσκει τέλεια εφαρμογή στο ασυναγώνιστο Ο Στρατηγός (1926), την «καλύτερη κωμωδία όλων των εποχών» σύμφωνα με τον Όρσον Γουέλς. Παραγνωρισμένη και εισπρακτικά αποτυχημένη στην εποχή της, η ταινία οδήγησε στην οικονομική-καλλιτεχνική κατάρρευση τον Κίτον, στοιχείο που προσδίδει έναν μελαγχολικό τόνο στην κατοπινή επαναξιολόγησή της ως ένα διαχρονικό και άφθαρτο αριστούργημα του βωβού σινεμά.
H πρώτη έγχρωμη ταινία στη φιλμογραφία του Ζακ Τατί μάς επανασυστήνει τον αξιαγάπητο Κύριο Ιλό, ο οποίος εξακολουθεί να δίνει έναν μοναχικό, αδέξιο και σαρδανάπαλο αγώνα απέναντι στις εμμονές της σύγχρονης γαλλικής κοινωνίας: από τη φουτουριστική και ακατανόητη αρχιτεκτονική μέχρι τον αχαλίνωτο καταναλωτισμό, την ιεροποίηση των μηχανών και την τουριστικοποίηση του τρόπου ζωής. Ο θείος μου (1958) υπήρξε η μεγαλύτερη επιτυχία στην καριέρα του Τατί, καθώς απέσπασε τόσο το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας όσο και το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών.
H Σούπα πάπιας (1933) του Λίο ΜακΚάρεϊ, η τελευταία κινηματογραφική παράσταση των αδερφών Μαρξ, είχε απορριφθεί από το κοινό της εποχής, το οποίο δυσκολεύτηκε να αποδεχθεί μια τόσο γενναία σαρκαστική κωμωδία στην καρδιά της Μεγάλης Ύφεσης. Με το πέρασμα του χρόνου, η Σούπα πάπιας, που μπορεί να γίνει αντιληπτεί και ως σήμα κινδύνου για τον καλπάζοντα ναζισμό, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για αμέτρητους καλλιτέχνες. Μεταξύ άλλων, είναι η ταινία που πείθει τον χαρακτήρα του Γούντι Άλεν να μη δώσει τέλος στη ζωή του στο Η Χάνα και οι αδερφές της, αλλά και το βασικό θεμέλιο για το Help! των Beatles.
Μία από τις πιο θρυλικές και αυθεντικά αστείες στιγμές στην ιστορία της commedia all’italiana, το αξέχαστο Ο κλέψας του κλέψαντος (1958) του Μάριο Μονιτσέλι βγάζει βλάσφημα τη γλώσσα στις διδαχές του Νεορεαλισμού, πυροδοτώντας μια κωμική ενσυναίσθηση με την –ίσως– πιο αξιαγάπητη παρέα κομπιναδόρων φτωχοδιάβολων στην ιστορία του σινεμά. Με απολαυστικές ερμηνείες από ένα ονειρεμένο καστ και φωτισμό που περισσότερο παραπέμπει σε φιλμ νουάρ παρά σε κωμωδία, η ταινία βυθίζει την μεταπολεμική ανέχεια της Ιταλίας στο παραμορφωτικό φίλτρο του γέλιου και του παραλόγου.
To Ξαναπαντρεύομαι τη γυναίκα μου (1940), ένα αληθινό σκρούμπολ διαμάντι από τον βιρτουόζο Χάουαρντ Χοκς, εξαπολύει έναν πρωτόγνωρο βερμπαλιστικό καταιγισμό από ευφυολογήματα και ατάκες – ο Χοκς είχε όντως βαλθεί να αποδείξει πως η ταινία του διαθέτει τους ταχύτερους διαλόγους στη μέχρι τότε ιστορία της έβδομης τέχνης. Βασισμένη στο διάσημο θεατρικό The Front Page αλλά με κομβικές αλλαγές στη σεναριακή πλοκή, η θρυλική αυτή κωμωδία διατυπώνει ένα περιπαικτικό και φρενήρες σχόλιο για τη δημοσιογραφική ηθική, τον θεσμό του γάμου, αλλά και την αιώνια διασύνδεση περιπετειας και έρωτα.
Ακολουθώντας ένα άτυπο σχήμα κύκλου, το πρώτο μέρος του αφιερώματος της Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης στην κινηματογραφική κωμωδία ξεκινά και κλείνει με παραπλήσιο τρόπο: ένα ασύλληπτο tour de force από τον μέγιστο Πίτερ Σέλερς. Το SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα (1964) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ ξεδιπλώνεται ως μια ευφυέστατη και ανελέητη παρωδία της ψυχροπολεμικής υστερίας, αλλά και ως μια λυτρωτική παρηγοριά απέναντι στον τρόμο του πυρηνικού ολέθρου και το ανομολόγητο πλάνο της ανθρωπότητας για αυτο-αφανισμό. Ένα αληθινό κομψοτέχνημα κιουμπρικής ειρωνείας, όπου το τέλος του κόσμου μοιάζει με τρανταχτό γέλιο.
Πρόγραμμα προβολών:
Πέμπτη 4/12
20:30 Το πάρτι (The Party, 1968, 99΄)
Παρασκευή 5/12
19:00 Ο Στρατηγός (The General, 1926, 89΄)
21:00Ο θείος μου (Mon oncle/My Uncle, 1958, 117΄)
Σάββατο 6/12
19:00 Σούπα πάπιας (Duck Soup, 1933, 68΄)
21:00 Ο κλέψας του κλέψαντος (I soliti ignoti/Big Deal on Madonna Street, 1958, 111΄)
Κυριακή 7/12
19:00 Ξαναπαντρεύομαι τη γυναίκα μου (His Girl Friday, 1940, 92΄)
21:00 SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα (Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb, 1964, 95΄)
Info
Αίθουσα Σταύρος Τορνές
Γενική είσοδος: 5€
Εισιτήρια διαθέσιμα ηλεκτρονικά στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
