Το φυσικό αέριο από υποθαλάσσια κοιτάσματα στην ανατολική Μεσόγειο μπορεί να βοηθήσει στην αντικατάσταση των μειούμενων προμηθειών ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς η ήπειρος επιδιώκει επίσης μια γρήγορη μετάβαση στην ανανεώσιμη ενέργεια, είπε την Παρασκευή η επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Κάντρι Σίμσον, με τον υπουργό Πετρελαίου της Αιγύπτου, Τάρεκ ελ Μολά, να τονίζει πως απαιτείται χρηματοδότηση από φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης (EBRD) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων- ενώ παράλληλα άρχισαν και επίσημα οι εργασίες για την κατασκευή του έργου Ηλεκτρικής Διασύνδεσης EuroAsia Interconnector.
Η επίτροπος Σίμσον είπε στο East Mediterranean Gas Forum στη Λευκωσία πως η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου μπορεί να παίξει ένα ολοένα και σημαντικότερο ρόλο ως βραχυπρόθεσμος/ μεσοπρόθεσμος προμηθευτής αερίου. Η ίδια υπέδειξε συμφωνία τον Ιούνιο για αποστολή επιπλέον αερίου από το Ισραήλ σε χώρες της ΕΕ μέσω Αιγύπτου, που έχει εγκαταστάσεις για υγροποίηση και εξαγωγή του από τη θάλασσα.
Η ΕΕ προχωρά με ταχείς ρυθμούς στην απεξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, αντικαθιστώντας 43 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου ως το τέλος του Αυγούστου με 45 δισ. κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου και προμήθειες μέσω αγωγών. Ωστόσο η επίτροπος υπογράμμισε ότι η μόνη λύση διαρκείας στα προβλήματα της ΕΕ εν μέσω της ενεργειακής κρίσης που έφερε η ρωσική εισβολή είναι η ταχεία μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. «Οι αξιόπιστοι και έμπιστοι ενεργειακοί εταίροι μας στην ανατολική Μεσόγειο και πέρα από αυτήν θα παίξουν ρόλο στο να βοηθηθεί η Ευρώπη να αντικαταστήσει κάθε μόριο ρωσικού αερίου για να επιτευχθεί ένα πιο ανθεκτικό σύστημα ενέργειας και μια πραγματική Ενεργειακή Ένωση» είπε η Σίμσον.
Η Σίμσον είπε πως η Μεσόγειος έχει μεγάλες δυνατότητες για την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου και ότι η ΕΕ έχει επιταχύνει τις προσπάθειες για να εισάγει 22 εκατ. τόνους υδρογόνου στο ενεργειακό μείγμα ως το 2030. Όπως ανέφερε, οι διαπραγματεύσεις για την παραγωγή υδρογόνου με το Κάιρο οριστικοποιούνται εν όψει της Συνόδου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή στην Αίγυπτο τον επόμενο μήνα. Το υδρογόνο μπορεί να παράγεται μέσω της χρήσης ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές για την εξαγωγή του από το νερό.
Ακόμη, η επίτροπος τόνισε πως η ΕΕ θα προτιμούσε να μη βάλει πλαφόν στο αέριο προκειμένου να μειώσει τις τιμές για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, μα αντ’αυτού να «διαπραγματευτεί με τους αξιόπιστους εταίρους μας αποδεκτές λύσεις για όλες τις πλευρές».
Από πλευράς του ο Αιγύπτιος υπουργός Πετρελαίου, Τάρεκ ελ Μολά, μιλώντας στη Λευκωσία, υπογράμμισε ότι τα κοιτάσματα αερίου της ανατολικής Μεσογείου μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, μα απαιτείται χρηματοδότηση από φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για αξιοποιηθούν οι δυνατότητες της περιοχής στο πλήρες εύρος τους. «Αν είναι να εξασφαλίσουμε την ενέργεια γρήγορα...νομίζω πως πρέπει να δώσουμε κίνητρα σε αυτές τις εταιρείες, τις χώρες...εξασφαλίζοντάς τους χρηματοδότηση» είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως πρέπει να είναι «κάπως ευνοϊκά κεφάλαια, με εύκολη πρόσβαση και χαλαρούς όρους», υποδεικνύοντας οργανισμούς όπως η EBRD και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Σημειώνεται ωστόσο πως τόσο η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων όσο και η EBRD έχουν πει ότι σταματούν τις επενδύσεις σε projects πετρελαίου και αερίου λόγω των στόχων ως προς τη διαχείριση της κλιματικής αλλαγής. Αναφερόμενος σε αυτή η θέση, ο Μολά είπε «αν δεν πρόκειται να μιλήσετε για υδρογονάνθρακες, πώς θα επιταχύνουμε αυτά τα projects;».
