Ένας καλός ποιοτικός ύπνος δεν ορίζεται μόνο από το πόσες ώρες κοιμόμαστε κάθε βράδυ, αλλά από το κατά πόσο αναζωογονημένοι αισθανόμαστε μετά από αυτόν.
Οι άνθρωποι που υποφέρουν από διάφορες διαταραχές του ύπνου, όπως είναι η αϋπνία, έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια από εκείνους που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου. Ο κακός ύπνος μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλό μας και με άλλους τρόπους.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο βαθύς ύπνος και ο ύπνος ταχείας κίνησης των ματιών (ή REM) ασκούν ιδιαίτερη επιρροή όσον αφορά την υγεία του εγκεφάλου και τον κίνδυνο άνοιας.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα σχετικά με τα άτομα τα οποία δεν έχουν βαθύ ύπνου και REM, διαπίστωσε ότι οι εγκέφαλοι των υποκειμένων εμφάνισαν σημάδια ατροφίας, ίδια με αυτά που εμφανίζονται στα αρχικά στάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Τι γνωρίζουν έως τώρα οι επιστήμονες
Όταν κοιμόμαστε, ο εγκέφαλός μας περνάει συνεχώς από τέσσερις διαφορετικές φάσεις. Ο βαθύς ύπνος ή ύπνος αργών κυμάτων, όταν η εγκεφαλική δραστηριότητα επιβραδύνεται, και ο ύπνος REM, όταν συνήθως ονειρευόμαστε. Ο εγκέφαλος γενικά χρειάζεται περίπου 90 λεπτά για να περάσει κυκλικά και από τα τέσσερα στάδια και στη συνέχεια ξεκινάει εκ νέου τη διαδικασία.
«Ο βαθύς ύπνος και ο ύπνος REM βοηθούν τον εγκέφαλό μας να ″αυτοθεραπευτεί″ από την κούραση και το στρες και να εδραιώσει τις αναμνήσεις», δηλώνει ο Μάθιου Πέις, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Ψυχολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Monash στη Μελβούρνη της Αυστραλίας.
Στον βαθύ ύπνο, ο εγκέφαλός μας ρυθμίζει τον μεταβολισμό και τις ορμόνες, ενώ παράλληλα, «καθαρίζει» το μυαλό μας από τις άχρηστες πληροφορίες. Στον ύπνο REM ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται τα συναισθήματα και τις νέες πληροφορίες που λάβαμε κατά την διάρκεια της ημέρας.
Αυτές οι δύο φάσεις, μπορούν να επηρεάσουν επικίνδυνα την πιθανότητα εμφάνισης άνοιας, με ποικίλους τρόπους.
Στο πλαίσιο της διαδικασίας «έκπλυσης» κατά τον βαθύ ύπνο, ο εγκέφαλός μας αποβάλλει τις αμυλοειδείς πρωτεΐνες που αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Αλτσχάιμερ. Τα χρόνια διακοπτόμενου βαθύ ύπνου και η ατελής έκπλυση – γνωστή ως «γλυμφατική ανεπάρκεια» – θα μπορούσαν να επιταχύνουν την εμφάνιση άνοιας, σύμφωνα με τη δρ. Μάικεν Νεντεργκάαρντ, καθηγήτρια νευρολογίας στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ, ο οποίος ερευνά το γλυμφατικό σύστημα.
Μερικά χρυσά τιπς για καλύτερο ύπνο τα βράδια
Σε γενικές γραμμές και όσο μεγαλώνουμε, οι ειδικοί πιστεύουν ότι είναι όλο και πιο δύσκολο να παρεμβαίνουμε στους κύκλους του ύπνου μας και να τους βελτιώνουμε. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση πρέπει να φροντίζουμε για την υγιεινή του ύπνου μας.
Το πιο εύκολο βήμα που μπορούμε να κάνουμε, είναι να κοιμόμαστε επτά ώρες κάθε βράδυ. Κάτι τέτοιο δίνει στον εγκέφαλο μας αρκετό χρόνο για να περάσει κυκλικά από τα στάδιά του τέσσερις έως επτά φορές.
«Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που κοιμούνται έξι ώρες ή λιγότερες τη νύχτα στις δεκαετίες των 50, 60 και 70 ετών, έχουν 30% αυξημένο κίνδυνο άνοιας αργότερα στη ζωή τους, γεγονός που υποδηλώνει ότι ποτέ δεν είναι αργά για να βελτιώσουμε τον ύπνο μας», δηλώνει ο Μπράις Μάντερ, αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής και ανθρώπινης συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Irvine.
Παράλληλα, το να συνηθίσουμε τον οργανισμό μας στο να έχει μια σταθερή ώρα ύπνου, μας βοηθά να κοιμόμαστε πιο εύκολα τα βράδια.
Επιπλέον, τα τμήματα του εγκεφάλου που χρησιμοποιούνται έντονα κατά τη διάρκεια της ημέρας τείνουν να παρουσιάζουν πιο αργά εγκεφαλικά κύματα κατά τη διάρκεια του ύπνου, οπότε οτιδήποτε απασχολεί σημαντικά τον εγκέφαλο για λίγο, όπως η εκμάθηση μιας νέας δεξιότητας, θα μπορούσε να εξαντλήσει ορισμένα τμήματα και να αυξήσει την ανάγκη τους για αναζωογονητικό ύπνο αργών κυμάτων.
Η συχνή άσκηση επίσης, συμβάλλει στο να ξαπλώσουμε κουρασμένοι στο κρεβάτι, απολαμβάνοντας ένα βαθύ και ποιοτικό ύπνο.
Related…
Σε γενικές γραμμές, το να αφιερώνουμε αρκετό χρόνο στον ύπνο είναι ο καλύτερος τρόπος προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι ο εγκέφαλός μας θα φτάσει στον ύπνο REM ή στον βαθύ ύπνο καθώς κάνει κύκλους.
Με πληροφορίες από The New York Times
