Ορούτς Ρέις: Τί μπορεί να κάνει ο Ερντογάν μετά τη Navtex

Θα επιχειρήσουν οι Τούρκοι να διαμορφώσουν συνθήκες ”διευκόλυνσης” για το πλωτό γεωτρύπανο;
OZAN KOSE via Getty Images

«Είναι το επόμενο βήμα. Ο Ερντογάν επαναλαμβάνει διαρκώς, εδώ και πολλούς μήνες, ότι η Τουρκία θα κάνει γεωτρήσεις οπουδήποτε εξυπηρετεί τα συμφέροντά της. Τώρα, για πρώτη φορά, επιχειρεί - ή έστω δηλώνει ότι θα επιχειρήσει - να το υλοποιήσει», εξηγεί στη Huffpost Έλληνας διπλωμάτης, διερμηνεύοντας την έκδοση της τουρκικής Navtex. Η υδρογραφική υπηρεσία Αττάλειας ανήγγειλε συγκεκριμένα, ότι από τις 21 Ιουλίου έως και τις 2 Αυγούστου θα διεξάγονται τουρκικές έρευνες στα νότια και ανατολικά του Καστελόριζου.

Η περιοχή συμπίπτει - κατά ένα μέρος - με ελληνική υφαλοκρηπίδα. Δηλαδή, με θαλάσσια περιοχή όπου ορίζεται ρητά από το Διεθνές Δίκαιο ότι η Ελλάδα - και μόνο η Ελλάδα - έχει δικαίωμα να διαχειρίζεται και να αξιοποιεί με στόχο (και) την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου.

Πρόκειται για κανόνα που εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο και πρακτικά αμφισβητείται σε ελάχιστες - συνήθως οριακές περιπτώσεις.

Η παραβίαση που επιχειρεί η Τουρκία εν προκειμένω, είναι εξόφθαλμη και κατάφωρη. Δεν τηρούνται καν τα προσχήματα, ενώ η ταυτόχρονη έξοδος του τουρκικού στόλου με κατεύθυνση προς νότο καθιστά την κατάσταση άκρως επικίνδυνη.

Ταγίπ Ερντογάν, 21 Ιουλίου 2020

«Δεν χρειαζόμαστε την άδεια κάποιου ούτε για τα σεισμογραφικά σκάφη μας ούτε για τα γεωτρύπανα. Ό,τι προβλέπει το διεθνές ναυτικό δίκαιο, όποια δικαιώματα έχουμε στην Ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο αυτό έχουμε λάβει τα μέτρα μας και θα συνεχίσουμε να κάνουμε αυτά τα βήματα με τον ίδιο τρόπο».

Σε ελληνικά ΜΜΕ καταγράφονται ήδη τρία διαφορετικά σενάρια, σχετικά με το ποιά πορεία θα μπορούσαν να ακολουθήσουν τα τουρκικά πολεμικά πλοία που έπλευσαν με κατεύθυνση από τα Δαρδανέλια προς το νοτιοανατολικό Αιγαίο. Πληροφορίες αναφέρουν, ότι πρόκειται για μεγάλο μέρος του τουρκικού στόλου και ενδέχεται:

- Να πλεύσει προς το Αιγαίο

- Να πλεύσει στην περιοχή όπου αναφέρεται η Navtex, μεταξύ Καστελόριζου - Κύπρου

- Να καταλήξει στην Λιβύη, όπου κινείται και ισχυρή γαλλική δύναμη - με την πανίσχυρη παρουσία του αεροπλανοφόρου «Σαρλ ντε Γκολ», το οποίο πάντοτε συνοδεύται από δύναμη υποστήριξης (δηλαδή μαζί με άλλα γαλλικά πολεμικά πλοία).

Σε κάθε περίπτωση, θεωρείται απίθανο να μοιραστούν οι τουρκικές δυνάμεις σε δύο μέτωπα, ρισκάροντας να εκτεθούν ταυτόχρονα στην Λιβύη και στην περιοχή που ορίζει η Navtex. Σε επίπεδο στρατηγικής θα επρόκειτο για τεράστια αφέλεια και ρίσκο. Λογικά, ο Ερντογάν θα επιλέξει - ή έχει ήδη επιλέξει μέσα στο μυαλό του.

Εφόσον ο τουρκικός στόλος στραφεί προς την Λιβύη, θα έχει να ασχολείται περισσότερο από την Ελλάδα η Γαλλία, ή ενδεχομένως και η Αίγυπτος.

Σε διαφορετική περίπτωση, εάν κινηθούν τα τουρκικά πλοία εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, το ερώτημα είναι εάν θα επιχειρήσουν να διαμορφώσουν συνθήκες ”διευκόλυνσης” για το τουρκικό πλωτό γεωτρύπανο Ορούτς Ρέις, το οποίο προβλέπεται θεωρητικά να ”υλοποιήσει” την απειλή που εμπεριέχεται στη Navtex. Σε μία τέτοια περίπτωση, θεωρείται δεδομένο ότι η ελληνική πλευρά θα αντιδράσει, απαιτώντας την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και προασπιζόμενη κυριαρχικά δικαιώματα.

Πριν σπεύσουν να ξεσπάσουν σε «πολεμικές ιαχές» όσοι το συνηθίζουν, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ενδεχομένως περισσότερη ουσία και σημασία από τα ίδια τα πολεμικά πλοία έχουν οι διπλωματικές κινήσεις και συνεννοήσεις αυτή την ώρα. Το ζητούμενο είναι να προλάβει κάποιος - και να αποτρέψει αν είναι δυνατόν ένα θερμό επεισόδιο.

Ακόμα και αν ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν το έχει ήδη σκηνοθετημένο στο μυαλό του, επιθυμώντας να το συνδυάσει με την προσευχή μουσουλμάνων στην Αγια Σοφιά στις 24 Ιουλίου, πρόκειται για πολύ κακή έμπνευση. Αξιοποιώντας τις συμμαχίες με την Ευρώπη και με άλλες δυνάμεις, η Ελλάδα μπορεί να ματαιώσει την «παράσταση». Άλλωστε, η κακή σκηνοθεσία σχεδόν πάντοτε οδηγεί σε φιάσκο.

Δημοφιλή