Ουκρανία: Πόσο νόμιμη είναι η συμμετοχή εθελοντών από άλλες χώρες στον πόλεμο

Τα κωλύματα, οι διώξεις και η κατάληξή τους σε ενδεχόμενη σύλληψη ή αιχμαλωσία.
Marcus Yam via Getty Images

Καθώς χιλιάδες επίδοξοι μαχητές από άλλες χώρες προσφέρονται εθελοντικά για να βοηθήσουν την Ουκρανία να αμυνθεί κατά της εισβολής της Ρωσίας, ορισμένοι μπορεί επίσης να αντιμετωπίσουν νομικές συνέπειες στις χώρες καταγωγής τους.

Πολίτες του Καναδά, της Γεωργίας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών είναι μεταξύ των εθελοντών.

Τα νομικά εμπόδια

Οι πολίτες των ΗΠΑ δεν απαγορεύεται να υπηρετήσουν στο στρατό άλλης χώρας, σύμφωνα με τον ιστότοπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Το να υπηρετεί κανείς ως αξιωματικός ή να μάχεται εναντίον μιας χώρας που βρίσκεται σε ειρήνη με τις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να αποτελέσει λόγο για οικειοθελή παραίτηση από την ιθαγένεια, αλλά το δεδιασμένο του Ανωτάτου Δικαστηρίου λέει ότι η ξένη στρατιωτική θητεία από μόνη της δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αφαίρεση της υπηκοότητας από κάποιον Αμερικανό.

Ενας ξεχωριστός νόμος που χρονολογείται από το 1794, ο λεγόμενος «Νόμος για την Ουδετερότητα», απαγορεύει στους πολίτες να κάνουν πόλεμο εναντίον ξένων κυβερνήσεων σε ειρήνη με την Ουάσιγκτον και επισύρει ποινή φυλάκισης έως και τριών ετών. Ο νόμος, ο οποίος θα μπορούσε τεχνικά να ισχύει για εθελοντική στρατιωτική δράση κατά της Ρωσίας, χρησιμοποιήθηκε για τη δίωξη Αμερικανών που συμμετείχαν σε απόπειρα πραξικοπήματος στη Γκάμπια το 2014. Αλλά, γενικά, έχει εφαρμοστεί σπάνια στη σύγχρονη ιστορία της χώρας.

Marcus Yam via Getty Images

Οι Βρετανοί που ταξιδεύουν στην Ουκρανία για να πολεμήσουν ενδέχεται να υπόκεινται σε δίωξη κατά την επιστροφή τους, σύμφωνα με ταξιδιωτική γνωμοδότηση του Υπουργείου Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο νόμος του Ηνωμένου Βασιλείου περί στρατολόγησης σε ξένες χώρες, που ανανεώθηκε τελευταία φορά το 1870, εμποδίζει τους πολίτες να ενταχθούν σε ξένους στρατούς που πολεμούν χώρες σε ειρήνη με τη Βρετανία, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί στις σύγχρονες πολεμικές συγκρούσεις. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου αρχικά εξέφρασε την υποστήριξή του στους εθελοντές πολίτες που θέλουν να πολεμήσουν στην Ουκρανία, αλλά αργότερα προειδοποίησε να μην κάνουν οποιοδήποτε ταξίδι προς τα εκεί.

Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Σκοτ Μόρισον, προέτρεψε από την πλευρά του τους πολίτες της χώρας του να μην συμμετάσχουν στη στρατιωτική μάχη στην Ουκρανία, λέγοντας στους δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα ότι υπάρχουν «αβεβαιότητες» σχετικά με τη νομική κατάσταση.

picture alliance via Getty Images

Στη Ινδία, όταν κάποιοι πολίτες ταξίδεψαν για να πολεμήσουν στο Ιράκ το 2015, το υπουργείο Εσωτερικών είπε στο Ανώτατο Δικαστήριο του Δελχί ότι η συμμετοχή τους σε σύγκρουση άλλης χώρας «θα οδηγούσε στον ισχυρισμό ότι η ινδική κυβέρνηση προωθεί την τρομοκρατία σε άλλες χώρες».

Οι χώρες που επιτρέπουν την συμμετοχή στον πόλεμο

Η Γερμανία έχει δηλώσει ότι δεν θα διώξει τους εθελοντές που συμμετέχουν στις μάχες και οι ηγέτες της Δανίας και της Λετονίας δήλωσαν ότι θα επιτρέψουν στους πολίτες τους να προσφερθούν εθελοντικά. Η Καναδή υπουργός Αμυνας, Ανίτα Αναντ, είπε ότι το εάν οι Καναδοί θα συμμετέχουν εθελοντικά στον πόλεμο της Ουκρανίας είναι «ατομική απόφαση».

Τι γίνεται αν ξένοι μαχητές συλληφθούν στην Ουκρανία

Το διεθνές δίκαιο απαιτεί από τις ρωσικές δυνάμεις να αντιμετωπίζουν τους ξένους μαχητές ως αιχμαλώτους πολέμου, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους. Αυτό σημαίνει ότι οι Ρώσοι στρατιώτες πρέπει να παρέχουν στους εθελοντές που έχουν αιχμαλωτιστεί φαγητό, νερό και ιατρική περίθαλψη.

Ωστόσο, εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Αμυνας την περασμένη εβδομάδα δήλωσε ότι οι δυτικοί «μισθοφόροι» που πολεμούν για την Ουκρανία δεν θα αντιμετωπίζονται ως νόμιμοι μαχητές και θα διώκονται ποινικά.

Marcus Yam via Getty Images

Ωστόσο, επειδή οι εθελοντές πολεμούν ως μέλη του ουκρανικού στρατού, είναι απίθανο να αντιμετωπίσουν κατηγορίες στη χώρα καταγωγής τους για συγκεκριμένες ενέργειές τους στον πόλεμο, με εξαίρεση τη δίωξη για εγκλήματα πολέμου ή παρόμοια αδικήματα.

Δημοφιλή