Δυστυχώς, όπως πολλοί γνωρίζουμε, ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας θεωρείται η γήρανση. Κι όμως, το να μεγαλώνουμε είναι από φυσιολογικό έως αναπόφευκτο.
Ωστόσο, τα νέα δεν είναι και τόσο άσχημα, αφού σύμφωνα με την παγκόσμια Εταιρεία Αλτσχάιμερ, υπάρχουν μέτρα που μπορούμε να λάβουμε για να περιορίσουμε τον κίνδυνο της γνωστικής έκπτωσης.
Πώς θα μειώσουμε τον κίνδυνο άνοιας εδώ και τώρα
1. Ελέγχουμε την ακοή μας
Πρόσφατες μελέτες έχουν αποδείξει ότι ακόμη και η ήπια εξασθένηση της ακοής μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας.
Προσοχή: Ενώ πολλοί άνθρωποι τείνουν να χάνουν την ακοή τους καθώς μεγαλώνουν, υπάρχουν ενδείξεις ότι η απώλεια ακοής εμφανίζεται και στους νεότερους, με το 43% των ενηλίκων από 16 έως 35 ετών, να παρουσιάζει περιορισμένη δυνατότητα ακοής.
Εμείς, μπορούμε να κάνουμε σταθερά και ανελλιπώς ένα τεστ ακοής στον τοπικό μας γιατρό. Έπειτα, εάν ανησυχούμε, θα πρέπει να ζητήσουμε από τον γιατρό να μας παραπέμψει σε έναν ακουολόγο. Εφόσον διαπιστωθεί ότι έχουμε προβλήματα ακοής οι ειδικοί μπορούν να μας προτείνουν διάφορες επιλογές θεραπείας, όπως τα ακουστικά βαρηκοΐας.
Ακόμη, εάν εκθέτουμε συχνά τον εαυτό μας σε δυνατούς θορύβους και μάλιστα για μεγάλες χρονικές περιόδους ή εφόσον παρακολουθούμε τακτικά συναυλίες, φοράμε προστατευτικά αυτιών. Στην αγορά υπάρχουν διαθέσιμες ειδικές ωτοασπίδες για τη βελτίωση της εμπειρίας σε μια συναυλία, οι οποίες παράλληλα προστατεύουν την ακοή μας.
2. Φροντίζουμε να υποβάλλουμε διαρκώς τον εαυτό μας σε διανοητικές προκλήσεις
Η εξάσκηση του εγκεφάλου, μας βοηθά να διατηρήσουμε οξεία τη μνήμη και τις δεξιότητες της σκέψης μας. Μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να ασκήσουμε τον εγκέφαλό μας είναι η ανάγνωση, τα παιχνίδια με κάρτες, τα επιτραπέζια παιχνίδια, οι τέχνες και οι χειροτεχνίες, τα σταυρόλεξα και τα παζλ.
Επίσης, επιδιώκουμε να αποκτάμε διαρκώς νέες δεξιότητες και χόμπι, όπως οι ξένες γλώσσες, η συμμετοχή σε μια χωρωδία, ένα νέο άθλημα.
3. Προσπαθούμε να είμαστε κοινωνικοί
Η κοινωνικοποίηση προσφέρει στον εγκέφαλό μας μια εξαιρετική προπόνηση και μειώνει τον κίνδυνο άνοιας. Τα αποτελέσματα είναι ακόμα πιο θεαματικά όταν στοχεύουμε στη διαπροσωπική επαφή. Η συζήτηση με άλλους ανθρώπους, «γυμνάζει» ένα ευρύ φάσμα των νοητικών μας δεξιοτήτων, όπως η ενεργητική ακρόαση, η ενσυναίσθηση, η ανάκληση πληροφοριών από το παρελθόν και η εύρεση νοήματος.
4. Κοιμόμαστε καλά
Ο ύπνος είναι απαραίτητος για τη συνολική μας ευεξία. Ένα τακτικό πρόγραμμα ποιοτικής ξεκούρασης υπόσχεται να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας. Όμως, παθήσεις όπως η άπνοια ύπνου καραδοκούν. Η άπνοια είναι ένα κοινό πρόβλημα που διακόπτει τη φυσιολογική αναπνοή καθώς κοιμόμαστε, απειλώντας να αποτρέψει την είσοδο επαρκούς ποσότητας οξυγόνου στον εγκέφαλο. Και αυτό, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας.
Άτομα με άπνοια ύπνου συχνά ροχαλίζουν έντονα και ξυπνούν στη μέση της νύχτας. Επίσης, πολλές φορές ξυπνούν με πονοκέφαλο και νιώθουν κουρασμένα, κυκλοθυμικά και αδύναμα να συγκεντρωθούν στο οτιδήποτε.
Εάν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες με τον ύπνο, θα πρέπει να μιλήσουμε με τον γιατρό μας.
5. Αθλούμαστε τακτικά
Ένας υγιής εγκέφαλος βασίζεται σε μια υγιή καρδιά, εύρωστους πνεύμονες και καλή κυκλοφορία του αίματος. Η τακτική σωματική δραστηριότητα είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να μειώσουμε τον κίνδυνο άνοιας, αφού φροντίζει για όλα όσα προαναφέρθηκαν.
Στην ιδανική περίπτωση, ένας συνδυασμός αερόβιας, ασκήσεων ενδυνάμωσης και ασκήσεων ισορροπίας είναι ο καλύτερος.
6. Τρώμε πιο υγιεινά
Αντί να κάνoυμε αυστηρές δίαιτες ή να δίνουμε υποσχέσεις που αποκλείεται να τηρήσουμε όσον αφορά τη διατροφή, η Εταιρεία Αλτσχάιμερ συνιστά να προχωρήσουμε σε σταδιακές αλλά μόνιμες αλλαγές σε αυτά που τρώμε και πίνουμε. Έτσι θα αισθανόμαστε πιο υγιείς και χαρούμενοι, ενώ θα μειώσουμε τον κίνδυνο να αρρωστήσουμε.
Άλλωστε, μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή μειώνει τον κίνδυνο άνοιας, αλλά και πολλών άλλων παθήσεων, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, το εγκεφαλικό επεισόδιο και οι καρδιακές παθήσεις.
7. Κόβουμε το κάπνισμα
Το κάπνισμα μας θέτει σε τεράστιο κίνδυνο άνοιας στη μετέπειτα ζωή μας. Αυτό συμβαίνει επειδή το τσιγάρο βλάπτει σε μεγάλο βαθμό την κυκλοφορία του αίματος στο σώμα. Ειδικά στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, καθώς και στην καρδιά και τους πνεύμονες.
8. Περιορίζουμε το αλκοόλ
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Για τον λόγο αυτό δεν θα πρέπει να υπερβαίνουμε το ένα ποτό την ημέρα και κατά προτίμηση, το ποτό μας να είναι μπύρα ή κρασί.