Δεν είμαστε λίγοι αυτοί που όταν χτυπάει το ξυπνητήρι μας το πρωί, επιλέγουμε να πατάμε ξανά και ξανά την επιλογή της «αναβολής», μέχρι που σηκωνόμαστε βιαστικά, τρέχοντας στην κουζίνα με το παντελόνι στο ένα χέρι και την οδοντόβουρτσα στο άλλο.
Ωστόσο, υπάρχει μία ολοένα πιο έντονη συζήτηση για το κατά πόσο αυτή η συνήθεια σαμποτάρει -χωρίς να το καταλαβαίνουμε- τον ύπνο μας.
Η αναβολή μπορεί να αποβεί μοιραία
«Αυτό το πρώτο ξυπνητήρι μπορεί να διακόψει ζωτικά στάδια του ύπνου, ενώ οποιοδήποτε είδος ύπνου λάβουμε μετά την ″αναβολή″ θα είναι μίας πολύ κακής ποιότητας», δηλώνει η δρ. Ρεμπέκα Ρόμπινς, ειδικός ύπνου.
Ο μέσος όρος των «υπναράδων» χρειάζεται επιπλέον 11 λεπτά μετά το πρώτο ξυπνητήρι, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που συνυπογράφει η δρ. Ρόμπινς. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου μία κανονική νύχτα ύπνου ανά μήνα.
Καθώς κοιμόμαστε, ο εγκέφαλος περνά κυκλικά από διάφορα στάδια νευρολογικής δραστηριότητας και το δεύτερο μισό της νύχτας κυριαρχείται από τον ύπνο ταχείας κίνησης των ματιών (REM), όπου πιστεύεται ότι λαμβάνει χώρα το μεγαλύτερο μέρος των ονείρων μας.
«Αποτελεί ένα σημαντικό στάδιο ύπνου για τη γνωστική μας λειτουργία και την εδραίωση της μνήμης», επισημαίνει η δρ. Ρόμπινς.
Από τη μία πλευρά, το να χάνει κανείς ποιοτικό ύπνο αντί απλώς να ξυπνάει αργότερα, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και να μειώσει τη διάθεσή του.
Σίγουρα, αν αισθανόμαστε περισσότερο κουρασμένοι μετά την αναβολή του ξυπνητηριού, θα ήταν προτιμότερο να ξυπνάμε μια και καλή με το πρώτο ξυπνητήρι.
Από την άλλη πλευρά, όσοι έχουν έναν συγκεκριμένο «χρονοτύπο» – μια φυσική προδιάθεση που καθορίζεται από παράγοντες όπως η ηλικία και η γενετική – μπορεί να επωφεληθούν από τη συνήθεια.
«Αν ο χρονοτύπος μας είναι νυχτερινός, σαν ένα σωστός νυκτόβιος, αλλά το πρόγραμμα εργασίας μας απαιτεί να ξυπνάμε στις 5 π.μ., αυτό αυξάνει την ασυμφωνία ανάμεσα σε αυτό που το σώμα μας έχει φυσική τάση να κάνει», δηλώνει ο Τζάστιον Φιάλα, ιατρός πνευμονολογίας, εντατικής θεραπείας και ύπνου στο Northwestern Medicine Canning Thoracic Institute.
Το κλειδί είναι η συνέπεια
Οι περισσότεροι ειδικοί σε θέματα ύπνου τονίζουν ότι οι ενήλικες πρέπει να κοιμούνται 7 με 9 ώρες τη νύχτα με σκοπό να διατηρήσουν μία καλή υγεία και τη συναισθηματική ευεξία.
«Ο αρκετός ύπνος μπορεί επίσης να μειώσει το αίσθημα κούρασης κατά το ξύπνημα, αλλά η συνέπεια του χρονικού προγραμματισμού του ύπνου μας είναι εξίσου σημαντική με τη διάρκεια», δηλώνει η Κίμπερλι Χον, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Washington State University Spokane.
Στο βαθύ στάδιο του ύπνου, οι ηλεκτρικοί παλμοί του εγκεφάλου φτάνουν σε ένα εξαιρετικά ρυθμικό μοτίβο διαφορετικό από την πιο ακανόνιστη, αφυπνιστική μας κατάσταση.
Η προσπάθεια αφύπνισης κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, διακόπτει σημαντικές διαδικασίες συντήρησης του εγκεφάλου και μπορεί να οδηγήσει κάποιον να βιώσει τα ομιχλώδη αποτελέσματα της αδράνειας του ύπνου, η οποία μπορεί να διαρκέσει για αρκετά λεπτά ή ακόμη και ώρες μετά την αφύπνιση.
Όταν το σώμα συνηθίζει σε ένα κανονικό πρόγραμμα ύπνου, μπορεί να μειώσει την εμπειρία της αδράνειας του ύπνου κατά το ξύπνημα. Κάτι τέτοιο θα έχει ως αποτέλεσμα, όλα τα στάδια του ύπνου να πραγματοποιούνται στη φυσιολογική ροή.
«Στη τελική, θα μπορούσαμε να μην βασιζόμαστε στο ξυπνητήρι. Απλά να κοιμόμαστε και να ξυπνάμε φυσιολογικά και με περίσσεια ενέργεια», τονίζει η Δρ. Ρόμπινς.
Πώς να βελτιώσουμε την πρωϊνή μας ρουτίνα
Είναι πιθανό οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν λιγότερο το κουμπί της αναβολής, απλά να μην έχουν την πολυτέλεια να κοιμηθούν μετά το ξυπνητήρι τους.
Για το λόγο αυτό, η Ρόμπινς συνιστά σε όσους προσπαθούν να ξεφορτωθούν τη συνήθεια του «5 λεπτά ακόμη» να καθιερώσουν περισσότερους χρονικούς περιορισμούς στην πρωινή τους ρουτίνα, θέτοντας το πρώτο ξυπνητήρι όσο το δυνατόν αργότερα.
Πρέπει να αναρωτηθούμε εάν υπάρχει κάτι στην πρωινή μας ρουτίνα το οποίο θα μπορούσαμε να αποχωριστούμε ή έστω να κάνουμε σε λιγότερο χρόνο.
Related…
Τέλος, είναι σημαντικό να βρούμε κάτι για το οποίο ανυπομονούμε να σηκωθούμε από το κρεβάτι το πρωί. Είτε αυτό πρόκειται για μία συνάντηση με ένα φίλο ή για ένα φλυτζάνι ζεστό καφέ.
Με πληροφορίες από CNN Health.
