Λίβανος: Ο Πρόεδρος Αούν αποχωρεί εν μέσω οικονομικής κρίσης

Η χώρα κυβερνάται επί του παρόντος από υπηρεσιακό υπουργικό συμβούλιο, καθώς ο υποψήφιος πρωθυπουργός προσπαθεί εδώ και 6 μήνες να σχηματίσει κυβέρνηση.
via Associated Press

Ο Μισέλ Αούν, ο 89χρονος χριστιανός πρόεδρος που προήδρευσε κατά τη διάρκεια της οικονομικής κατάρρευσης του Λιβάνου και της θανατηφόρας έκρηξης στο λιμάνι της Βηρυτού, αποχώρησε από το προεδρικό μέγαρο την Κυριακή, αφήνοντας ένα κενό στην κορυφή ενός κράτους που παραπαίει.

Το Κοινοβούλιο δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να συμφωνήσει για τον διάδοχό του. Ο Πρόεδρος έχει την εξουσία να υπογράφει νομοσχέδια, να διορίζει νέους πρωθυπουργούς και κυβερνητικούς σχηματισμούς πριν ψηφιστούν από το κοινοβούλιο.

Όπως και κατά το ήμισυ και πλέον της θητείας του Αούν, ο Λίβανος κυβερνάται επί του παρόντος από υπηρεσιακό υπουργικό συμβούλιο, καθώς ο υποψήφιος πρωθυπουργός προσπαθεί εδώ και έξι μήνες να σχηματίσει κυβέρνηση.

Δεκάδες υποστηρικτές συγκεντρώθηκαν στο παλάτι Baabda για να αποχαιρετήσουν τον Aούν, φορώντας πορτοκάλι ρούχα, το χρώμα που σχετίζεται με το κόμμα του Free Patriotic Movement και κρατώντας πορτρέτα του ως προέδρου και παλιότερα, όταν υπηρετούσε ως διοικητής του στρατού.

Aziz Taher via Reuters

Ένας 73χρονος άνδρας που υπηρετούσε υπό τον Αούν στον στρατό κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου είπε στο Reuters ότι θα ήθελε ο Αούν να παραμείνει γι άλλα τρία χρόνια στην εξουσία.

Η Therese Younes, μια 16χρονη που είχε έρθει με άλλους έφηβους, είπε ότι υποστήριζε τον Αουν, από τα οκτώ της και λυπήθηκε που τον είδε να φεύγει.

″Αν ήμουν 18 ετών, θα είχα φύγει από τη χώρα. Δεν υπάρχει Λίβανος μετά τον Μισέλ Αούν”, είπε.

Aziz Taher via Reuters

Ο Αούν είναι μια βαθιά διχαστική φιγούρα, που λατρεύεται από πολλούς Χριστιανούς που τον θεωρούσαν υπερασπιστή τους στο σεχταριστικό σύστημα του Λιβάνου, αλλά κατηγορήθηκε από τους επικριτές ότι επέτρεψε τη διαφθορά και βοήθησε την ένοπλη ομάδα Χεζμπολάχ να αποκτήσει επιρροή.

Ο Αούν εξασφάλισε την προεδρία το 2016, έχοντας την στήριξη τόσο από τη Χεζμπολάχ όσο και από τον αντίπαλο Μαρωνίτη χριστιανό πολιτικό Samir Geagea σε μια συμφωνία που επανέφερε τον τότε κορυφαίο Σουνίτη πολιτικό Σαάντ Χαρίρι στην πρωθυπουργία.

Η εξαετής θητεία που ακολούθησε είδε τον στρατό του Λιβάνου να πολεμά τους ισλαμιστές μαχητές στα σύνορα με τη Συρία το 2017 με τη βοήθεια της Χεζμπολάχ, έναν νέο εκλογικό νόμο που ψηφίστηκε το 2018, ενώ κορυφαίες εταιρείες ενέργειας ξεκίνησαν διερευνητικές γεωτρήσεις σε υπεράκτια τετράγωνα το 2020.

Την τελευταία του εβδομάδα στο παλάτι, υπέγραψε μια συμφωνία με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ που οριοθετεί τα νότια θαλάσσια σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ.

Οι θαυμαστές του χαιρέτησαν αυτά τα επιτεύγματα, αλλά οι επικριτές του λένε ότι αυτές οι μέτριες επιτυχίες είναι ωχρές σε σύγκριση με την οικονομική κατάρρευση του 2019, η οποία έχει ωθήσει περισσότερο από το 80% του πληθυσμού στη φτώχεια και προκάλεσε τις εκτεταμένες αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες.

Η θητεία του Αούν σημαδεύτηκε επίσης από τη μαζική έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού το 2020 που σκότωσε περισσότερους από 220 ανθρώπους. Ο Αούν αργότερα είπε ότι γνώριζε για τις χημικές ουσίες που ήταν αποθηκευμένες εκεί και παρέπεμψε τον φάκελο σε άλλες αρχές για να αναλάβουν δράση. Οι οικογένειες των θυμάτων είπαν ότι έπρεπε να είχε κάνει περισσότερα.

Σε συνέντευξή του στο Reuters το Σάββατο, ανέφερε ότι οι προεδρικές του εξουσίες δεν ήταν αρκετά ευρείες για να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση.

«Ήταν μακράν ο χειρότερος πρόεδρος στην ιστορία του Λιβάνου», είπε ο Michel Meouchi, δικηγόρος και πατέρας. «Προτιμώ ένα κενό στην προεδρία από αυτόν».

Η πορεία του Αούν προς την προεδρία ξεκίνησε στον εμφύλιο πόλεμο του 1975-1990, κατά τον οποίο υπηρέτησε ως διοικητής του στρατού του Λιβάνου και επικεφαλής μιας από τις δύο αντίπαλες κυβερνήσεις.

Επέστρεψε στη Βηρυτό μετά από 15 χρόνια εξορίας, όταν οι συριακές δυνάμεις αποσύρθηκαν υπό τη διεθνή πίεση μετά τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ αλ-Χαρίρι το 2005.

Το 2006, το FPM σχημάτισε συμμαχία με τη Χεζμπολάχ, η οποία προσέφερε σημαντική χριστιανική υποστήριξη στην ένοπλη ομάδα.

Στη συνέντευξή του στο Reuters, ο Αούν πιστώνει τη Χεζμπολάχ για τον «χρήσιμο» ρόλο της ως «αποτρεπτική δύναμη» έναντι οποιωνδήποτε ισραηλινών επιθέσεων κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για τα θαλάσσια σύνορα.

Είπε ότι η αποχώρησή του την Κυριακή, μία ημέρα πριν από τη λήξη της θητείας του, δεν ήταν το τέλος της πολιτικής του καριέρας.

Δημοφιλή