Ορισμένα μοντέλα διακοπών είναι ομολογουμένως πιο διασκεδαστικά από άλλα. Ωστόσο μετά από κάποιο σημείο μας προξενούν αισθήματα κόπωσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιστρέφουμε στη δουλειά με συμπτώματα όπως η υπνηλία και αυτό, πέρα από την καριέρα, απειλεί και την ίδια μας τη ζωή.
Η κούραση επηρεάζει το μυαλό και τις οδηγικές μας ικανότητες, καθώς η υπνηλία βλάπτει την σωστή κρίση και τη λήψη αποφάσεων, ενώ ταυτόχρονα μειώνει τον βαθμό αντίληψης του εξωτερικού περιβάλλοντος, τη συγκέντρωση και την ισορροπία μας.
Συχνά, προκειμένου να αναπληρώσουμε τις χαμένες ώρες, παίρνουμε μικρούς σύντομους ύπνους. Ορισμένες φορές, αυτό συμβαίνει δίχως καν να το καταλάβουμε.
Ο Τζεφ Καν, ειδικός στον ύπνο εξηγεί πως «Οι μικρο-ύπνοι, εγείρουν ανησυχίες, καθώς συχνά συμβαίνουν εν αγνοία μας. Και όσο κι αν δεν μας φαίνεται επικίνδυνο, σε έναν αυτοκινητόδρομο, μερικά δευτερόλεπτα αρκούν να μας στερήσουν τη ζωή».
Για αυτό τον λόγο οι κίνδυνοι της «νυσταγμένης οδήγησης» συχνά συγκρίνονται με τους κινδύνους της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ. Η στέρηση ύπνου για ένα 24ωρο ή το ενδεχόμενο μέσα σε μια εβδομάδα να χάνουμε μια ώρα ύπνου την ημέρα, θεωρούνται φαινόμενα εξίσου ολέθρια.
Οι ώρες που χτυπά η υπνηλία
Τα περισσότερα ατυχήματα που οφείλονται στην υπνηλία συμβαίνουν μεταξύ 13.00 και 16:00 και μεταξύ 02:00 και 06:00. Aυτές είναι δηλαδή οι στιγμές που έχουμε τη βιολογική τάση να νυστάζουμε, καθώς πέφτει ο κιρκάδιος ρυθμός, μειώνοντας τα επίπεδα της ενέργειάς μας. Και ενώ αυτό είναι μεν φυσικό, η στέρηση ύπνου απειλεί να επιδεινώσει την όλη κατάσταση, σε βαθμό που να μην μπορούμε να κρατήσουμε τα μάτια μας ανοιχτά.
Παράγοντες που προκαλούν υπνηλία και νυσταγμένη οδήγηση
Δεν ξεκουραζόμαστε στις διακοπές
Ένας από τους κύριους παράγοντες που σχετίζονται με τη νυσταγμένη οδήγηση είναι η στέρηση ύπνου, που οδηγεί σε αδυναμία συγκέντρωσης και πιο αργούς χρόνους αντίδρασης, ενώ γεννά ακόμη και τον κίνδυνο να αποκοιμηθούμε επάνω στο τιμόνι.
Οι περισσότεροι ενήλικες χρειαζόμαστε από επτά έως εννέα ώρες ποιοτικού και συνεχόμενου ύπνου κάθε βράδυ. Ειδάλλως αδυνατούμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της καθημερινότητας
Οι διαταραχές ύπνου
Ορισμένες διαταραχές, όπως η αποφρακτική άπνοια ύπνου, μας στερούν τον ποιοτικό ύπνο, με την ξεκούρασή μας συχνά να διακόπτεται και να χάνει τις ευεργετικές ιδιότητές που επιφυλάσσει για το μυαλό και το σώμα μας.
Και το χειρότερο είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που υποφέρουν από διαταραχές ύπνου δεν το γνωρίζουν καν. Γι′ αυτό και είναι απαραίτητο εάν παρατηρήσουμε υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας να αναζητήσουμε ιατρική βοήθεια.
Το αλκοόλ και τα διάφορα φάρμακα
Το αλκοόλ και ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιισταμινικά προκαλούν υπνηλία και εξασθενημένη γνωστική λειτουργία. Ακόμη και μικρές ποσότητες αλκοόλ ή μια ελάχιστη δόση από ένα φαρμακευτικό προϊόν, ενδέχεται να μας προκαλέσουν μεγάλη ζημιά.
Η απόσταση που διανύουμε και η ώρα της ημέρας
Η ώρα της ημέρας και η απόσταση που διανύουμε με το αυτοκίνητο έχουν επίσης σημασία. Η οδήγηση κατά τη διάρκεια της νύχτας, παρόλο που είναι δελεαστική για την αποφυγή της κίνησης, αυξάνει τον κίνδυνο να αισθανθούμε υπνηλία, ακόμα κι αν νομίζουμε ότι είμαστε εντελώς ξεκούραστοι. Ακόμη, η οδήγηση για μεγάλες χρονικές περιόδους, είναι εξαντλητική όπως και η οδήγηση χωρίς διάλειμμα.
Σημάδια που μαρτυρούν πως δεν είμαστε σε θέση να οδηγήσουμε
- Αδυνατούμε να συγκεντρωθούμε
- Παρασυρόμαστε στο αντίθετο ρεύμα
- Δεν μπορούμε να κρατήσουμε σταθερό το κεφάλι μας
- Χασμουριόμαστε
- Παλεύουμε να κρατήσουμε τα μάτια μας ανοιχτά
- Αισθανόμαστε ανήσυχοι, ταραγμένοι και νευρικοί
- Αδυνατούμε να διατηρήσουμε μια σταθερή ταχύτητα
- Φρενάρουμε καθυστερημένα
Πώς θα αντιμετωπίσουμε την υπνηλία εάν πρέπει να οδηγήσουμε για το σπίτι
Ας πάρουμε έναν σύντομο υπνάκο
Ακόμη κι αν ο μεσημεριανός ύπνος μπροστά σε κόσμο μας προκαλεί αμηχανία, είναι ζωτικής σημασίας. Μπορούμε να πάρουμε έναν εικοσάλεπτο υπνάκο σε κάποιο χώρο διαλείμματος στη δουλειά ή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος νιώθουμε ασφαλείς.
Ας πιούμε λίγο καφέ
Η καφεΐνη ακόμα κι αν βοηθά, είναι στην ουσία μια βραχυπρόθεσμη λύση. Επομένως δεν μπορεί να θεραπεύσει τη συσσωρευμένη κόπωση. Ωστόσο ένα φλιτζάνι καφέ μισή ώρα πριν πιάσουμε το τιμόνι αρκεί, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η ταραχή μετά τον εικοσάλεπτο υπνάκο και η κόπωση δεν θα επηρεάσουν τις οδηγικές μας δεξιότητες.
Ας κάνουμε λίγη άσκηση
Μερικές διατάσεις ή ένας σύντομος περίπατος θα ξυπνήσουν τον οργανισμό και θα μας δώσουν την ενέργεια που χρειαζόμαστε ώσπου να γυρίσουμε σπίτι.
Ας εξετάσουμε άλλους τρόπους επιστροφής στο σπίτι
Εάν αδυνατούμε να συνέλθουμε από την υπνηλία, καλύτερα να καλέσουμε κάποιον άλλον να μας πάει σπίτι ή ας πάρουμε ένα ταξί.
Πριν φύγετε…
