«Δε θα μας διχάσετε»: Η Ευρώπη παλεύει για συμβιβασμό στο αέριο προ του εκβιασμού της Ρωσίας

Σε εξέλιξη η σύνοδος των υπουργών Ενέργειας: Ελλάδα, Ισπανία και Πολωνία κατά των υποχρεωτικών περικοπών, η καθεμία για τους δικούς της λόγους.
Open Image Modal
Προϊόντα παντοπωλείου και μια κουζίνα γκαζιού σε ένα κλασικό νοικοκυριό στην Κρακοβία της Πολωνίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά από τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν αυστηρότερα σχέδια κατανάλωσης ενέργειας λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και πιθανών περαιτέρω περικοπών στις παραδόσεις φυσικού αερίου από τη Ρωσία στις 20 Ιουλίου 2022. Τα νέα έρχονται καθώς ο πληθωρισμός στην Ευρώπη φτάνει στο υψηλό δεκαετιών. (Photo by Dominika Zarzycka/NurPhoto via Getty Images)
NurPhoto via Getty Images

Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρόκειται να εγκρίνουν μια αποδυναμωμένη πρόταση έκτακτης ανάγκης για τον περιορισμό της ζήτησης φυσικού αερίου (Τρίτη 26 Ιουλίου 202), με εξαιρέσεις που τους επιτρέπουν να ακολουθήσουν διαφορετικούς δρόμους σε εθνικό επίπεδο, ώστε να προετοιμαστούν για τις περικοπές της ρωσικής πλευράς, που θεωρούν πλέον δεδομένο ότι έρχονται.

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει αυξημένη πίεση από αύριο (27 Ιουλίου), καθώς η ρωσική Gazprom είπε ότι θα μειώσει τις ροές μέσω του αγωγού Nord Stream 1 προς τη Γερμανία στο ένα πέμπτο της χωρητικότητας του συγκεκριμένου αγωγού.

Με δώδεκα χώρες της ΕΕ να αντιμετωπίζουν ήδη μειωμένες ρωσικές προμήθειες, οι Βρυξέλλες προτρέπουν τις χώρες να προετοιμαστούν εξοικονομώντας φυσικό αέριο και αποθηκεύοντάς το για τον χειμώνα, φοβούμενοι ότι η Ρωσία θα διακόψει εντελώς τις ροές ως αντίποινα για τις δυτικές κυρώσεις για τον πόλεμο με την Ουκρανία.

 

«Καταναλώστε λιγότερο αέριο»

Οι υπουργοί Ενέργειας συνεδριάζουν για να εγκρίνουν μία κοινή πρόταση για όλες τις χώρες της ΕΕ με ζητούμενο τη μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Αύγουστο έως τον Μάρτιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία πρότεινε το μέτρο την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ότι θα καταστήσει τις περικοπές δεσμευτικές σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης εφοδιασμού.

Τα κράτη μέλη αντιστάθηκαν στο σχέδιο της Κομισιόν και το αναδιατύπωσαν για να εξαιρέσουν και να μειώσουν τις περικοπές φυσικού αερίου για πολλές χώρες και βιομηχανίες. Οι υπουργοί της Ισπανίας, της Εσθονίας, της Ελλάδας και της Πολωνίας ήταν μεταξύ εκείνων που αισιοδοξούν ότι θα επιτευχθεί συμφωνία σήμερα (Τρίτη 26 Ιουλίου).

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ δήλωσε ότι μια συμφωνία θα δείξει στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ότι η Ευρώπη παραμένει ενωμένη απέναντι στις περικοπές φυσικού αερίου της Μόσχας.

«Δεν θα μας διχάσετε», είπε ο Χάμπεκ.

Η ρωσική Gazprom απέδωσε την τελευταία μείωση στη ροή του αερίου, στην ανάγκη διακοπής της λειτουργίας ενός συγκεκριμένου στροβίλου (τουρμπίνα) - έναν λόγο που απέρριψε ο επίτροπος ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον, ο οποίος χαρακτήρισε την κίνηση ”πολιτικά υποκινούμενη”.

Η Ρωσία επιμένει ότι είναι αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας.

Ισχυρίζεται επίσης, όπως είναι γνωστό, ότι η εισβολή της στην Ουκρανία, που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, είναι μια ”ειδική στρατιωτική επιχείρηση”.

