Η ρωσική παραβίαση του πολωνικού εναερίου χώρου με μη επανδρωμένα αεροσκάφη την Τετάρτη, που προκάλεσε κινητοποίηση των πολωνικών και άλλων ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων, πραγματοποιήθηκε- τουλάχιστον σε έναν βαθμό- με drones τύπου Gerbera, σύμφωνα με αξιωματούχο των πολωνικών ενόπλων δυνάμεων.
Το Gerbera είναι ένα φθηνό drone μακράς εμβέλειας, για το οποίο οι ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών λένε ότι είναι φτιαγμένο από κόντρα πλακέ και αφρό και συναρμολογούνται στο τεράστιο ρωσικό εργοστάσιο Γελαμπούγκα. Έχει άνοιγμα φτερών 2,5 μέτρα, μέγιστο βάρος 18 κιλά, μέγιστη ταχύτητα 160 χλμ/ ώρα, εμβέλεια 600 χλμ και έναν μικρό κινητήρα στο πίσω μέρος με ξύλινη έλικα.
Τόσο η Ουκρανία όσο και δυτικοί αναλυτές λένε πως η Ρωσία χρησιμοποιεί το Gerbera για να προκαλεί κορεσμό στην ουκρανική αεράμυνα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως «δόλωμα», για να τραβήξει την προσοχή των δυνάμεων αεράμυνας μακριά από τα πιο ακριβά, ιρανικού σχεδιασμού drones τύπου Shahed (που η Ρωσία είτε αγοράζει από το Ιράν είτε κατασκευάζει μόνη της), που φέρουν ισχυρές εκρηκτικές κεφαλές- ωστόσο αναλυτές λένε πως έχουν εμφανιστεί και εκδόσεις του Gerbera με ελαφρές κεφαλές, ως ιπτάμενες βόμβες, ή εξοπλισμό παρατήρησης.
«Τα Gerbera συνήθως χρησιμοποιούνται ως μέρος ενός μείγματος συστημάτων» είπε ο Φάμπιαν Χιντς, ερευνητής στο International Institute for Strategic Studies. «Ως εκ τούτου φαίνεται πιθανό η εισβολή να περιελάμβανε άλλα μη επανδρωμένα αεροσκάφη συντρίμμια των οποίων δεν έχουμε δει ακόμα» πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την Ουκρανία, το Gerbera συναρμολογείται στη Ρωσία από κιτ που παρέχει η κινεζική Skywalker Technology. Το Πεκίνο ωστόσο επιμένει ότι είναι ουδέτερο και δεν παρέχει στρατιωτική βοήθεια στη Ρωσία. Οι ουκρανικές υπηρεσίες έχουν πει επίσης πως βρήκαν εξαρτήματα από κατασκευαστές στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, παρά τις απαγορεύσεις στις εξαγωγές στη Ρωσία τεχνολογιών που μπορούν να έχουν και στρατιωτική χρήση.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του United24Media, υπάρχουν αναφορές πως τα Gerbera που βρέθηκαν στην πολωνική επικράτεια ήταν εφοδιασμένα με επιπλέον δεξαμενές καυσίμων, για να αυξηθεί η εμβέλειά τους. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να υποδεικνύει την ύπαρξη μιας ειδικής έκδοσης, σχεδιασμένης για επιχειρήσεις σε μεγαλύτερη απόσταση- συγκεκριμένα εντός της επικράτειας του ΝΑΤΟ. Σημειώνεται πως το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε την ευθύνη για το περιστατικό, υποστηρίζοντας πως τα drones αυτού του τύπου δεν θα μπορούσαν να φτάσουν στην Πολωνία λόγω της εμβέλειάς τους.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως η αντίδραση του ΝΑΤΟ στο συμβάν περιελάμβανε ακριβά και εξελιγμένα οπλικά συστήματα, όπως μαχητικά F-35 και F-16, συστήματα αεράμυνας Patriot κ.α. Συγκριτικά, τα 19 drones ήταν κατά πολύ μικρότερου κόστους- και ένα από τα σημαντικότερα διδάγματα της πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία είναι πως στο πλαίσιο του σύγχρονου πολέμου είναι δυνατή (και ενδείκνυται) η μαζική χρήση φθηνών μέσων (drones) εναντίον πολύ ακριβών συστημάτων, κάτι εξαιρετικά ασύμφορο για τον αμυνόμενο, ο οποίος αναγκάζεται να εξαντλεί τα υψηλής τεχνολογίας πυρομαχικά του εναντίον για να αντιμετωπίσει απειλές χαμηλού (για τον επιτιθέμενο) κόστους. Για αυτόν τον λόγο αναζητούνται αντίστοιχες οικονομικές λύσεις, που θα μπορούσαν να είναι όπλα κατευθυνόμενης ενέργειας, αναχαιτιστικά drones αντίστοιχα χαμηλού κόστους κ.α.
Ο Φίλιπς Ο’ Μπράιεν, καθηγητής στρατηγικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο St Andrews στη Σκωτία, είπε ότι το συγκεκριμένο επεισόδιο ήταν αμελητέου μεγέθους/ έκτασης σε σχέση με τις επιθέσεις που αντιμετωπίζει η Ουκρανία τις νύχτες: «Θα έπρεπε να είχαν ταυτοποιηθεί ως πιθανές απειλές πολύ νωρίτερα και να λάβουν χώρα αμυντικές προετοιμασίες από πολύ πριν» σχολίασε σε ανάρτησή του στο Substack. «Θα έπρεπε να ήταν παιχνιδάκι για το ΝΑΤΟ…ο Θεός να βάλει το χέρι του αν έρθουν αντιμέτωποι με 600 UAV (drones) και πυραύλους μέσα σε μια νύχτα».
Ερωτηθείς αν το ΝΑΤΟ πρέπει να βελτιώσει την άμυνά του απέναντι στα drones, o γγ της Συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε, είπε πως «πάντα πρέπει να διασφαλίζουμε πως είμαστε ένα βήμα μπροστά. Μα νομίζω ότι εκείνη η νύχτα έδειξε πως είμαστε ικανοί να υπερασπιστούμε κάθε ίντσα της επικράτειας του ΝΑΤΟ».
Με πληροφορίες από Reuters, United24Media, Guardian, War Zone