Το κίνημα του σιιίτη ηγέτη Μοκτάντα αλ Σαντρ επικράτησε στις βουλευτικές εκλογές της 10ης Οκτωβρίου στο Ιράκ, συγκεντρώνοντας 73 έδρες στο Κοινοβούλιο, σύμφωνα με τα οριστικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν.
Σχεδόν δύο μήνες μετά τη διεξαγωγή των εκλογών, η εκλογική επιτροπή επιβεβαίωσε τη νίκη του κινήματος του Σαντρ επί της Συμμαχίας της Κατάκτησης, πολιτική βιτρίνα των βετεράνων φιλοϊρανών παραστρατιωτικών του Χασντ αλ-Σάαμπι που δεν έπαψε ποτέ να διαμαρτύρεται για νοθεία.
Τα οριστικά αποτελέσματα αναμένονταν εδώ και βδομάδες σε ένα κλίμα υποκείμενων εντάσεων που κλιμακώθηκαν στις αρχές Νοεμβρίου με μια επίθεση με παγιδευμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εναντίον της κατοικίας του πρωθυπουργού Μουσταφά αλ-Καντίμι, από την οποία διέφυγε σώος. Για την επίθεση δεν έγινε ανάληψη ευθύνης.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Βαγδάτη, τα μέλη της εκλογικής επιτροπής ανέγνωσαν με τη σειρά τα ονόματα των 329 βουλευτών του νέου Κοινοβουλίου και τον αριθμό των ψήφων που έλαβε ο καθένας. Το ποσοστό συμμετοχής στις εκλογέςανήλθε στο 44%.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που εστάλησαν στον Τύπο από την επιτροπή, το κόμμα του ισχυρού σιίτη ηγέτη Μοκτάντα αλ Σαντρ κέρδισε 73 έδρες, επίδοση που το κατέστησε πρώτη ομάδα στο Κοινοβούλιο.
Η Συμμαχία της Κατάκτησης κερδίζει 17 έδρες έναντι 48 στο απερχόμενο Κοινοβούλιο.
Γα να διαμαρτυρηθούν για τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των εκλογών, υποστηρικτές του Χασντ αλ-Σάαμπι οργανώνουν εδώ και εβδομάδες καθιστική διαμαρτυρία σε μια από τις εισόδους της Πράσινης Ζώνης, προσπαθώντας μερικές φορές να εισχωρήσουν με τη βία σε αυτόν τον αυστηρά φρουρούμενο τομέα στον οποίο βρίσκονται κυβερνητικά όργανα και πρεσβείες.
Το Χασντ αλ-Σάαμπι πάντως παραμένει βασικός παράγοντας στην πολιτική σκηνή, έχοντας ισχυρή υποστήριξη από το Ιράν και τους 160.000 μαχητές του που προσχώρησαν στις τακτικές δυνάμεις. Ο μεγάλος Ιρανός σιίτης γείτονας ασκεί μεγάλη επιρροή στο Ιράκ.
Το Χασντ έκανε την είσοδό του για πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο το 2018, μετά τις νίκες εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος και έχοντας διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ήττα της.
Μπορεί επίσης να υπολογίζει στο παιχνίδι των συμμαχιών: ένας από τους βασικούς εταίρους του, ο πρώην πρωθυπουργός Νούρι αλ-Μάλικι, έκανε αξιοσημείωτη πρόοδο, ο ”συνασπισμός του του Κράτους Δικαίου” κέρδισε 33 έδρες.
″Κίνδυνος κλιμάκωσης”
Τα οριστικά αποτελέσματα πρέπει τώρα να σταλούν στο ομοσπονδιακό Δικαστήριο για να επικυρωθούν. Το Κοινοβούλιο θα μπορεί στη συνέχεια να πραγματοποιήσει την εναρκτήρια συνεδρίασή του και μετά να εκλέξει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Παράλληλα, πρέπει να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Σε ένα πολυθρησκειακό και πολυεθνοτικό Ιράκ, αυτή η διαδικασία συνοδεύεται από ατελείωτες διαπραγματεύσεις και τα μεγάλα κόμματα που κυριαρχούν στη σιιτική κοινότητα, η οποία είναι πλειοψηφία στο Ιράκ, οφείλουν παραδοσιακά να καταλήξουν σε έναν συμβιβασμό, ανεξάρτητα από τον αριθμό των βουλευτών.
Οι θέσεις του Σαντρ είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με εκείνες των φιλοϊρανικών κομμάτων, που θέλουν να διαιωνίσουν την παράδοση του συμβιβασμού.
Επαναλαμβάνοντας ακούραστα ότι ο μελλοντικός πρωθυπουργός θα διοριστεί από το κίνημά του, ο Μοκτάντα αλ Σαντρ ζητεί κυβέρνηση ”πλειοψηφίας”, που θα αποτελείται από τα πολιτικά κόμματα που έχουν συγκεντρώσει τα υψηλότερα ποσοστά.
Γεγονός πρωτόγνωρο, θα μπορούσε να επιδιώξει να οικοδομήσει τη δική του κοινοβουλευτική πλειοψηφία συμμαχώντας με άλλους σχηματισμούς, εκτός της σιιτικής κοινότητας. Αναλυτές κάνουν λόγο για έναν πιθανό συνασπισμό με τον σημαίνοντα σουνίτη πρόεδρο του κοινοβουλίου Μοχάμεντ αλ-Χαλμπούσι (37 βουλευτές για το κίνημά του Τακαντόμ) και το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (31 βουλευτές).
″Το θέμα είναι να δούμε ποιος θα ενδώσει στην πίεση του άλλου στρατοπέδου”, εκτιμά ο αναλυτής Χάμντι Μάλικ, του Ινστιτούτου Ουάσινγκτον, μιλώντας για το κίνημα Σαντρ και το Χασντ. ”Μέχρι στιγμής καμία πλευρά δεν έχει υποχωρήσει. Γι′ αυτό ο κίνδυνος κλιμάκωσης και συγκρούσεων είναι υψηλός σε αυτή τη φάση”.
Πηγές: AFP, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