Μαρίτα Παπαρίζου: Η Κάλλας θύμισε σε όλους πως δεν είμαστε απλά τραγουδιστές, αλλά και ηθοποιοί

Η διακεκριμένη Ελληνίδα κοντράλτο μιλά στη HuffPost, με αφορμή την εμφάνιση της στην Αθήνα με τους I Solisti Veneti, την πιο φημισμένη Ορχήστρα Δωματίου της Ιταλίας.
Open Image Modal

Έκανε το ντεμπούτο της στη Γένοβα στο ρόλο του Όναρο, στην 1η Παγκόσμια Αναβίωση στη σύγχρονη εποχή του έργου του Ν. Πόρπορα «Αριάδνη στη Νάξο», σχεδόν αμέσως μετά την επιλογή της ως υπότροφος του Κληροδοτήματος Αλεξάνδρα Τριάντη, από τον ΟΜΜΑ (1999). Έκτοτε έχει συνεργαστεί με την Εθνική Λυρική Σκηνή, ερμηνεύοντας ρόλους, όπως η 3η Ντάμα στο «Μαγικό Αυλό», Μανταλένα στο «Ριγκολέτο», Φενένα στο «Ναμπούκο», Αμάστρις στον «Ξέρξη», τον ομώνυμο ρόλο στο «Μαινόμενο Ορλάνδο», Ροζίνα στον «Κουρέα της Σεβίλλης», Ιζαμπέλα στην «Ιταλίδα στο Αλγέρι», Ιζολιέ στον «Κόμη Ορύ» και τον ομώνυμο ρόλο στην «Κάρμεν».

Έχει κληθεί από ευρωπαϊκά θέατρα όπως η Όπερα του Μόντε Κάρλο, όπου τραγούδησε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον «Ταγκρέδο», αλλά και πολλά ιταλικά θέατρα όπως αυτά της Πίζα, του Λιβόρνο και του Τρέντο για να τραγουδήσει τον Αρσάκη στην όπερα «Σεμίραμις». Η εξαιρετική της ικανότητα στους ρόλους της μεσοφώνου κολορατούρας την οδήγησε στο Μασσύ για να ερμηνεύσει την Ιζαμπέλα και στο Μπιλμπάο όπου τραγούδησε το ρόλο του Σμέτον δίπλα στην «Άννα Μπολένα» της Τζουν Άντερσον. Έχει επίσης τραγουδήσει το ρόλο της Κίρκης στον «Τηλέμαχο ή Το Νησί της Κίρκης» του Γκλουκ σε 1η Παγκόσμια Αναβίωση στη σύγχρονη εποχή τόσο στο Λονδίνο (Σάντλερς Γουέλς) όσο και στο Ηρώδειο.

Έχει συμπράξει με διάφορες ορχήστρες όπως η Philomusica της Οξφόρδης, η Philharmonia του Λονδίνου, η Βασιλική Φιλαρμονική του Λονδίνου και οι Καμερίστες της Σκάλας του Μιλάνου σε μια βραδιά αφιερωμένη στη σχέση της Ελλάδας με την όπερα.

Τώρα, συμπράττει ακόμη μία φορά με τους Σολίστες της Βενετίας, την πιο φημισμένη Ορχήστρα Δωματίου της Ιταλίας. Λίγο πριν από την εμφάνιση της με τους I Solisti Veneti -Μ. Δευτέρα 10 Απριλίου, στην αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο ΚΠΙΣΝ- η διακεκριμένη Ελληνίδα κοντράλτο Μαρίτα Παπαρίζου μιλά στη HuffPost. 

Θυμάται τα πρώτα βήματα, την υποτροφία που της άνοιξε τον δρόμο -«όλα έγιναν χάρη σε μια κασέτα μου, αν θυμούνται οι παλιοί τι είναι αυτό, με τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι»-, την «εκπαίδευση νεοσυλλέκτου» και την πρώτη ακρόαση στην Ιταλία, τα λόγια του Χρήστου Λαμπράκη «ανοίξτε τα φτερά σας και κάντε μας περήφανους», τη συνάντηση με τον ιδρυτή των I Solisti Veneti, μαέστρο Claudio Scimone και τη συμβουλή «όταν τραγουδάς μην ξεχνάς, δεν τραγουδάμε μόνο για τον εαυτό μας, αλλά και για τους άλλους».  

Παράλληλα, απαντά στην ερώτηση ποιο κατά τη γνώμη της είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα της Μαρίας Κάλλας, εξομολογείται «στη δουλειά μας δεν ανακοινώνεται τίποτα πριν την υπογραφή του, είμαστε λίγο προληπτικοί» και μιλά για το πρόγραμμα της συναυλίας με τους I Solisti Veneti, με τους οποίους έχει συνεργαστεί σε πολλές εμφανίσεις στην Ευρώπη, καθώς και στον βραβευμένο προσωπικό της δίσκο «Vivaldi ma non solo» (η ηχογράφηση του οποίου υπήρξε περιπετειώδης).

Open Image Modal

-Οι Σολίστες της Βενετίας (I Solisti Veneti) είναι μία Ορχήστρα με μακρά ιστορία -ιδρύθηκε στην Πάδοβα το 1959 από τον μαέστρο (και μουσικολόγο) Claudio Scimone, ο οποίος απεβίωσε το 2018, μαθητή του Δημήτρη Μητρόπουλου, έναν μαέστρο ο οποίος διαδραμάτισε τον δικό του ρόλο στην καριέρα σας. Πότε και πώς γνωριστήκατε;

Όλα ξεκίνησαν από τον κ. Αλέξη Σπανίδη, ο οποίος γνώριζε προσωπικά το μαέστρο, από την εποχή που ήταν σύμβουλος του Φεστιβάλ Αθηνών και τον είχε φέρει, μαζί με την ορχήστρα στο Ηρώδειο. Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως μου είχε πει πως πρέπει να με ακούσει ο μαέστρος, γιατί ανήκω στην κατηγορία φωνών, που του αρέσει. Κάπως έτσι κλείστηκε η ακρόαση στην Πάδοβα, με μεσολάβηση του κ. Σπανίδη και πραγματοποίησα μια απαιτητική ακρόαση με επτά άριες και έναν μαέστρο κατενθουσιασμένο. Παρά την επιτυχία της ακρόασης δεν είχα νέα για περισσότερο από έξι μήνες και θυμάμαι να ανησυχώ και να νομίζω πως όλα πήγαν στράφι, ενώ ο καλός μου Αλέξης επέμενε και μου έλεγε μόνο μια λέξη... περίμενε. Τελικά μετά το πέρας του εξαμήνου το πολυπόθητο τηλέφωνο χτύπησε και ήρθε η πρώτη συνεργασία, μόνο με το μαέστρο αρχικά, με το Ensemble Orchestral de Paris, στο κατάμεστο Théâtre des Champs-Élysées! Ακόμα θυμάμαι τις ταξιθέτριες να φέρνουν καρεκλάκια για τα έξτρα εισιτήρια της τελευταίας στιγμής και το μαέστρο να μου λέει πριν βγούμε στη σκηνή...«ήθελα να σε παρουσιάσω, για πρώτη φορά, κάπου πραγματικά καλά, όπως το αξίζεις». Από εκεί και πέρα άρχισε μια εκτενής συνεργασία με συναυλίες και δισκογραφία, η οποία διακόπηκε προσωρινά, με το θάνατό του. Όμως θα μνημονεύω για πάντα τα λόγια του...«είσαι γεννημένη για αυτό το ρεπερτόριο και όχι μόνο και όταν τραγουδάς μην ξεχνάς, δεν τραγουδάμε μόνο για τον εαυτό μας, αλλά και για τους άλλους».

-Η συνεργασία σας με την Ορχήστρα -όχι μόνο σε συναυλίες, αλλά και δισκογραφικά- έχει επίσης ιστορία. 

Μετά από εκείνη την πρώτη συνεργασία μας και μετά από την πρώτη παρουσίασή μου και συνεργασία στο Φεστιβάλ του Βένετο με τους Solisti Veneti, ήταν κοινή θέληση, δική μου και του μαέστρου, να προχωρήσουμε σε δισκογραφία και μάλιστα εκτεταμένη, ήθελε χαρακτηριστικά να ηχογραφήσει εκ νέου τον «Orlando furioso» του Vivaldi, αλλά δεν πρόλαβε. Έτσι προλάβαμε μόνο το προσωπικό μου CD «Vivaldi ma non solo», το οποίο ηχογραφήθηκε στην εκκλησία του Αγ. Φραγκίσκου της Ασίζης στο Σκίο, στο Βένετο... σε δύο μόνον ημέρες και με απίστευτα εμπόδια, διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος, γεννητούρια της συζύγου ενός μουσικού, μια άλλη νταντά που έπρεπε να φύγει και κατ′ επέκταση και ο πατέρας-μουσικός του παιδιού...απίστευτο κομφούζιο, αλλά...όταν η ορχήστρα είναι τέτοιου επιπέδου και τέτοιας ιστορίας όλα  γίνονται και με αυτόν τον τρόπο τα καταφέραμε!

-Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα της συναυλίας, η ανθολογία που θα παρουσιάσετε τη Μ. Δευτέρα καθ΄οδόν προς την κορύφωση του Θείου Δράματος;

Στο μεν πρώτο μέρος ασχολούμαστε αποκλειστικά με τη θρησκευτική μουσική και συγκεκριμένα θα ερμηνεύσω το «Salve Regina» σε Ντο μείζονα, του Porpora σε πρώτη πανελλήνια παρουσίαση, το οποίο είχα παρουσιάσει σε πρώτη παγκόσμια παρουσίαση με την Cappella della Pietà de’ Turchini και τον ταλαντούχο μαέστρο τους Antonio Florio, ο οποίος και το είχε ανακαλύψει, καθώς και την άρια «Sileant Zephyri», από το έργο «Filiae Maestae Jerusalem», RV 638, του Vivaldi. Η δε ορχήστρα θα ερμηνεύσει μεταξύ άλλων τη Sinfonia «Al Santo Sepolcro» RV 169 και το κονσέρτο σε Ρε μείζονα RV 212, για το θαύμα της γλώσσας του Αγίου Αντωνίου, και τα δύο γραμμένα από το Vivaldi.

Τώρα στο δεύτερο μέρος τα πράγματα αλλάζουν και ο ελληνικός μύθος αναλαμβάνει τα ηνία, οι Ερινύες, η τρέλα, ο Περσέας, η Διηάνειρα, μα και η Ολυμπιάδα θα παρελάσουν επί σκηνής, αλλά προτιμώ να μην τα αποκαλύψω όλα και να σας εκπλήξω.

-Γεννηθήκατε στον Βόλο. Πώς στραφήκατε στο λυρικό τραγούδι; Ποιος άλλος είναι καλλίφωνος στην οικογένεια; Η πορεία μέχρι την υποτροφία Αλεξάνδρα Τριάντη που σας άνοιξε τον δρόμο ήταν δύσκολη;

-Έχω την τύχη, και επιτρέψτε μου τον ενεστώτα, να είχα έναν πατέρα που αγαπούσε πολύ την κλασική μουσική και κυρίως την όπερα. Πείτε το παιχνίδι της μοίρας, αλλά μέσα στους δίσκους του, εποχή βινυλίου γαρ, υπήρχαν και κάποιοι των Solisti Veneti, με τον Claudio Scimone...κάπως έτσι αγάπησα το τραγούδι και την όπερα, συν του ότι όλοι μας στην οικογένεια τραγουδούσαμε στα γλέντια, μιας και ήμασταν γενικά οικογένεια καλλίφωνων.

Τώρα σε ό,τι αφορά την υποτροφία όλα έγιναν χάρη σε μια κασέτα μου... αν θυμούνται οι παλιοί τι είναι αυτό... με τραγούδια του Μ. Χατζιδάκι, που άκουσε ο εξαιρετικός accompagnateur Δημήτρης Γιάκας και μου πρότεινε αλλαγή ρεπερτορίου  και φωνητικού fach, καθώς και τη συμμετοχή μου στο διαγωνισμό για την εν λόγω υποτροφία. Σε συνδυασμό με τη βοήθεια της εξαιρετικής λυρικής τραγουδίστριας και απίστευτης δασκάλας Βαρβάρας Τσαμπαλή, πέρασα μια αληθινή εκπαίδευση νεοσυλλέκτου, μια όχι διαβολοβδομάδα, αλλά περισσότερο διαβολομήνα, με εξαντλητικές πρόβες και αληθινή σωματική καταπόνηση, γιατί ναι και οι λυρικοί καλλιτέχνες υφίστανται τεράστια σωματική καταπόνηση.

Όμως τα κατάφερα και στην πρώτη μου ακρόαση στην Ιταλία έκλεισα αμέσως συμβόλαιο, για την 1η Παγκόσμια Αναβίωση της όπερας «Arianna in Nasso», του Porpora, με το ρόλο του Onaro. Ήταν από τις πιο συγκινητικές στιγμές όταν ανακοίνωσα τα νέα στον Χρήστο Λαμπράκη...«γι′ αυτό είναι οι υποτροφίες κ. Παπαρίζου, ανοίξτε τα φτερά σας και κάντε μας περήφανους». Δυστυχώς το επάγγελμά μας χρειάζεται «χρήμα» για να κινηθεί κι όχι μόνον στην αρχή του, αλλά διαρκώς, είτε μέσα από υποτροφίες είτε μέσα από χορηγίες. Η μελέτη μου στο γαλλικό ρεπερτόριο πλάι στη μεγάλη κυρία του Janine Reiss, πραγματοποιήθηκε χάρη στην προσωπική αρωγή του Χρήστου Λαμπράκη, ενώ για την πραγματοποίηση της πρόσφατης συναυλίας μου στο Βένετο μας στήριξε ο κ. Νικόλαος Τουρβάς της Aegean Experience.

-Τι μουσική ακούτε- πέρα από τις ώρες της μελέτης;

Σίγουρα δε λέω όχι στην όπερα και κυρίως στο μπαρόκ ρεπερτόριο, αλλά ενίοτε και λίγη mainstream μουσική είναι ευπρόσδεκτη, είτε ελληνική είτε ξένη. Είναι λογικό να πρέπει να αδειάζει και λίγο ο εγκέφαλος.

-Το 2023 είναι Έτος Μαρίας Κάλλας -η Εθνική Λυρική Σκηνή θα παρουσιάσει ένα μεγάλο αφιέρωμα τιμώντας τα 100 χρόνια από τη γέννηση της κορυφαίας υψιφώνου. Ποιο θεωρείτε ως το μεγαλύτερο επίτευγμα, τη μεγαλύτερη επιτυχία της;

Η όπερα είναι από τη γέννησή της και θέατρο, λυρικό μεν αλλά θέατρο, ο ελληνικός όρος άλλωστε αυτό περιγράφει, Μελόδραμα ήτοι «δράμα-θέατρο» με «μέλος», δηλαδή μουσική. Η Κάλλας θύμισε, λοιπόν, αυτό ακριβώς σε όλο τον κόσμο και κυρίως σε εμάς τους λυρικούς καλλιτέχνες, πως δεν είμαστε απλά τραγουδιστές, αλλά και ηθοποιοί, θεατρίνοι... Χάρη σε αυτήν πιστεύω δεν πέθανε η όπερα, όπως ίσως κάποιοι θα ήθελαν... αλλά αντ′ αυτού πολλοί σκηνοθέτες ανέλαβαν την πρόκληση να σκηνοθετήσουν όπερα, άλλοτε με εξαιρετικά και άλλοτε με όχι και τόσο καλά αποτελέσματα, όμως η ουσία είναι πως η όπερα, που κάποτε σημειωτέον ήταν λαϊκή μουσική, παρέμεινε στις προτιμήσεις του κοινού και τα τελευταία χρόνια γνωρίζει άνθηση, τόσο με νέες σκηνοθεσίες, όσο και με νέα δημιουργία σε επίπεδο σύνθεσης, παγκοσμίως.

Open Image Modal

-Το πρόγραμμα σας για τους επόμενους μήνες;

Υπάρχουν στα σκαριά διάφορα πράγματα, τόσο κλασικά όσο και πιο εναλλακτικά, αλλά στη δουλειά μας δεν ανακοινώνεται τίποτα πριν την υπογραφή του, είμαστε λίγο προληπτικοί. Το μόνο σίγουρο είναι πως η συνεργασία με τους Solisti Veneti επεκτείνεται και μάλλον εγκυμονεί και νέα δισκογραφία...

Info

Cosmos: I Solisti Veneti & Μαρίτα Παπαρίζου

Μ. Δευτέρα 10/04, 20.30 

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, ΕΛΣ 

Σημεία προπώλησης εισιτηρίων:
• διαδικτυακά στον ιστότοπο Ticket Services 
• τηλεφωνικά: 210 7234567 (Υπηρεσίες Εισιτηρίων)
• στο εκδοτήριο της Ticket Services (Πανεπιστημίου 39, Αθήνα) 

Εισιτήρια:

Ζώνη Α - γενική είσοδος €15
Ζώνη B -  γενική είσοδος €10, μειωμένο €5

Μειωμένα εισιτήρια δικαιούνται φοιτητές, άτομα ηλικίας 65+, ανήλικοι έως και 17 ετών, άνεργοι, συνοδοί ΑμεΑ, πολύτεκνοι και κάτοικοι του Δήμου Καλλιθέας.

Παιδιά και συνοδοί ΑμεΑ μπορούν να καθίσουν με μειωμένο εισιτήριο, μαζί με τους συνοδούς τους, σε κάθε ζώνη.