Αρχαιολόγοι στην Τουρκία ανακάλυψαν νέα πρωτοποριακά ευρήματα σχετικά με προϊστορικά τρυπήματα προσώπου (piercing) και τους ανθρώπους που τα έκαναν.
Προσωπικός διάκοσμος -συμπεριλαμβανομένων αντικειμένων που μοιάζουν με σκουλαρίκια, τα οποία πιστεύεται ότι φοριούνταν ως piercings- έχει τεκμηριωθεί μεταξύ των λαών της νεολιθικής ή της ύστερης Eποχής του Λίθου σε πολλές τοποθεσίες στη νοτιοδυτική Ασία, με στοιχεία που χρονολογούνται έως και πριν από 12.000 χρόνια. Αλλά κανένα από τα αντικείμενα αυτά δεν είχε προηγουμένως συνδεθεί άμεσα με τα μέρη του σώματος όπου μπορεί να είχαν φορεθεί.
Τώρα, η ανάλυση των ανασκαφών στον αρχαιολογικό χώρο Μποντζουκλού Τάρλα (Boncuklu Tarla) στη νοτιοανατολική Τουρκία αποκάλυψε ταφές στις οποίες βρέθηκαν στολίδια για piercings τοποθετημένα κοντά στα αυτιά και το στόμα των ενοίκων σε τάφους, οι οποίοι χρονολογούνται πριν από περίπου 11.000 χρόνια. Τα ευρήματα παραπέμπουν σε ένα είδος στολιδιού που ονομάζεται labret, το οποίο συχνά φοριόταν στο κάτω χείλος, σύμφωνα με το CNN.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που τα τρυπήματα προσώπου σε ανθρώπους της Νεολιθικής Νοτιοδυτικής Ασίας συνδέονται άμεσα με τα μέρη του σώματος που τρυπούσαν, ανέφεραν ερευνητές τη Δευτέρα στο περιοδικό Antiquity. Τα ευρήματά τους επιβεβαιώνουν ότι η πρακτική του piercing ήταν ήδη κοινή κατά την πρώιμη Νεολιθική Εποχή.
Ανθρωποι όλων των ηλικιών έχουν εντοπιστεί θαμμένοι στον συγκεκριμένο αρχαιολογικό χώρο, αλλά τα εν λόγω στολίδια, που βρέθηκαν πρόσφατα, εντοπίστηκαν μόνο κοντά στα λείψανα ενηλίκων. Αυτό υποδηλώνει ότι τέτοια στολίδια δεν φορούσαν τα παιδιά και η απόκτηση αυτών των τρυπημάτων μπορεί να σηματοδοτούσε τελετουργίες ενηλικίωσης εντός κοινωνικών ομάδων, σύμφωνα με τη μελέτη.
Οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες εποίκησαν το Boncuklu Tarla από περίπου το 10.300 π.Χ. έως το 7.100 π.Χ., καθώς οι άνθρωποι άρχιζαν να απομακρύνονται από τον νομαδικό τρόπο ζωής και να σχηματίζουν οικισμούς. Οι πρώτες ανασκαφές στην τοποθεσία έγιναν το 2012 και έκτοτε έχει εντοπιστεί πληθώρα διακοσμητικών στοιχείων από τη νεολιθική περίοδο - περίπου 100.000 αντικείμενα μέχρι σήμερα.
Μεταξύ αυτών, ανακαλύφθηκαν πολλά στολίδια για τρύπημα αυτιών και χειλιών. Τα labret, τα οποία εξακολουθούν να φοριούνται σε ορισμένους πολιτισμούς στην Αμαζονία και την Αφρική, υπάρχουν σε διάφορες μορφές: στρογγυλεμένα, επιμήκη και σε σχήμα δίσκου. Μερικά είναι μακριά και λεπτά, αλλά τα περισσότερα έχουν ένα άκρο που είναι πιο φαρδύ και πεπλατυσμένο, και ποικίλλουν σε διάμετρο και πλάτος.
Οι επιστήμονες αναγνώρισαν τουλάχιστον 85 αντικείμενα από τις ταφές στο Boncuklu Tarla ως στολίδια για piercings, κατασκευασμένα από υλικά όπως πυριτόλιθο, ασβεστόλιθο, χαλκό και οψιανό. Οι ερευνητές ταξινόμησαν τα labret σε επτά τύπους, με βάση το σχήμα - όλα είχαν διάμετρο τουλάχιστον 7 χιλιοστά και το μακρύτερο ήταν λίγο πάνω από 50 χιλιοστά σε μήκος.
Μερικά από τα labret είχαν απομακρυνθεί από τις αρχικές τους θέσεις στους τάφους, πιθανώς από τρωκτικά, αν και βρίσκονταν ακόμα κοντά στην περιοχή του κεφαλιού και του λαιμού των ανθρώπινων λειψάνων. Άλλα κομμάτια εξακολουθούσαν να «βρίσκονται στη θέση τους στην άνω ή κάτω επιφάνεια του κρανίου ή κάτω από την κάτω γνάθο», ανέφεραν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Ενα είδος κοινωνικής θέσης»
Αν και τα παιδιά θάβονταν με μενταγιόν και χάντρες, κανένα δεν είχε στολίδια στα αυτιά ή labret κοντά στο κεφάλι, το λαιμό ή το στήθος τους, κάτι που δείχνει ότι τα τρυπήματα προσώπου προορίζονταν για ενήλικες, κατέληξαν οι ερευνητές.
«Ισως ήταν ένα είδος κοινωνικής θέσης που σχετίζεται με την ηλικία ή έναν ιδιαίτερο ρόλο στην κοινωνία», σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.
Για τους ερευνητές, που εργάζονται για να κατανοήσουν πώς οι προϊστορικοί λαοί παρουσιάζονταν ο ένας στον άλλον και σε εξωτερικές ομάδες, τα τρυπήματα και άλλα είδη διακόσμησης σώματος «είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών που έχουμε για τους ανθρώπους αυτών των περιόδων, έως ότου εφευρεθεί η γραφή με την οποία οι άνθρωποι εκφράζονται άμεσα», όπως λένε.
Περισσότερο από τα εργαλεία ή άλλα τεχνουργήματα της καθημερινής ζωής, αυτά τα στολίδια μαρτυρούν στοιχεία για τους νεολιθικούς ανθρώπους, όπως το ανθρώπινο κίνητρο για έκφραση ταυτότητας ή κοινότητας μέσω τρυπημάτων και άλλων προσωπικών διακοσμήσεων - κάτι που σε ορισμένες περιπτώσεις συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
«Οταν βάζεις σκουλαρίκια, δεν μπορείς να δεις τα σκουλαρίκια που φοράς. Δεν το κάνεις για τον εαυτό σου, γιατί δεν μπορείς να τα δεις. Το κάνεις για το πώς προβάλλεις τον εαυτό σας σε άλλους ανθρώπους. Και δεν νομίζω ότι αυτό έχει αλλάξει όλα αυτά τα χιλιάδες χρόνια», συμπεραίνει ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Πηγή: CNN