Σχολικός εκφοβισμός (bullying): Πώς να καταλάβετε εάν το παιδί σας είναι "τραμπούκος"

Αν παρατηρήσετε κάποιες από τις παρακάτω κοινές ενδείξεις, ίσως είναι καιρός να παρέμβετε και να ζητήσετε βοήθεια
Open Image Modal
AlexLinch via Getty Images

Aπό το “Back to the Future” μέχρι το “Mean Girls” oι τραμπούκοι ή αλλιώς “νταήδες” αποτελούσαν ανέκαθεν τους πιο αγαπημένους χαρακτήρες. Όλοι αγαπούν τόσο πολύ να τους μισούν.

Αλλά η πραγματικότητα δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τα σενάρια του εμπορικού κινηματογράφου. Οι εκφοβιστές δεν είναι πάντα γόνοι πλουσίων οικογενειών που επιδίδονται στον σχολικό εκφοβισμό για να περάσουν ευχάριστα την ώρα τους.

Οι περισσότεροι από τους νέους στρέφονται στον εκφοβισμό επειδή στερούνται αυτοεκτίμησης, αισθάνονται αδύναμοι και αναζητούν απεγνωσμένα προσοχή. Παρά το γεγονός ότι τα μέσα ενημέρωσης επικεντρώνονται αποκλειστικά στη βλάβη που προκαλείται στα θύματα του εκφοβισμού, οι ίδιοι οι εκφοβιστές αντιμετωπίζουν εξίσου αρνητικές επιπτώσεις.

Στην πραγματικότητα ο εκφοβισμός επηρεάζει σημαντικά τη συναισθηματική, ψυχολογική και σωματική υγεία όλων όσων εμπλέκονται σε αυτόν - συμπεριλαμβανομένου του εκφοβιστή. Οι συνέπειες του να είναι κάποιος εκφοβιστής είναι μακροπρόθεσμες. Η μαθησιακή δραστηριότητα αλλά και η κοινωνική και γενική ευημερία των εκφοβιστών επηρεάζεται αρνητικά.

Το πρώτο βήμα για να μπει τέλος στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού είναι να αντιμετωπίσετε την οδυνηρή αλήθεια ότι το παιδί σας μπορεί να είναι εκφοβιστής. Αν παρατηρήσετε κάποιες από τις παρακάτω κοινές ενδείξεις, ίσως είναι καιρός να παρέμβετε και να ζητήσετε βοήθεια για το παιδί σας ώστε να σταματήσει αυτή τη συμπεριφορά.

Κοροϊδεύει συχνά τα άλλα παιδιά

Έχετε παρατηρήσει ότι στο παιδί σας αρέσει να σπάει πλάκα συχνά με τα άλλα παιδιά; Mήπως ενθαρρύνει και άλλους να παίρνουν μέρος στον εξευτελισμό κάποιου συμμαθητή τους; Toυ αρέσει να χαρακτηρίζει τα άλλα παιδιά με παρατσούκλια ή προσβλητικούς επιθετικούς προσδιορισμούς; Eίναι πολύ σημαντικό να παρατηρήσετε αν συμβαίνουν όλα τα παραπάνω και αν ναι σε ποια συχνότητα. Εάν το παιδί σας ξοδεύει πολύ χρόνο στο να προσβάλλει τους άλλους και επιθυμεί να τους βλάπτει αυτό θα μπορούσε να είναι μία ένδειξη ότι είναι εκφοβιστής. Σε αυτή την περίπτωση, τα πειράγματα και οι προσβολές δεν εντάσσονται σε κάποιο είδος αθώου παιχνιδιού στο οποίο επιδίδονται τα περισσότερα παιδιά. Σε αυτή την περίπτωση η χρήση της προσβλητικής γλώσσας έχει ως σκοπό να κάνει τα άλλα παιδιά να αισθάνονται άσχημα και κατώτερα.

