Ο Αφανής Νικητής της Μάχης της Αγγλίας;

Ένας προβληματισμός για κάποιους από τους αφανείς και άγνωστους νικητές.
Open Image Modal
Mark Stevenson/Stocktrek Images via Getty Images

Πότε τόσοι πολλοί δεν χρώσταγαν τόσα πολλά σε τόσο λίγους”.

Ο Τσώρτσιλ αναφέρεται στο χρέος των Βρετανών πολιτών απέναντι στους πιλότους της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας (Royal Air Force, RAF).

Ο ορισμός ”Μάχη της Αγγλίας” αναφέρεται στις μάχες που διεξήχθησαν στους ουρανούς της Αγγλίας, από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο του 1940, ανάμεσα στη Βρετανική Βασιλική Αεροπορία (RAF) και την Γερμανική Αεροπορία (Luftwaffe). Νικητές ήταν οι Βρετανοί και οι σύμμαχοι τους.

Ιστορικός δεν είμαι. Οικονομικά έχω σπουδάσει. Το τονίζω. Έχω όμως μια μικρή παρατήρηση να κάνω. Δεν αμφισβητώ σε καμία περίπτωση τη συμβολή των Βρετανών, Πολωνών, Γάλλων και άλλων εθνοτήτων πιλότων και προσωπικού εδάφους της RAF. Το τονίζω. Για να οδηγηθούν όμως τα πράγματα στον αεροπορικό πόλεμο πάνω από τις Βρετανικές Νήσους, είχε προηγηθεί μια άλλη μάχη. Ήταν κάποιοι άλλοι που είχαν κάνει σωστά τη δουλειά τους. Ήταν ένας άλλος κλάδος των Βρετανικών Ενόπλων Δυνάμεων που τα κατάφερε.

Ήταν το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό (Royal Navy, RN) και ο αεροπορικός του βραχίονας (Fleet Air Arm, FAA).

 

Open Image Modal
photographicsolutionsuk via Getty Images

 

Πριν τη Μάχη της Αγγλίας. Πριν την εκστρατεία των Γερμανών στο Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Γαλλία, είχε προηγηθεί μια άλλη μάχη. Η εκστρατεία για την κατάληψη της Νορβηγίας. Κατά τη διάρκεια των μαχών, στα παγωμένα νερά της Βόρειας Θάλασσας, το Γερμανικό Ναυτικό (Kriegsmarine) αποδεκατίστηκε. Η επιχείρηση εκείνη, για το Kriegsmarine, αποδείχτηκε Πύρρειος Νίκη. Μετά το τέλος της, σε σχετικά καλή κατάσταση απομείνανε μόνον οι στόλοι των υποβρυχίων και των τορπιλακάτων τους. Από τα αντιτορπιλικά, πάνω από τη μισή τους δύναμη είχε χαθεί. Από τις κύριες μονάδες επιφανείας, ήταν μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, αυτές που είχαν μείνει ανέπαφες. Όλα τα υπόλοιπα βαρέα σκάφη είτε ήταν στο βυθό της θάλασσας είτε είχαν τεθεί, για μήνες, εκτός μάχης λόγω μεγάλων ζημιών. Όλη αυτή τη ζημιά (με την εξαίρεση ενός καταδρομικού που βυθίσθηκε από Νορβηγικές επάκτιες πυροβολαρχίες) την είχαν προκαλέσει πλοία, υποβρύχια και αεροσκάφη του Βρετανικού Ναυτικού.

Αυτό σήμαινε ότι το Kriegsmarine αδυνατούσε να αναλάβει την ευθύνη για μια απόβαση στην Αγγλία. Με κάποιο τρόπο, τα μέσα για την μεταφορά των στρατευμάτων εισβολής στις ακτές, θα βρισκόντουσαν. Δεν είχε όμως τα μέσα, τα πλοία για να τα προστατεύσει. Και εάν την ημέρα η Luftwaffe, θα μπορούσε να καλύψει την απόβαση, την νύχτα δεν θα υπήρχε καμία προστασία για την αποβατική δύναμη. Εκείνη την εποχή οι νυχτερινές αεροπορικές επιχειρήσεις ήταν κάτι το άγνωστο, το σχετικά αδύνατο. Η μόνη άμυνα θα ήταν τα πλοία. Τα οποία δεν υπήρχαν. Η έλλειψη τους είναι κάτι που δεν μπορούσε να αγνοηθεί. Το 1942 μάλιστα η αξία τους, στην προστασία των αποβατικών δυνάμεων αποδείχτηκε περίτρανα. Οι Αμερικανοί επιτέθηκαν στο Γκουανταλκανάλ. Οι Ιάπωνες με τα πλοία τους, εκτελώντας νυχτερινές επιχειρήσεις, έφεραν σε οριακή κατάσταση τους Αμερικανούς.

