«Δεν είναι σε γνώση μας η ύπαρξη εγγράφου που να νομιμοποιεί αυτή την αγορά», δήλωσε η εκπρόσωπος της Τουρκίας στην 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης, που πραγματοποιήθηκε στις 29 και 30 Μαΐου, στο Παρίσι, αναφερόμενη στο οθωμανικό έγγραφο που επικαλείται η Βρετανία για την αγορά των Γλυπτών από τον λόρδο Έλγιν το 1816 ως κομμάτι της ιστορίας της απομάκρυνσης των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Η Ζεϊνέπ Μποζ, επικεφαλής του Τμήματος Καταπολέμησης της Παράνομης Διακίνησης Αρχαιοτήτων της Τουρκίας, η οποία συμμετείχε ως κράτος-παρατηρητής, δήλωσε: «Δεν είναι σε γνώση μας η ύπαρξη εγγράφου που να νομιμοποιεί αυτή την αγορά, η οποία έγινε τότε από τους αποικιοκράτες του Ηνωμένου Βασιλείου, οπότε δεν νομίζω ότι υπάρχει περιθώριο να συζητήσουμε τη νομιμότητά της ακόμη και σύμφωνα με τον νόμο της εποχής. Ανυπομονούμε ολόψυχα να γιορτάσουμε την επιστροφή των Γλυπτών, καθώς πιστεύουμε ότι θα σηματοδοτήσει μια αλλαγή συμπεριφοράς προς την κατεύθυνση της προστασίας των πολιτιστικών αγαθών και θα είναι το ισχυρότερο μήνυμα που θα δοθεί παγκοσμίως», είπε η αντιπρόσωπος της Τουρκίας, αποδομώντας ένα από τα βασικά επιχειρήματα της Βρετανίας για την παραμονή των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο και υπενθυμίζοντας κατά την τοποθέτηση της ότι το ζήτημα της επανένωσης των Γλυπτών βρίσκεται σταθερά στην ατζέντα της UNESCO εδώ και 40 χρόνια.
(στο βίντεο που ακολουθεί στο 4:33:00)
Το Ηνωμένο Βασίλειο, που συμμετείχε για πρώτη φορά στην επιτροπή επέμεινε στις πάγιες θέσεις του για το θέμα, απαντώντας ότι ο Έλγιν κινήθηκε με την άδεια των οθωμανικών αρχών και επαναλαμβάνοντας ότι το νομοθετικό πλαίσιο, που ισχύει δεν επιτρέπει την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει πρόθεση της κυβέρνησης να αλλάξει τον συγκεκριμένο νόμο.
Τα επιχειρήματα της ελληνικής αντιπροσωπείας έτυχαν θερμής υποδοχής και η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών-μελών της Διακυβερνητικής Επιτροπής (Ιταλία, Τσεχία, Ρωσία, Λιβύη, Ιράκ, Ινδία, Χιλή, Βενεζουέλα, Παναμάς, Γουατεμάλα, Γκαμπόν, Ζάμπια, Αίγυπτος), αλλά και κράτη-παρατηρητές (Τουρκία, Παλαιστίνη, Νικαράγουα, Ονδούρα, Βραζιλία) υποστήριξαν με σθένος τις ελληνικές θέσεις και ζήτησαν εμφατικά από το Ηνωμένο Βασίλειο να επιστρέψει τα Γλυπτά στην Ελλάδα.
Υπενθυμίζεται ότι στο Μουσείο Ακρόπολης παρουσιάζεται από τα τέλη Απριλίου, μία μικρή, συμβολική έκθεση, που σχετίζεται με την αρπαγή των αρχιτεκτονικών Γλυπτών του Παρθενώνα από τον Έλγιν.
Πρόκειται για το διαβατήριο του Βύρωνα, ένα πραγματικό σουλτανικό φιρμάνι, που του επέτρεπε να ταξιδέψει στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Το φιρμάνι-διαβατήριο του Βύρωνα, προσφέρει μιαν ακόμα ευκαιρία συζήτησης και κατάρριψης του επιχειρήματος της δήθεν ύπαρξης «φιρμανιού» του Έλγιν, το οποίο υποτίθεται του επέτρεπε την αφαίρεση των γλυπτών του Παρθενώνα.
Μενδώνη: Η εκπρόσωπος της Τουρκίας επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρξε ποτέ «φιρμάνι» του Έλγιν
Σε ερώτηση της ΕΡΤ για τις εξελίξεις στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα, με επίκεντρο τη Διακυβερνητική διάσκεψη της UNESCO, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη δήλωσε:
«Την Παρασκευή το βράδυ ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της ειδικής διακυβερνητικής επιτροπής της Unesco, που αφορά στη συζήτηση γύρω από την επιστροφή παρανόμως εξαχθέντων πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους. Όπως είναι γνωστό τα τελευταία 40 χρόνια ένα από τα πάγια θέματα στην ημερήσια διάταξη αφορά στα Γλυπτά του Παρθενώνα. Και αυτή τη φορά, η επιτροπή κατέληξε σε μία σύσταση όπου καλεί τις δύο πλευρές, τη βρετανική και την ελληνική, να επιλύσουν το θέμα αυτό το οποίο χρονίζει αρκετές δεκαετίες. Η Ελλάδα είναι, πάντα, ανοικτή στον διάλογο. Έχει προσπαθήσει και θα συνεχίζει να προσπαθεί, προκειμένου ο μεγάλος εθνικός στόχος, που είναι η ικανοποίηση του εθνικού αιτήματος της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, στο Μουσείο της Ακρόπολης, να γίνει πραγματικότητα. Ένα από τα ενδιαφέροντα σημεία της συνόδου ήταν η συζήτηση η οποία έγινε, γύρω από το περίφημο -μέσα σε εισαγωγικά- «φιρμάνι» του Έλγιν. Το τοποθετώ εντός εισαγωγικών γιατί αυτό είναι ένα επιχείρημα της βρετανικής πλευράς το οποίο όμως έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι γνήσιο. Δεν υπήρξε ποτέ φιρμάνι οθωμανικό το οποίο έδωσε στον Έλγιν τη δυνατότητα να φερθεί με τη βαρβαρότητα που φέρθηκε στα Γλυπτά του Παρθενώνα. Στη σύνοδο η εκπρόσωπος της Τουρκίας επιβεβαίωσε αυτό το οποίο υποστηρίζει εδώ και χρόνια η ελληνική πλευρά. Ότι δεν υπήρχε φιρμάνι».