Η Τουρκία μετά τις εκλογές, η επόμενη μέρα

και η αμφίβολη ευρωπαϊκή προοπτική της
Open Image Modal
via Associated Press

Οι εκλογές που διεξήχθησαν στις 14 Μαΐου στην Τουρκία και οι επαναληπτικές της 28ης Μαΐου, βρίσκουν την γείτονα χώρα και την κοινωνία της, σε ένα κρίσιμο στάδιο, αντιμετωπίζοντας εσωτερικά και εξωτερικά προβλήματα. Ζητήματα εσωτερικά κυρίως με την οικονομία, τις σχέσεις της στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, καθώς έχει ενεργό εμπλοκή στην Συριακή και στην Λιβυκή κρίση.

Η νέα επικράτηση του Ερντογάν, η νέα προεδρική θητεία, συνδέεται με την εκατονταετηρίδα από την ίδρυση του σύγχρονου κοσμικού τουρκικού κράτους. Και σε αυτή τη νέα προεδρική περίοδο, ο Ερντογάν θέλει να διαμορφώσει το νέο γεωστρατηγικό χαρακτήρα της Τουρκίας, μέσα από τις αναβαθμισμένες από την συνταγματική αναθεώρηση του 2017 εξουσίες του Προέδρου, με τις κοινοβουλευτικές αρμοδιότητες να έχουν μειωθεί.

Η Τουρκία έχει ήδη εισέλθει σε μια νέα πολιτική περίοδο, που νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες αποτυπώνονται. Οι εκλογές της 14ης Μαΐου προσδιορίστηκαν  από την εσωτερική πολιτική κατάσταση, όπως αυτή προέκυψε από τους καταστροφικούς σεισμούς του περασμένου Φεβρουαρίου, με τον οικονομικό της αντίκτυπο. Αλλά και με μια μετατόπιση από το πεδίο των εξωτερικών σχέσεων, όπου κυριαρχούσαν η επιθετική ρητορική κατά της χώρας μας, με τους επικίνδυνους αναθεωρητισμούς. Στην εξαιρετικά δυσχερή θέση της τουρκικής εθνικής οικονομίας, με την εκρηκτική άνοδο του πληθωρισμού, ο Πρόεδρος Ερντογάν θα επιδιώξει μεταβολές στην οικονομική και νομισματική πολιτική. 

Στην εκλογική αναμέτρηση, οι βασικοί αντίπαλοι Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου, είχαν να αντιμετωπίσουν τα εκρηκτικά οικονομικά προβλήματα, τον τρόπο λειτουργίας του κράτους, ζητήματα διαφθοράς, την ραγδαία υποχώρηση της τουρκικής λίρας, αλλά και τις σχέσεις με την Δυτική συμμαχία γενικότερα. Στις εκλογές της 14ης Μαΐου, το εθνικιστικό πλαίσιο έγινε ανταγωνιστικό μεταξύ Ερντογάν-Κιλιτσντάρογλου, καλλιεργώντας ένα μίγμα έντασης, όχι μόνο με την Ελλάδα, αλλά αποτελώντας πρόβλημα αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή.

Το ευρωπαϊκό σύστημα χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένες αρχές και αξίες, από ένα σταθερό κεκτημένο, από το οποίο η Τουρκία των τελευταίων ετών δείχνει ότι δεν επιθυμεί να σχετίζεται. Με την ευθύνη της Προεδρίας Ερντογάν, η μέχρι τώρα προσέγγιση με την Ευρώπη έλαβε αντίθετη κατεύθυνση, με την Τουρκία να μην αντιμετωπίζεται από την ΕΕ ως αξιόπιστος εταίρος. Η μείωση των εντάσεων σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, θα φανεί εάν και κατά πόσον θα είναι είναι βασικό συστατικό της προσέγγισης Τουρκίας-Ελλάδος, δημιουργώντας συνθήκες σταθερότητας και συνεργασίας σε διμερές και πολυμερές επίπεδο. 

Και ως συνέπεια αυτού να έχουν τεθεί σε αναστολή οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις, δείχνοντας μια προσέγγιση προς άλλες σφαίρες επιρροής, όπως η Ρωσική, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την ενίσχυση του απολυταρχισμού, αλλά και το πως μπορεί η Τουρκία να ξεπεράσει τα λάθη που έκανε στην οικονομία, αλλά και σε άλλους κρίσιμους τομείς. 

***

* Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης , είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί για τον ιστότοπο huffingtonpost.gr.