Από την εμφάνισή του, που παραπέμπει σύμφωνα με τους επικριτές του σε γκρίζο κουτί, τις δαπάνες για την κατασκευή έως τις παρατεταμένες καθυστερήσεις για την ολοκλήρωση του έργου, το νέο Εθνικό Μουσείο της Νορβηγίας έχει δεχθεί σκληρή κριτική.
Το μουσείο, το κόστος του οποίου ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ, δεσπόζει στη δυτική προκυμαία του Όσλο και είναι το μεγαλύτερο στη Σκανδιναβία. Η διευθύντρια του μουσείου, Κάριν Χίντσμπο, αισθάνθηκε την ανάγκη να ζητήσει συγγνώμη για τις εκτεταμένες καθυστερήσεις που κράτησαν για μεγάλο διάστημα διάσημα έργα τέχνης, όπως «Η Κραυγή» του Έντβαρντ Μουνκ μακριά από τους φιλότεχνους. «Λυπάμαι που δεν ανταποκριθήκαμε στις προσδοκίες του κοινού τα τελευταία χρόνια», είχε γράψει το 2020.
Καθώς μπαίνουν οι τελευταίες πινελιές πριν από τα εγκαίνια (και ενώ η τιμή εισιτηρίου δεν έχει αποφασιστεί ακόμη), η Κάριν Χίντσμπο πιστεύει ότι όλα θα βρουν τη θέση τους την κατάλληλη στιγμή.
Πρόκειται για ένα μουσείο επικής κλίμακας. Σε 13.000 τετραγωνικά μέτρα θα εκτεθούν 5.000 έργα, γεγονός που το καθιστά μεγαλύτερο από το Κρατικό Μουσείο της Ολλανδίας, το περίφημο Ρέικσμουζεουμ στο Άμστερνταμ ή το Γκούγκενχάιμ (Guggenheim) στο Μπιλμπάο.
Ενώ όπως λέει η Κάριν Χίντσμπο στον επισκέπτη θα δίνεται η δυνατότητα μέσα από την καθοδήγηση που θα του προσφέρει το προσωπικό να επισκέπτεται τα εκθέματα που επιθυμεί ανάλογα με τον χρόνο και τα ενδιαφέροντα του.
«Αλλά θα έλεγα επίσης ότι ίσως αυτές τις μέρες, με τα πράγματα να έχουν την τάση να κινούνται πολύ γρήγορα, δεν νομίζω ότι είναι κακό να παρέχεις έναν χώρο στον οποίο μπορεί κανείς να μείνει για πολλές ώρες. Ίσως τελικά και να μην είναι τόσο κακό, να χαθείς ταξιδεύοντας στον κόσμο της τέχνης».
Η ιδέα για την κατασκευή του νέου μουσείου έπεσε στο τραπέζι στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Η απόφαση όμως του Νορβηγικού κοινοβουλίου το 2013, να συμπεριλάβει τις συλλογές τεσσάρων μουσείων μεταξύ αυτών της εξαιρετικά δημοφιλούς Εθνικής Πινακοθήκης κάτω από την ίδια στέγη, δέχθηκε σφοδρή κριτική.
Η Κάρεν Χίντσμπο πιστεύει ότι πρόκειται για μια ευφυής κίνηση αφού «ο επισκέπτης θα μπορεί να δει ολόκληρη την ιστορία της πολιτιστικής κληρονομιάς και Νορβηγίας και όχι μόνο, μέσα από μια παγκόσμια προοπτική, κάτω από την ίδια στέγη» σε συνθήκες που διατηρούν και αναδεικνύουν τα εκθέματα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Το εύρος του Εθνικού Μουσείου Τέχνης, Αρχιτεκτονικής και Σχεδίου, όπως είναι το πλήρες όνομα του μουσείου, είναι τεράστιο: από την μεσαιωνική ταπετσαρία Μπάλντισολ και τις κινέζικες αυτοκρατορικες πορσελάνες μέχρι την μόδα, τα νορβηγικά γυάλινα κύπελλα του 18ου αιώνα, το σύγχρονο σχέδιο, τις τέχνες και χειροτεχνίες.
Στον δεύτερο όροφο κυριαρχούν οι εικαστικές τέχνες, από ολλανδικά και φλαμανδικά τοπία μέχρι την νεκρή φύση από τον 17ο αιώνα και τα αριστουργήματα τοπίων του 19ου αιώνα του Γιόχαν Κρίστιαν Νταλ.
Όσο για την αίθουσα Έντβαρντ Μουνκ, εκεί ο επισκέπτης θα έχει την δυνατότητα δει μερικά από τα πιο διάσημα έργα του Νορβηγού ζωγράφου, ανάμεσα τους μια από τις τέσσερις εκδοχές του πίνακα «Η Κραυγή».
Το κτίριο φωτίζεται εξωτερικά κατά τρόπο που είναι ορατό από χιλιόμετρα μακριά χάρη στα 9.000 χαμηλής κατανάλωσης ρυθμιζόμενα φώτα LED.
Σε εκείνους που άσκησαν αρνητική κριτική στους Γερμανούς αρχιτέκτονες, Kleihues + Schuwerk, ότι ξόδεψαν μια περιουσία και οκτώ χρόνια, για να χτίσουν ένα γκρίζο κουτί καλυμμένο με σχιστόλιθο, η Κάρεν Χίντσμπο απαντά ότι το ζητούμενο είναι η συντήρηση και η έκθεση των έργων τέχνης.
Το κτίριο στην πρώην τοποθεσία ενός σιδηροδρομικού σταθμού σχεδιάστηκε για να εναρμονιστεί πλήρως με τη γειτονιά του, λέει ο Κάρεν Χίντσμπο.
«Αυτό δεν είναι ένα ψηλό κτίριο, είναι χαμηλό. Είναι χαμηλής συντήρησης αλλά υψηλής ποιότητας και το θέμα της βιωσιμότητας είναι σημαντικό. Όλα τα υλικά επιλέγονται σε εύρος 300 ετών, επομένως τίποτα δεν πρέπει να παραγκωνιστεί μετά από 20 χρόνια».
«Στην πρόσοψη θα φυτευτούν αμπέλια, ενώ στην οροφή θα μπει γρασίδι. Όμως πιο σημαντικό κατά την ταπεινή μου άποψη είναι ο πραγματικός εκθεσιακός χώρος, ο οποίος είναι μοναδικός, με καταπληκτικές συνθήκες για την προβολή της συλλογής μας – και νομίζω ότι το κοινό θα το δει και θα το εκτιμήσει μόλις ανοίξουμε».
Η Κάρεν Χίντσμπο δεν συγκινείται επίσης ούτε από τους δυσαρεστημένους με το λογότυπο του μουσείου, ένα κεφαλαίο γράμμα «N» ακολουθούμενο από ένα «a» και ένα “m” κομμένο στη μέση. Με κάποιους να ισχυρίζονται ότι παραπέμπει στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, το φημισμένο MoMA.
«Το λογότυπό μας είναι ένα λογότυπο και όχι ένα όνομα», λέει η Κάρεν Χίντσμπο. «Πραγματικά πιστεύω ότι ταιριάζει απόλυτα».
Το Εθνικό Μουσείο Τέχνης, Αρχιτεκτονικής και Σχεδίου στο Όσλο της Νορβηγίας αναμένεται να ανοίξει τις πύλες του στο κοινό στις 11 Ιουνίου.
Πηγή: The Guardian