H λέξη «κορονοϊός» έχει γίνει απωθητική εδώ και αρκετό καιρό για τα ΜΜΕ.
Αφού ασχοληθήκαμε ατελείωτα με την πανδημία, ρωτώντας, γράφοντας, ενημερώνοντας και ενίοτε παραπληροφορώντας, τη βάλαμε στην άκρη γιατί σταμάτησε να προσελκύει αναγνώστες, τηλεθεατές και «κλικ» ανά εκατομμύρια.
Η «αμνησία» δε με βρίσκει σύμφωνο. Σε τηλεγράφημα του πρακτορείου Reuters - Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2023 - διαβάζω: «Η επόμενη πανδημία θα μπορούσε να είναι προ των πυλών. Εάν η εμπειρία του COVID-19 δεν επιταχύνει τα βήματά μας προς την ετοιμότητα, τι θα συμβεί;» αναρωτήθηκε ο Jagan Chapagain, γενικός γραμματέας της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ερυθρού Σταυρού/Ερυθράς Ημισελήνου (IFRC), του μεγαλύτερου δικτύου αντιμετώπισης καταστροφών στον κόσμο.
Tην ίδια ώρα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επαναλάμβανε ότι ο κορονοϊός παραμένει «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» για τη δημόσια υγεία σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Μηχανισμός επαγρύπνησης για επιδημίες - λοιμώξεις: Δεν είναι «πολυτέλεια»
Ο ρόλος του ΕΟΔΥ είναι απλός και συγκεκριμένος. Περιγράφεται στο καταστατικό του, μέσα σε μία παράγραφο:
«O σκοπός του ΕΟΔΥ είναι η παροχή υπηρεσιών, που συμβάλλουν στην προστασία και βελτίωση της υγείας και την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης του πληθυσμού ενισχύοντας την ικανότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ιδιαιτέρως των υπηρεσιών δημόσιας υγείας, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των απειλών κατά της ανθρώπινης υγείας από μεταδοτικά νοσήματα μέσω της έγκαιρης ανίχνευσης, παρακολούθησης και αξιολόγησης των κινδύνων, αναφοράς και κατάθεσης επιστημονικά τεκμηριωμένων προτάσεων και μέτρων παρέμβασης.»
Υπάρχει ένα αισιόδοξο στοιχείο, σε σχέση με τον κορονοϊό: Στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αισιοδοξούν ότι μέσα στο 2023 θα σημάνουν λήξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Την ίδια ώρα, όμως, υπάρχει και μία προειδοποίηση, που πρέπει να συγκρατήσουμε: Πανδημίες γενικώς, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουμε και πάλι - στο όχι και πολύ μακρινό μέλλον.
Δεν το γνωρίζουμε, όμως οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι.
Ο ΕΟΔΥ και οι μελλοντικές πανδημίες
Ανεξάρτητα από μύθους και αλήθειες για το «αμαρτωλό ΚΕΕΛΠΝΟ», ένα είναι βέβαιο: σε μία πανδημία - και οι πανδημίες, στο χθες, αλλά κυρίως στο μέλλον, είναι δουλειά του ΕΟΔΥ - δεν χρειαζόμαστε πολιτευτές, ή δευτεροκλασάτα κομματικά στελέχη στην πρώτη γραμμή της Υγείας.
Χρειαζόμαστε επιστήμη και τεχνολογία. Data και γνώση. Αποφάσεις με γνώμονα τη δημόσια υγεία και όχι το προσωπικό ή κομματικό όφελος.
Πρόεδρος του ΕΟΔΥ είναι εδώ κι ένα χρόνο ο καθηγητής Θεοκλής Ζαούτης.
Παρατηρώ με ανακούφιση θα έλεγα, ότι ο ΕΟΔΥ επί των ημερών του έχει παραμείνει εκτός δημοσίων αντιπαραθέσεων, πολιτικών συγκρούσεων και μικροκομματικών συμφερόντων. Δεν συνέβη το ίδιο με τους προκατόχους του.
Γνωρίζω ότι διαθέτει αξιοπρόσεκτες περγαμηνές και εμπειρία, που έφερε στην Ελλάδα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου δίδαξε και άσκησε την ιατρική επί δεκαετίες.
Υποθέτω ότι με αυτά ακριβώς τα κριτήρια επελέγη για τον ΕΟΔΥ και αντιλαμβάνομαι, ότι για ένα τέτοιο οργανισμό η εξωστρέφεια και η «διεθνοποίηση» αποτελούν προτεραιότητα .
Αν δεν εξασφαλίσει μία ανοιχτή γραμμή και ανταλλαγή πληροφοριών με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), όπως και με τους αντίστοιχους αμερικανικούς οργανισμούς (βλέπε FDA και CDC των ΗΠΑ), τότε τι αξία έχει ένας τέτοιος επιστήμονας με διεθνές προφίλ στον ΕΟΔΥ;