Open Image Modal
Ο Υπουργός Οικολογικής Μετάβασης της Ιταλίας στο κέντρο, μιλά με μέλη της αντιπροσωπείας του κατά τη διάρκεια έκτακτης συνάντησης των υπουργών ενέργειας της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Τρίτη 26 Ιουλίου 2022. Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης την Τρίτη πλησίασαν σε συμφωνία για τον περιορισμό του φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα κοινό στόχο την προστασία της ΕΕ από τυχόν περαιτέρω περικοπές εφοδιασμού από τη Ρωσία. (AP Photo/Virginia Mayo)
via Associated Press

 

Κοινές δεσμεύσεις για περικοπές στο αέριο, αλλά και προτάσεις για ”εξαιρέσεις”

Η τελευταία πρόταση της ΕΕ, που είδε το Reuters, θα εξαιρούσε από τη δεσμευτική μείωση του φυσικού αερίου κατά 15% χώρες όπως η Ιρλανδία και η Μάλτα που δεν είναι συνδεδεμένες με δίκτυα φυσικού αερίου άλλων χωρών της ΕΕ.

Οι χώρες που θα εκπληρώσουν έναν στόχο της ΕΕ για την αποθήκευση φυσικού αερίου έως τον Αύγουστο, θα μπορούσαν να θέσουν πιο χαμηλούς στόχους - αμβλύνοντας τις περικοπές για περίπου δώδεκα κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ιταλίας, με βάση τα τρέχοντα επίπεδα αποθήκευσης.

Οι χώρες μπορούν επίσης να εξαιρέσουν το αέριο που χρησιμοποιούν σε κρίσιμες βιομηχανίες, όπως η ενεργοβόρα χαλυβουργία, από τον στόχο, ενώ εκείνες που εξάγουν αέριο σε άλλες χώρες της ΕΕ μπορούν να αφαιρέσουν 8 ποσοστιαίες μονάδες από τον στόχο μείωσης της ζήτησης.

Το σχέδιο της ΕΕ έχει ήδη θέσει σε δοκιμασία την αλληλεγγύη των χωρών, με την Ελλάδα, την Πολωνία και την Ισπανία μεταξύ εκείνων που αντιτίθενται στις υποχρεωτικές περικοπές φυσικού αερίου - αν και για διαφορετικούς λόγους.

Η Ισπανία, η οποία δεν βασίζεται στο ρωσικό αέριο, είπε ότι η μείωση της δικής της ζήτησης δεν θα βοηθήσει άλλες χώρες, καθώς δεν διαθέτει ικανότητα υποδομής για να μοιραστεί το εφεδρικό της αέριο.

″Όλοι καταλαβαίνουν ότι όταν κάποιος ζητά βοήθεια, πρέπει να βοηθήσεις. Η βοήθεια μπορεί να δίνεται με διαφορετικούς τρόπους, αλλά πιστεύω ότι το πνεύμα συνεργασίας θα κυριαρχήσει”, δήλωσε η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας Τερέζα Ριμπέρα.

Η Πολωνή υπουργός Κλίματος Άννα Μόσκβα είπε ότι η τελευταία πρόταση δεν θα επιβάλει περιορισμούς στη χρήση φυσικού αερίου από την Πολωνία και αντιτάχθηκε στην ιδέα ότι μια χώρα πρέπει να περιορίσει τη χρήση βιομηχανικού αερίου για να βοηθήσει άλλα κράτη που αντιμετωπίζουν ελλείψεις.

Open Image Modal
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Πράσινη Συμφωνία, Φρανς Τίμερμανς, ομιλούν σε συνέντευξη Τύπου στα κεντρικά γραφεία της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Τετάρτη 20 Ιουλίου 2022. H Koμισιόν προτείνει στα κράτη μέλη να μειώσουν τη χρήση φυσικού αερίου κατά 15% τους επόμενους μήνες, ώστε οποιαδήποτε διακοπή της ρωσικής προμήθειας φυσικού αερίου προς το μπλοκ να μην διαταράξει θεμελιωδώς τις βιομηχανίες και να μη δημιουργήσει πρόσθετη δυσκολία στα σπίτια τον επόμενο χειμώναr. (AP Photo/Virginia Mayo)
via Associated Press

 

Ο φόβος του χειμώνα

Με ένα ευρύ φάσμα εξαιρέσεων από τώρα στο τραπέζι απέναντι στην πρόταση της Κομισιόν, ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ είπαν ότι ενδέχεται η Ευρώπη να αποτύχει να εξοικονομήσει αρκετό φυσικό αέριο για το χειμώνα.

Αν και οι κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, του μεγαλύτερου χρήστη φυσικού αερίου της Ευρώπης, έχουν αυξήσει τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, οι χώρες της ΕΕ έχουν μειώσει τη συνδυασμένη χρήση φυσικού αερίου μόνο κατά 5%, παρά το γεγονός ότι οι τιμές εκτοξεύονται στα ύψη και οι ρωσικές προμήθειες συρρικνώνονται.

«Το 15% (περικοπή) πιθανότατα δεν θα είναι αρκετό, δεδομένων των όσων μόλις ανακοίνωσαν οι Ρώσοι», δήλωσε ο Ιρλανδός υπουργός Περιβάλλοντος.

Η Ρωσία παρείχε το 40% του φυσικού αερίου της ΕΕ πριν από την εισβολή της στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου.