Προβλήματα δυσαρμονίας

Προβλήματα δυσαρμονίας
Open Image Modal
SOOC

Τη διάσταση εκλογικού σώματος και πολιτικού συστήματος επιβεβαιώνει η επικείμενη προεδρική αναμέτρηση. Η πλειονότητα των Κυπρίων πολιτών δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για τη μάχη του Φεβρουαρίου. Ιδιαίτερα αποκαλυπτική είναι η αδιαφορία των νέων. Το ποσοστό που γράφτηκε στους καταλόγους δεν ξεπερνά το 1/3 εκείνων που έχουν δικαίωμα ψήφου. Παρά τις προσπάθειες των επιτελείων των υποψηφίων και των κομμάτων, η κοινή γνώμη δεν συγκινείται. Η απαξίωση της πολιτικής και των εκπροσώπων της υποδηλώνει την κρίση εμπιστοσύνης. Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Απλώς τα τελευταία χρόνια διογκώθηκε. Η συσσώρευση αδιεξόδων και προβλημάτων εύλογα το ενισχύει. Η αναποτελεσματικότητα που επιδεικνύεται στη διαχείριση των μικρών και μεγάλων ζητημάτων καλλιεργεί κλίμα άρνησης ακόμη και απόρριψης. Ταυτόχρονα, κερδίζει έδαφος και η τάση για ιδιώτευση.

Οι βιωματικές εμπειρίες της κυπριακής κοινωνίας διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο. Καθορίζουν θέσεις και συμπεριφορές. Και το κυριότερο καθιστούν τη δυσπιστία και την αμφιβολία κυρίαρχες. Η πολύχρονη εκκρεμότητα του εθνικού θέματος, καθώς και η τραγική οικονομική περιπέτεια του 2013 επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό τη στάση και τις απόψεις μεγάλης μερίδας πολιτών. Το ναυάγιο του Κραν Μοντανά επέτεινε την εκτίμηση ότι το Κυπριακό συνιστά δυσεπίλυτο πρόβλημα. Η υπάρχουσα πολιτική τάξη θεωρείται ανήμπορη, έως και ανίκανη, να επιτύχει την επανένωση. Το χειρότερο όλων είναι ότι βρίσκει όλο και μεγαλύτερη ανταπόκριση η αποδοχή των τετελεσμένων με τη θεωρία των δύο κρατών. Τα όσα δήλωσε λίγες μέρες πριν ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος είναι αποκαλυπτικά. Η μετάθεση των ευθυνών στην τουρκική πλευρά, όχι μόνο δεν εξυπηρετεί την επίλυση, αλλά εμπεδώνει την αντίληψη ότι οι προσπάθειες μοιάζουν μάταιες. Έτσι εξηγείται και η ενδυνάμωση των απορριπτικών.

Χαρακτηριστικό είναι ότι στην προεκλογική ατζέντα για πρώτη φορά δεν δεσπόζει το Κυπριακό. Είτε γιατί οι αρνητές της λύσης κρύβονται πίσω από νεφελώδεις ρητορείες, όπως εκείνες του υιού Παπαδόπουλου περί νέας στρατηγικής. Είτε διότι προτάσσονται οι καλές οικονομικές επιδόσεις, προκειμένου να καλυφθούν οι παλινωδίες και αμφιθυμίες της προεδρίας Αναστασιάδη. Ο δε Σταύρος Μαλλάς πολιτεύεται με το βλέμμα στραμμένο στον δεύτερο γύρο. Εξ ου και στο Κυπριακό λειαίνει τον λόγο του, κλείνοντας το μάτι στους ψηφοφόρους που δείχνουν αρνητική διάθεση απέναντι στον σημερινό Πρόεδρο.

Στην ανάκαμψη της οικονομίας εστιάζει όλη του τη στρατηγική ο Νίκος Αναστασιάδης. Αντιλαμβάνεται ότι οι χειρισμοί του στο Κυπριακό έπληξαν την υπόσχεση ότι θα είναι «Πρόεδρος της λύσης». Επενδύοντας στην οικονομική ανάπτυξη, γνωρίζει ότι πλεονεκτεί έναντι των άλλων. Το επίτευγμα του 4% το πιστώνεται προσωπικά. Του επιτρέπει να καλλιεργεί προσδοκίες ευημερίας σε μια κοινωνία που νοιάζεται πολύ για τα οικονομικά ζητήματα. Ωστόσο, υποτιμά κάτι σημαντικό. Οι Κύπριοι πιστεύουν ότι η οικονομία πορεύεται ανεξάρτητα από την πολιτική. Τα προγενέστερα επιτεύγματά τους το αποδεικνύουν. Η ανάπτυξη που σημείωσαν μετά το ’74 οφειλόταν προπαντός στην κουλτούρα του επιχειρείν που είναι βαθιά ριζωμένη μέσα τους.

Το βέβαιο είναι ότι η πολιτική τάξη δυσκολεύεται να εναρμονιστεί με τις ανάγκες και απαιτήσεις των πολιτών. Πόσω μάλλον να έχει τον δικό της καθοδηγητικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων και πρωτίστως σε εκείνο του Κυπριακού. Εμποτισμένη με τις ψυχώσεις και τις φαντασιώσεις του παρελθόντος, δεν μπορεί να θεμελιώσει εύστοχη και στιβαρή στρατηγική για την επανένωση και την εναρμόνιση του νησιού με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η απεξάρτησή της από τον πολιτικό πρωτογονισμό και την εσωστρέφεια καθίσταται εκ των ων ουκ άνευ για μια στέρεη πορεία της Κύπρου στον σύγχρονο κόσμο.