Νέα μελέτη δείχνει ότι το καθημερινό περπάτημα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης – ειδικά μεταξύ εκείνων με γενετική προδιάθεση για τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Σχεδόν 3.000 συμμετέχοντες ηλικίας μεταξύ 70 και 79 ετών ανέφεραν τις καθημερινές τους συνήθειες περπατήματος κατά τη διάρκεια 10 ετών, σύμφωνα με έρευνα που ήταν προγραμματισμένη να παρουσιαστεί την Τρίτη 29 Ιουλίου στο ετήσιο Διεθνές Συνέδριο της Ένωσης Αλτσχάιμερ. Όσοι ανέφεραν ότι διατηρούσαν ή αύξαναν τις συνήθειες περπατήματος με την πάροδο των ετών έδειξαν μεγαλύτερες βελτιώσεις στην ταχύτητα επεξεργασίας και την εκτελεστική λειτουργία.
Τα οφέλη του περπατήματος ήταν ιδιαίτερα αισθητά σε άτομα με γενετική προδιάθεση για την ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με την προδημοσίευση, η οποία δεν έχει αξιολογηθεί ακαδημαϊκά ή δημοσιευτεί σε επιστημονικό φορέα.
«Γνωρίζουμε ότι η καθιστική συμπεριφορά αυξάνεται καθώς μεγαλώνουμε και η σωματική δραστηριότητα μειώνεται», δηλώνει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δρ. Σίντι Μπάρχα, επίκουρη καθηγήτρια κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι στην Αλμπέρτα. «Συνιστούμε λοιπόν να μειώσετε την καθιστική σας συμπεριφορά εισάγοντας μικρά διαστήματα περπατήματος μεταξύ των ωρών που πρέπει να κάθεστε».
Πώς «λειτουργεί» η νόσος Αλτσχάιμερ;
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια σοβαρή μορφή άνοιας που πιστεύεται ότι προκαλείται από τη συσσώρευση επιβλαβών πλακών στον εγκέφαλο οι οποίες παρεμβαίνουν στον τρόπο επικοινωνίας των νευρικών κυττάρων, οδηγώντας τελικά στον θάνατό τους, δηλώνει η δρ Μπάρχα.
Καθώς περισσότερα νευρικά κύτταρα πεθαίνουν, τα άτομα με Αλτσχάιμερ μπορούν να εμφανίσουν προοδευτική απώλεια μνήμης, σύγχυση, αλλαγές προσωπικότητας και σωματική παρακμή. Τελικά, η ασθένεια μπορεί να είναι θανατηφόρα και δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία.
Ο γενετικός παράγων θεωρείται ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην ασθένεια. Συγκεκριμένα, οι γονότυποι που ονομάζονται APOE επηρεάζουν τον μεταβολισμό της πλάκας και άλλων λιπών σε όλη την κυκλοφορία του αίματος. Ένα συγκεκριμένο είδος, το APOE4, είναι γνωστό ότι δυσκολεύει τον εγκέφαλο να καθαρίσει τις πλάκες και συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης.
Περίπου το 15% έως 25% των ανθρώπων έχουν αυτήν την «έκδοση» του γονιδίου APOE και ο μόνος τρόπος για να το διαπιστώσουν είναι με γενετικό έλεγχο, σύμφωνα με δεδομένα από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ.
Η σύνδεση νου-σώματος
Παρόλο που η νέα μελέτη δεν εξέτασε ένα ομοιόμορφο πρόγραμμα περπατήματος, η δρ Μπάρχα προτείνει το περπάτημα πολλές φορές την ημέρα για να διακόψει την καθιστική συμπεριφορά και τη διατήρηση σταθερών συνηθειών περπατήματος χρόνο με το χρόνο για την πρόληψη της γνωστικής εξασθένησης.
«Χρειάζεται πραγματικά περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί πόσα βήματα χρειάζονται πραγματικά, αλλά σίγουρα θα είναι καλύτερα να γίνουν περισσότερα (απ’ όσα ήδη κάνουμε)», αναφέρει, μεταξύ άλλων.
Μελέτη του 2022 διαπίστωσε ότι ακόμη και άτομα που περπατούσαν περίπου 3.800 βήματα την ημέρα με οποιαδήποτε ταχύτητα μείωσαν τον κίνδυνο άνοιας κατά 25%.
Τι μπορεί να συμβαίνει μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος;
Οι ειδικοί έχουν αρκετές θεωρίες.
Καταρχάς, η τακτική άσκηση έχει αποδειχθεί ότι βοηθά το σώμα να παράγει περισσότερη πρωτεΐνη που ονομάζεται νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από τον εγκέφαλο ή BDNF, η οποία είναι σαν λίπασμα για τον εγκέφαλό μας, βοηθώντας τον να αναπτύξει περισσότερα κύτταρα και να σχηματίσει νέες συνδέσεις, εξηγεί η δρ Μπάρχα.
«Πιστεύουμε ότι υπάρχουν πρωτεΐνες που απελευθερώνονται από τον μυ οι οποίες ταξιδεύουν στον εγκέφαλο», λέει η ίδια μεταξύ άλλων.
Μια άλλη θεωρία είναι ότι η άσκηση μειώνει τη νευροφλεγμονή, ένα κοινό σύμπτωμα της νόσου Αλτσχάιμερ. Ο εγκέφαλος στέλνει ανοσοκύτταρα που ονομάζονται μικρογλοία* για να επιτεθούν στη συσσώρευση πλάκας, αλλά αυτό μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ, εξηγεί η δρ Κριστιάν Ραν, αναπληρώτρια καθηγήτρια ιατρικής στο Κέντρο Καρδιαγγειακών Ερευνών στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Η χρόνια φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει τα μικρογλοία να αρχίσουν να επιτίθενται και σε υγιή εγκεφαλικά κύτταρα, καταστρέφοντας τις συνδέσεις του εγκεφάλου.
*Τα μικρογλοία (microglia) είναι τα κύτταρα της ανοσολογικής άμυνας του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ), δηλαδή του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού.
«Εάν ασκούμαστε, στην πραγματικότητα ενισχύουμε το πρόγραμμα γονιδιακής έκφρασης που χρειάζονται τα μικρογλοία για να λειτουργήσουν σωστά», καταλήγει η Ραν.
ΠΗΓΗ: https: cnn.com