Η νόσος Αλτσχάιμερ καταστρέφει ύπουλα και αθόρυβα τον εγκέφαλό μας, πολύ πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα. Και τη στιγμή που μιλάμε, οι επιστήμονες έχουν νέες ενδείξεις σχετικά με την αλληλουχία των σημαδιών, που σχηματίζουν το ντόμινο αυτών των αλλαγών.
Κι ακόμα κι αν μας ακούγεται τρομακτικό, στην πραγματικότητα αυτή η γνώση, μπορεί να ανοίξει μια μεγάλη πόρτα σε νέες θεραπείες.
Μεγάλη μελέτη που διεξήχθη στην Κίνα παρακολούθησε μεσήλικες και ηλικιωμένους ενήλικες για 20 χρόνια, πραγματοποιώντας τακτικά σαρώσεις εγκεφάλου και άλλα τεστ.
Σε σύγκριση με εκείνους που παρέμειναν γνωστικά υγιείς, στους ασθενείς που τελικά ανέπτυξαν την ασθένεια ανιχνεύθηκαν υψηλότερα επίπεδα πρωτεΐνης που συνδέεται με το Αλτσχάιμερ στο νωτιαίο υγρό τους, 18 ολόκληρα χρόνια πριν από τη διάγνωση.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακριβώς πώς εξελίσσεται η νόσος του Αλτσχάιμερ. Ωστόσο, πρόσφατα, ανακάλυψαν ότι πρώιμο χαρακτηριστικό της είναι αυτή η κολλώδης πρωτεΐνη που ονομάζεται βήτα-αμυλοειδές, η οποία με την πάροδο του χρόνου συσσωρεύεται στις πλάκες που φράζουν τον εγκέφαλο του ασθενούς. Η μη φυσιολογική συσσώρευση πρωτεΐνης σχηματίζει όγκους που μοιάζουν κατά κάποιον τρόπο σαν «κουβάρια» και σταδιακά σκοτώνουν τους νευρώνες. Έτσι, μέρα με τη μέρα επέρχεται η γνωστική έκπτωση και τα συνακόλουθα κενά μνήμης.
Η νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine, προσφέρει ένα χρονοδιάγραμμα για το πώς προκύπτουν αυτές οι ανωμαλίες.
Τα ευρήματα δεν έχουν ακόμη πρακτικές επιπτώσεις. Ωστόσο, η γνώση της χρονικής εξέλιξης όλων αυτών των αλλαγών είναι κρίσιμη. Τόσο για τη δοκιμή νέων τρόπων θεραπείας, όσο και για την πρόληψη της νόσου του Αλτσχάιμερ, που αποτελεί τον κυρίαρχο στόχο των ερευνητών.
Περισσότεροι από 6 εκατομμύρια Αμερικανοί και εκατομμύρια περισσότεροι σε ολόκληρο τον κόσμο, πάσχουν από Αλτσχάιμερ, την πιο κοινή μορφή άνοιας. Δεν υπάρχει θεραπεία. Όμως, το 2023, ένα φάρμακο με το όνομα Leqembi έγινε το πρώτο που εγκρίθηκε με σαφείς ενδείξεις ότι θα μπορούσε να επιβραδύνει την επιδείνωση της πρώιμης νόσου του Αλτσχάιμερ. Το Leqembi λειτουργεί στην ουσία διασπώντας έως έναν βαθμό τη συσσώρευση του αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
«Όσο περισσότερα γνωρίζουμε για τους βιώσιμους στόχους θεραπείας του Αλτσχάιμερ, τόσο πιο άμεσα θα είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε νέες θεραπείες και μεθόδους πρόληψης», δηλώνει με αισιοδοξία η Κλερ Σέξτον, ανώτερη διευθύντρια επιστημονικών προγραμμάτων της Ένωσης Αλτσχάιμερ.
Η ίδια σημείωσε ότι σύντομα έρχονται αιματολογικές εξετάσεις που υπόσχονται επίσης να συμβάλουν σημαντικά, καθιστώντας ευκολότερη την παρακολούθηση του αμυλοειδούς.
(Με πληροφορίες από associatedpress).