Εάν κάποιος θέλει να αντιληφθεί τη δυσκολία μιας αποβατικής επιχείρησης δεν χρειάζεται να δει τη “Διάσωση του στρατιώτη Ράιαν” του Σπίλμπεργκ. Αρκεί να διαβάσει Θουκυδίδη. Την ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου. Σε κάποιο σημείο περιγράφει μια απόπειρα απόβασης. Νικητές ήταν οι αμυνόμενοι. Οι αμυνόμενοι δεν ήταν οι Σπαρτιάτες όπως θα περίμενε κανείς. Ήταν οι Αθηναίοι. Αναφέρομαι στις επιχειρήσεις στην Πύλο και τη Σφακτηρία το 425 π. Χ..

Το Kriegsmarine δεν μπορούσε να προστατεύσει την απόβαση. Η Luftwaffe θα μπορούσε, αλλά μόνο την ημέρα. Η Luftwaffe όμως θα είχε να αντιμετωπίσει και τη RAF και το RN. Συνεπώς έπρεπε με κάποιο τρόπο να εξουδετερωθεί RAF. Για να γίνει όμως αυτό, η Luftwaffe θα έπρεπε να φέρει εις πέρας αποστολή στρατηγικού βομβαρδισμού. Μια αποστολή όμως για την οποία η Luftwaffe δεν ήταν φτιαγμένη. 

Open Image Modal
Mark Stevenson/Stocktrek Images via Getty Images

Στρατηγικός βομβαρδισμός, συνοπτικά, είναι αυτός που στοχεύει στις υποδομές του αντιπάλου. Που βρίσκονται βαθιά στα μετόπισθεν. Τακτικός, αντίθετα, είναι εκείνος που εκτελείται σε υποστήριξη των δυνάμεων του μετώπου.

Η Luftwaffe λοιπόν είχε φτιαχτεί με κύριο σκοπό την υποστήριξη του Γερμανικού Στρατού (Wermacht). Τα γνωστά Stuka ήταν βομβαρδιστικά σημείου. Είχαν τη δυνατότητα να πετύχουν ακόμα και άρματα μάχης. Τα καταδιωκτικά αντίστοιχα, στόχευαν στην άμυνα ή στην κάλυψη των βομβαρδιστικών που πετούσαν κοντά στο μέτωπο. Κάποια μεγαλύτερα βομβαρδιστικά που είχαν, δεν είχαν ούτε την εμβέλεια, ούτε το φορτίο βομβών ούτε και τη θωράκιση για αποστολή στρατηγικού βομβαρδισμού.

Παραδόξως, στον Α′ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Αυτοκρατορική Γερμανία, είχε αεροπορικά μέσα για στρατηγικούς βομβαρδισμούς. Αυτή ήταν η αποστολή των αερόπλοιων, των Zeppelin.

Επομένως η Γερμανική Αεροπορία είχε να φέρει εις πέρας μια αποστολή που ήταν πέρα από τις δυνατότητες της. Οι Άγγλοι ξεκίνησαν τη μάχη έχοντας το αντίστοιχο πλεονέκτημα. Δεν θέλω να αναφερθώ σε λεπτομέρειες που αφορούν τη μάχη. Έχουν γραφτεί από περισσότερο αρμόδιους από εμένα.

Όπως ανέφερα και πιο πάνω, δεν είμαι ιστορικός. Απλώς μοιράζομαι έναν προβληματισμό. Έναν προβληματισμό για κάποιους από τους αφανείς και άγνωστους νικητές. Για αυτούς τους ήρωες που σε πολλές πτυχές της ιστορίας, μα και της ζωής μας, αγνοούμε.

 

Open Image Modal
Open Image Modal
Getty Creative