Τέτοια πακέτα χρηματοδότησης, είπε, θα μπορούσαν να «τρέξουν» παράλληλα με «σημαντικές προσπάθειες» για τη δημιουργία ενός «πράσινου» διαδρόμου μεταξύ της ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης, που θα εστιάζει είτε στο υδρογόνο είτε στην ανανεώσιμη ενέργεια. «Όλα αυτά θα έπρεπε να γίνουν παράλληλα» υπογράμμισε.
ΕuroAsia Interconnector: Αρχίζουν επίσημα οι εργασίες
Από πλευράς του ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, χαιρέτισε την έναρξη εργασιών για την κατασκευή του EuroAsia Interconnector, που θα συνδέει τα ηλεκτρικά δίκτυα του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας, μιλώντας για ένα έργο που «θα οδηγήσει την Κύπρο στο μονοπάτι μιας νέας ενεργειακής εποχής, αφού εκτός από τον τερματισμό της ενεργειακής μας απομόνωσης –όντας μάλιστα το τελευταίο μη διασυνδεδεμένο κράτος μέλος της ΕΕ– θα δημιουργήσει ισχυρές προοπτικές τόσο για την ανάπτυξη της οικονομίας όσο και την ευρύτερη πρόοδο της χώρας και των πολιτών της».
Ο EuroAsia Interconnector θα είναι το μακρύτερο και βαθύτερο υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτροδότησης στον κόσμο, με τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, να κάνει λόγο στην τελετή εγκαινίων για ένα «εμβληματικό έργο που μας κατευθύνει σε ένα βιώσιμο μέλλον. Η νέα διασύνδεση θα αποτελέσει καταλύτη στην ενεργειακή μετάβαση ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου, δίνοντας ισχυρή ώθηση στην ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά και στην ανταγωνιστικότητα των οικονομιών μας».
O ΕuroAsia Interconnector των 2.000 MW θα συνδέει τα ηλεκτρικά δίκτυα Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας με ένα υποθαλάσσιο καλώδιο 1.208 χλμ. Το βάθος της τοποθέτησης του καλωδίου σε ορισμένες περιοχές μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου αναμένεται να φθάσει τα 2.200 μέτρα και σε ορισμένες περιοχές μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας τα 3.000 μέτρα. O κ. Αναστασιάδης είπε επίσης πως γίνονται προετοιμασίες και για έναν EuroAfrica Interconnector, που θα συνδέει στο δίκτυο και την Αίγυπτο.
Σε χαιρετισμό που απηύθυνε στην εκδήλωση ο διευθύνων σύμβουλος της EuroAsia Interconnector κ. Νάσος Κτωρίδης επεσήμανε πως το EuroAsia Interconnector υπηρετεί πολλαπλούς ενεργειακούς στόχους και εμπίπτει στην ενεργειακή πολιτική της ΕΕ.
«Η υλοποίηση του EuroAsia Interconnector θα συμβάλει στην εκπλήρωση των ενεργειακών στόχων της ΕΕ και στην υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ενώ εγγυάται την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού των εμπλεκόμενων χωρών και του συστήματος της ΕΕ συνολικά», τόνισε.
Μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι:
• Μέσω του διαδρόμου ηλεκτρικής ενέργειας που δημιουργείται, μπορεί η ΕΕ να εφοδιαστεί με ασφάλεια με ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και αποθέματα φυσικού αερίου σε Κύπρο, Ισραήλ και Ελλάδα, εξέλιξη που θα συμβάλει στον ενεργειακό μετασχηματισμό της ΕΕ και την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς.
• Το έργο ενισχύει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού των τριών εμπλεκόμενων χωρών και του συστήματος της ΕΕ συνολικά.
• Ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έως και 51% μέχρι το 2030 και μείωση των Εκπομπών Διοξειδίου του Άνθρακα (CO2), όπως ορίζουν οι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί στόχοι.
• Μέσω της ανάπτυξης των ΑΠΕ, μπορεί να επιτευχθεί η μείωση των καθαρών εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά 55% μέχρι το 2030, συγκριτικά με τα επίπεδα του 1990.
• Δημιουργούνται προοπτικές για εισαγωγές/εξαγωγές και εμπορία ενέργειας, αλλά και για να καταστούν οι τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλότερες και πιο ανταγωνιστικές, ενώ είναι εφικτή η μείωση στις τιμές των λογαριασμών ρεύματος για τους Κύπριους καταναλωτές κατά 200 εκατομμύρια ευρώ.
Από την πλευρά της, η κ. Σίμσον υπογράμμισε ότι «Λόγω και της ενεργειακής κρίσης που διανύουμε, η σημασία αυτού του έργου είναι πιο σημαντική από ποτέ. Είμαι βαθιά πεπεισμένη ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την καταιγίδα, μόνο αν εργαστούμε από κοινού».
Με πληροφορίες από Associated Press, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