Επεξεργασία γονιδίων δημιούργησε ζώα «σούπερ μπαμπάδες»

Γουρούνια, κατσίκες, βοοειδή και ποντίκια μπορούν να αποκτήσουν βελτιωμένα γενετικά χαρακτηριστικά, από άλλα ζώα-ελίτ.
Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Ζώα εργαστηρίου, αποτέλεσμα επεξεργασίας γονιδίων, έχουν ήδη δημιουργήσει επιστήμονες και όπως λένε, θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως «σούπερ μπαμπάδες».

Οι χοίροι, οι αίγες, τα βοοειδή και τα ποντίκια δημιουργούν σπέρμα που μεταφέρει το γενετικό υλικό των ζώων δοτών.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα υψηλής τεχνολογίας εργαλείο επεξεργασίας γονιδίων για να ξεχωρίζουν ένα γονίδιο γονιμότητας αρσενικών, σε έμβρυα.

Τα ζώα γεννήθηκαν στείρα, αλλά άρχισαν να παράγουν σπέρμα όταν τους έγινε μια συγκεκριμένη ένεση: κυττάρων που παράγουν σπέρμα. Τα κύτταρα αυτά ήταν από ζώα δότες.

Η τεχνική θα επέτρεπε και σε αυτά τα αρσενικά να κάνουν απογόνους που θα μεταφέρουν το γενετικό υλικό ζώων-ελίτ, όπως είναι οι ταύροι με βραβεία, επεσήμανε η ομάδα των ερευνητών, σύμφωνα με το BBC. 

Αυτό θα ήταν ένα βήμα προς τη γενετική αναβάθμιση των ζώων, για τη βελτίωση της παραγωγής τροφίμων, πρόσθεσαν.

Ο καθηγητής Τζον Ότλεϊ, από την Κτηνιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, δήλωσε: «Αυτό μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας σε όλο τον κόσμο. Εάν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε γενετικά, αυτό σημαίνει λιγότερο νερό, λιγότερες ζωοτροφές και λιγότερα αντιβιοτικά στα ζώα».

Τι έδειξε το πείραμα;

Οι παρένθετοι επιβεβαιώθηκε ότι είχαν ενεργό σπέρμα δότη. Επίσης, τα ποντίκια έκαναν υγιείς απογόνους, που είχαν επίσης τα γονίδια του δότη σπέρματος.

Τα μεγαλύτερα ζώα δεν έχουν ακόμη αναπαραχθεί. Αλλά αυτό που έγινε με τα ποντίκια δείχνει ότι υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να συμβεί το ίδιο και με τα μεγαλύτερα ζώα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει στη διάσωση των απειλούμενων για εξαφάνιση ειδών. Θα μπορούσε για παράδειγμα, να χρησιμοποιηθεί το κατεψυγμένο σπέρμα ενός απειλούμενου είδους ρινόκερου για την αναγέννηση του είδους.

Να σημειωθεί ότι δεν έχει δοθεί ακόμη έγκριση για κατανάλωση από τον άνθρωπο ζώων που έχουν υποστεί επεξεργασία γονιδίων. Ενώ εγείρονται ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων, την ηθική και την καλή μεταχείριση των ζώων.

Open Image Modal
picture alliance via Getty Images

Τι είναι η επεξεργασία γονιδίων;

Η επεξεργασία γονιδίων περιλαμβάνει διαγραφή ή αλλαγή κωδικοποίησης σε έμβρυα. Ένα παράδειγμα της τρέχουσας τεχνολογίας είναι το CRISPR (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats, μια οικογένεια κλιμάκων DNA σε βακτήρια), ένα βιολογικό σύστημα αλλαγής DNA που ανακαλύφθηκε το 2012.

Το CRISPR σαρώνει το γονιδίωμα αναζητώντας τη θέση ενός συγκεκριμένου γονιδίου και στη συνέχεια χρησιμοποιεί «μοριακό ψαλίδι» για να διαπεράσει το DNA.

Ενώ είναι αποτελεσματική στο εργαστήριο, η διαδικασία είναι δύσκολη, καθώς μπορεί να αποκόψει πάρα πολύ DNA.  

Ποια είναι τα ηθικά ζητήματα;

Το Συμβούλιο Βιοηθικής του Nuffield εξετάζει τα ηθικά ζητήματα που προκύπτουν από τη χρήση τεχνικών επεξεργασίας γονιδίων σε εκτρεφόμενα ζώα.

Πιθανές εφαρμογές της τεχνολογίας γονιδιακής επεξεργασίας περιλαμβάνουν γενετικά αγελάδες χωρίς κέρατα και γουρούνια ή κοτόπουλα που είναι ανθεκτικά σε ασθένειες.

Η επεξεργασία γονιδίων θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της απάντησης σε πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες σε διάφορα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε τρόφιμα.

«Το αν και σε ποιο βαθμό η επεξεργασία γονιδιώματος μπορεί και πρέπει να αναπτυχθεί εκτός του ερευνητικού περιβάλλοντος, θα εξαρτηθεί από την περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη που θα προχωρήσει σε εναρμόνιση με τις κοινωνικές αξίες και ενδιαφέροντα που, σε πολλές περιπτώσεις, δεν έχουν ακόμη καθοριστεί με σαφήνεια», είπε στο BBC News ο επικεφαλής,. Χιού Γουίταλ.