Υποφέρει από διαταραχές ύπνου

Μια έρευνα σε 341 παιδιά που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν διαπίστωσε ότι τα παιδιά που αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν υιοθετήσουν συμπεριφορές σχολικού εκφοβισμού ή να έχουν άλλα προβλήματα συμπεριφοράς. Εάν το παιδί σας αντιμετωπίζει προβλήματα ύπνου, μια επίσκεψη με τον οικογενειακό σας γιατρό ή με έναν παιδοψυχολόγο θα ήταν ένα καλό βήμα για την πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού.

Μπλέκει διαρκώς σε μπελάδες στο σχολείο

Τα παιδιά “τραμπούκοι” συχνά δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τους κανόνες του σχολείου. Εάν το παιδί σας αρχίσει να έχει προβλήματα όταν πηγαίνει στο σχολείο, αυτό είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά με τη συμπεριφορά του παιδιού σας και ο εκφοβισμός μπορεί να αποτελεί μέρος του προβλήματος. Συγκεκριμένα αν το παιδί σας τσακώνεται συχνά ή συμπεριφέρεται επιθετικά απέναντι σε άλλα παιδιά ή και στους καθηγητές τους, είναι πολύ πιθανό το παιδί σας να στραφεί στον σχολικό εκφοβισμό.

Συναναστρέφεται με “κακές παρέες”

Ποια είναι η γνώμη σας για τους φίλους του παιδιού σας; Είναι καλά παιδιά; Περνάνε ευχάριστα μαζί; Εάν νομίζετε ότι οι φίλοι του παιδιού σας δρουν σαν εκφοβιστές απέναντι στο παιδί σας, το πιο πιθανό είναι ότι και το παιδί σας υιοθετεί την ίδια συμπεριφορά. Επιπλέον, αν το παιδί σας περνάει πολλές ώρες μαζί τους, ή μόνο του κλεισμένο στο δωμάτιό του προσπαθώντας να σας αποφύγει πάλι οι πιθανότητες του να επιδίδεται σε σχολικό εκφοβισμό είναι αυξημένες.

Επιδιώκει εμμονικά το να είναι διάσημος/η

Ένα άλλο προειδοποιητικό σημάδι για τον εκφοβισμό είναι ένα παιδί που επιδιώκει μανιωδώς να θεωρείται δημοφιλές στο σχολείο. Αυτή η συμπεριφορά υποκρύπτει πολλές ανασφάλειες. Ο εκφοβισμός μπορεί να περιλαμβάνει αποκλεισμό άλλων παιδιών από ομάδες ή εχθρικές συμπεριφορές προς οποιοδήποτε παιδί ή ομάδα παιδιών που είναι κάπως διαφορετικό από αυτά.

Έχει επιθετική συμπεριφορά

Η επιθετικότητα και η έλλειψη συμπόνοιας είναι από τα πιο κοινά χαρακτηριστικά των εκφοβιστών. Παραδείγματα επιθετικότητας περιλαμβάνουν καυγάδες με εσάς ή με άλλα μέλη της οικογένειας. Κατά τη διάρκεια αυτών των επεισοδίων, τα παιδιά- εκφοβιστές αρνούνται να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί, και συνήθως ξεσπούν καταστρέφοντας πράγματα που βρίσκονται γύρω τους. Επιπλέον, στους εκφοβιστές αρέσει να βλέπουν τους άλλους να υποφέρουν. Μάλιστα μπορεί να προκαλέσουν πόνο στους άλλους σε μια προσπάθεια να αισθανθούν καλύτερα με τον εαυτό τους.

Έχουν ιστορικό ενδοοικογενειακής βίας

Σύμφωνα με μελέτη των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Η.Π.Α. και του Τμήματος Δημόσιας Υγείας της Μασαχουσέτης, οι εκφοβιστές ή τα θύματα του εκφοβισμού είναι πολύ πιο πιθανό να έχουν βιώσει ενδοοικογενειακή βία. Οι μαθητές- εκφοβιστές που συμμετείχαν σε αυτή την έρευνα ήταν περίπου τέσσερις φορές πιο πιθανό να έχουν τραυματιστεί ψυχικά από περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας σε σχέση με τους μαθητές που δεν ήταν ούτε εκφοβιστές ούτε θύματα εκφοβισμού.