Ως φοιτήτρια φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, η Λιν Λάου περίμενε ότι οι μεγάλες κινεζικές εταιρείες του ιδιωτικού τομέα θα αναζητήσουν στην πανεπιστημιούπολη αυτό το καλοκαίρι νέα ταλέντα.
Αλλά καθώς η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο αναπτύσσεται με τον χαμηλότερο ρυθμό των τελευταίων δεκαετιών, πολλοί υπεύθυνοι προσλήψεων έμειναν μακριά από τα campus των πανεπιστημίων φέτος.
Οι ευχές των γονιών της Λάου για μια «ασφαλή» σταδιοδρομία στο Δημόσιο αποκτά ξαφνικά πολύ νόημα.
«Πέρυσι, οι πτυχιούχοι της σχολής μου είχαν ήδη λάβει προσφορές απασχόλησης από μεγάλες εταιρείες, αλλά στη συνέχεια αυτές οι ίδιες εταιρείες μπήκαν απλώς σε κατάσταση αναμονής», είπε η Λάου.
Είναι μία - ανάμεσα στα 2,6 εκατομμύρια άτομα που τα κρατικά μέσα ενημέρωσης είπαν ότι έχουν εγγραφεί για τις πανεθνικές εξετάσεις δημοσίων υπαλλήλων, ανταγωνιζόμενοι για 37.000 θέσεις εργασίας στην κεντρική κυβέρνηση και δεκάδες χιλιάδες άλλες κυβερνητικές θέσεις σε επαρχίες και πόλεις.
Αυτές οι θέσεις εργασίας προσελκύουν ενδιαφέρον ρεκόρ φέτος, ακόμη και καθώς οι διοικήσεις σε ορισμένες πόλεις μείωσαν τους μισθούς, σε ένδειξη ότι η οικονομική αδυναμία στην Κίνα γίνεται ...ενδημική.
Θέση εργασίας στο δημόσιο: Κάτι σαν «λαχείο»
Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua ανέφερε ότι ορισμένες θέσεις που άνοιξαν είχαν έως και 6.000 υποψηφίους να αγωνίζονται για αυτές, ενώ ο μέσος όρος ήταν περίπου 70 προς ένα.
Οι ιδιωτικές εταιρείες στον τομέα της τεχνολογίας, των χρηματοοικονομικών ή της εκπαίδευσης χάνουν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας και η ανεργία των νέων φέτος έφτασε στο ύψος ρεκόρ 20%.
11,6 εκατομμύρια φοιτητές, ίσοι με το σύνολο του πληθυσμού του Βελγίου, αναμένεται να αποφοιτήσουν μέσα στο επόμενο έτος.
Η εύρεση εργασίας θα είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το Κομμουνιστικό Κόμμα, το οποίο επικαλείται την εκπληκτική ευημερία που έχει δει η Κίνα τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, ώστε να δικαιολογήσει και να στηρίξει το μονοπώλιό του στην εξουσία.
Η Αλίσια Γκαρσία-Ερέρο, επικεφαλής οικονομολόγος για τις χώρες σε Ασία-Ειρηνικό στη Natixis, λέει ότι η προτίμηση για θέσεις δημοσίων υπαλλήλων έχει αυξηθεί.
«Οι λόγοι είναι προφανείς: το αρνητικό συναίσθημα, ο φόβος για το μέλλον», είπε.
Η Σανγκσάνγκ, μια 21χρονη τελειόφοιτη κολεγίου στην επαρχία Γιουνάν που αρνήθηκε να δώσει το πλήρες όνομά της, είπε ότι μία θέση εργασίας στον κρατικό μηχανισμό θα μείωνε για την ίδια τον κίνδυνο «έκρηξης» - έναν όρο που χρησιμοποιούν συχνά οι νεαροί Κινέζοι για να περιγράψουν τη συντριπτική πίεση στη δουλειά.
«Το να είσαι δημόσιος υπάλληλος σου δίνει μεγάλη σταθερότητα», είπε.
Καλοί μισθοί και προνόμια
Οι θέσεις εργασίας δημοσίων υπαλλήλων στην Κίνα έχουν μεγάλη ζήτηση για χιλιάδες χρόνια, ως ένας σίγουρος τρόπος ανέλιξης για όσους έχουν υψηλές βαθμολογίες στις πεντάωρες, πολυεπιστημονικές εξετάσεις που προβλέπονται, ώστε να ανέβουν σταδιακά στην ιεραρχία.
Μέχρι σήμερα, οι οικογένειες υπερηφανεύονται για τα παιδιά τους που εντάσσονται στον τομέα των κρατικών επιχειρήσεων των 55 εκατομμυρίων ανθρώπων ή στη δημόσια διοίκηση, η οποία σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία (2015) περιελάμβανε πάνω από 7 εκατομμύρια εργαζομένους - και είναι πιθανότατα πολύ μεγαλύτερη τώρα.
Αυτές οι θέσεις εργασίας πληρώνουν κατά μέσο όρο περισσότερα από 100.000 γιουάν (14.000 δολάρια) ετησίως, αλλά μπορεί να είναι 3-4 φορές περισσότερο το ποσό στις μεγάλες παράκτιες πόλεις. Αυτό σημαίνει, ότι συγκεκριμένοι δημόσιοι υπάλληλοι εισπράττουν συχνά πολύ περισσότερο από αυτό που πληρώνουν για παρόμοιες δουλειές εταιρείες του ιδιωτικού τομέα, ενώ οι μισθοί στο δημόσιο τείνουν να συνοδεύονται από επιδοτήσεις στέγασης και άλλα προνόμια.
Δεν είναι σαφές, αντίστοιχα, πόσο διαδεδομένες είναι οι περικοπές μισθών του κρατικού τομέα σε ολόκληρη την Κίνα, αλλά οι επαρχιακές κυβερνήσεις - που επλήγησαν από την ύφεση στην αγορά των ακινήτων και από το κόστος του COVID - αντιμετωπίζουν έλλειμμα προϋπολογισμού 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων φέτος.
Εντολή για «σπίτι-γραφείο, γραφείο-σπίτι»
Η Χάνε Κανγκ, η οποία εργάζεται σε μια εισαγγελία, σε επίπεδο κομητείας στην επαρχία Φουτζιάν, λέει ότι ο μισθός της - 110.000 με 120.000 γιουάν το χρόνο - θα είναι 10-15% χαμηλότερος το 2022. Αυτό την κάνει δυστυχισμένη, αλλά βλέπει περιορισμένες επιλογές για τη βελτίωση της κατάστασής της .
«Αν δεν μπορώ να φύγω από τη χώρα, τότε θα παραμείνω στο σύστημα», λέει η ίδια. «Αν εργάζεστε στο σύστημα, όμως, έχετε μεγαλύτερη ασφάλεια εργασίας από τους απλούς ανθρώπους που εργάζονται έξω από αυτό».
Το εργασιακό περιβάλλον έχει επίσης επιδεινωθεί, λένε ορισμένοι κρατικοί υπάλληλοι.
Μια κρατική υπάλληλος στο Γκουνγκτσού είπε ότι τα αφεντικά της απαιτούν να μετακινείται μόνο μεταξύ σπιτιού και γραφείου για να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους του COVID, ακόμη και σε περιόδους που ο υπόλοιπος πληθυσμός της πόλης μπορεί να μετακινείται πιο ελεύθερα.
«Θέλω να πάω σε ένα πάρκο, θέλω να φάω στο εστιατόριο και να κουρευτώ», λέει με αγωνία.