Eίναι πλέον γνωστό ότι όταν κοιμόμαστε με κλειστά φώτα τη νύχτα, είναι σχεδόν σίγουρο πως θα κάνουμε έναν ξεκούραστο και ποιοτικό ύπνο. Ωστόσο, νέα έρευνα δείχνει πως μπορεί να προσφέρει και ένα ακόμη σημαντικό όφελος. Ο ύπνος στο απόλυτο σκοτάδι φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, της κύριας αιτίας θανάτου παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα άτομα που κοιμούνταν σε περισσότερο φωτεινές συνθήκες -παρόμοιες με εκείνες όπου παραμένουν αναμμένα τα φώτα οροφής στο υπνοδωμάτιο-, είχαν 56% μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρδιακή ανεπάρκεια. Παράλληλα, εμφάνιζαν 32% αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και 28% υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
«Η παρακολούθηση της έκθεσης των συμμετεχόντων στο φως πραγματοποιήθηκε με συσκευές καρπού, οι οποίες κατέγραφαν την ένταση του φωτισμού μεταξύ 12:30 π.μ. και 6:00 π.μ.», σύμφωνα με τον δρ. Ντάνιελ Γουίντρεντ, έναν από τους συγγραφείς της μελέτης η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Network.
Το φως μπορεί να εμποδίσει τον εγκέφαλο να παράγει μελατονίνη, ορμόνη υπέυθυνη για τον ύπνο. Γι’ αυτό και ο δρ. Χούλιο Φερνάντεζ Μεντόζα, κλινικός ψυχολόγος και διευθυντής του Κέντρου Έρευνας και Θεραπείας Ύπνου στο Penn State Health, συνιστά να ξεκινήσουμε κάνοντας μερικές μικρές αλλαγές στην βραδινή μας ρουτίνα, περιορίζοντας όσο γίνεται τη χρήση οθονών και να σβήνουμε τα φώτα του σπιτιού τουλάχιστον τέσσερις ώρες πριν πάμε για ύπνο.
«Αν δεν μπορούμε να κοιμηθούμε με τα φώτα εντελώς σβηστά, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε χαμηλό ή θερμό φωτισμό αντί για έντονα φώτα οροφής», προσθέτει ο Γουίντρεντ. Στο υπνοδωμάτιό μας, καλό είναι να αποφεύγουμε έντονες πηγές φωτός, όπως ξυπνητήρια με φως LED, και να μην κοιμόμαστε κοντά σε παράθυρα, εφόσον είναι εφικτό. Συσκότιση παραθύρων ή κουρτίνες black-out μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά, καθώς επίσης μια μάσκα ύπνου.
«Αναλύσαμε 13 εκατομμύρια ώρες δεδομένων φωτός από σχεδόν 89.000 άτομα», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης. Η έρευνα βασίζεται σε προηγούμενες μελέτες οι οποίες είχαν εντοπίσει παρόμοιους συσχετισμούς και είχαν αναδείξει τη διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού ως γνωστό παράγοντα κινδύνου για κακή καρδιαγγειακή υγεία.
Πηγές φωτός και κιρκάδιος ρυθμός – Η μεταξύ τους σχέση
Η μελέτη δείχνει έναν συσχετισμό, αλλά όχι αιτιώδη σχέση, δηλαδή δεν αποδεικνύει ότι η έκθεση στο φως προκαλεί καρδιοαγγειακά προβλήματα. «Είναι πολύ πιθανό, ο αυξημένος κίνδυνος καρδιοπάθειας σε μερικά άτομα να οφείλεται και σε διαφορετικούς εξωγενείς παράγοντες», εξηγεί ο δρ. Τιμ Τσίκο, καθηγητής καρδιαγγειακής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Sheffield, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Ωστόσο, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι συσχετίσεις παρέμειναν σημαντικές ακόμη και όταν συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως η σωματική δραστηριότητα, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η διατροφή, η εργασία σε βάρδιες και άλλοι πιθανώς επιβαρυντικοί παράγοντες. Η διάρκεια του ύπνου φάνηκε να επηρεάζει μόνο ορισμένα αποτελέσματα, όπως αυτά που σχετίζονται με τον κίνδυνο εγκεφαλικού.
Η διατάραξη του κιρκάδιου ρυθμού εξαιτίας του φωτός, έχει στο παρελθόν συσχετιστεί με δυσλειτουργίες καρδιαγγειακών και μεταβολικών διαδικασιών, όπως βλάβη στα κύτταρα των αρτηριών, αύξηση της αρτηριακής πίεσης και μεγαλύτερο κίνδυνο σχετικών νοσημάτων. Επιπλέον, αυτή η διαταραχή μπορεί να αυξήσει την τάση σχηματισμού θρόμβων, οι οποίοι με τη σειρά τους μπορούν να οδηγήσουν σε εγκεφαλικά επεισόδια ή εμφράγματα.
Παράλληλα, ο οργανισμός αντιλαμβάνεται το φως τη νύχτα ως στρεσογόνο παράγοντα, προκαλώντας αυξημένο και μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό, έκκριση ορμονών του στρες, αύξηση της γλυκόζης και της ινσουλίνης.
Σε γενικές γραμμές, είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε πως η διαδικασία του ύπνου, εκτός από ξεκούραση, αποτελεί και μία σημαντική ασπίδα απέναντι σε χρόνια νοσήματα.
Με πληροφορίες από CNN Health
