«Η Φάρμα»: Κριτική του βιβλίου του Τομ Ρομπ Σμιθ

Με τη «Φάρμα» ο Τομ Ρομπ Σμιθ ξεφεύγει από την τριλογία που τον καθιέρωσε στο αναγνωστικό κοινό (Παιδί 44, Ο μυστικός λόγος, Πράκτορας 6), και επιχειρεί να δημιουργήσει ένα νέο είδος ψυχολογικού μυθιστορήματος με μια υποδόρια αίσθηση αστυνομικής υπόθεσης. Παίζει με το μυαλό του αναγνώστη και η Τίλντε είναι πραγματικά εξαιρετική στο «ρόλο» της. Η πρωτοπρόσωπη αφήγησή της είναι εκρηκτική, και παραπαίει επικίνδυνα ανάμεσα στη λογική και την παράνοια. Οι λέξεις της έχουν δύναμη και μεταφέρουν με καθαρότητα τα αισθήματα που τη διακατέχουν καθώς εξιστορεί τις καταστάσεις που έχει ζήσει.
|
Open Image Modal
archive

Ο Τομ Ρομπ Σμιθ γεννήθηκε από μητέρα Σουηδή και πατέρα Άγγλο και μεγάλωσε στο Λονδίνο, όπου και ζει. Όπως ακριβώς και ο Ντάνιελ, ο ήρωας του ανατρεπτικού μυθιστορήματός του «Η φάρμα». Ενός βιβλίου που ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια του αστυνομικού μυθιστορήματος και παίζει με το μυαλό του αναγνώστη, προβάλλοντας σκληρές αλήθειες για την ομερτά των κλειστών κοινωνιών, τους κλυδωνισμούς ενός γάμου, τα κατά συνθήκη ψέματα, την πίστη του παιδιού στο γονιό και αμφίδρομα. Ακολουθώντας τη λογική αλληλουχία ενός διαταραγμένου (ή μήπως όχι;) μυαλού, όσο αντιφατικό κι αν ακούγεται αυτό, ένας γιος πρέπει να επιλέξει ποιον από τους δυο γονείς του πρέπει να εμπιστευτεί και να δράσει με σθένος και αποφασιστικότητα. Πόσο εύκολο είναι για ένα παιδί να παραμερίσει τα συναισθήματά του και να αντιληφθεί ποιος λέει αλήθεια και ποιος ψεύδεται;

Οι γονείς του Ντάνιελ αποφασίζουν αμέσως μετά την συνταξιοδότησή τους να βρουν καταφύγιο και ηρεμία σε μια φάρμα στη Σουηδία. Ο Ντάνιελ ζει απελευθερωμένος τη ζωή του, αν και ο σύντροφός του τον πιέζει να μιλήσει για τη σχέση τους στους δικούς του. Όλα όμως αλλάζουν όταν ο πατέρας του τον καλεί για να τον ενημερώσει ότι η μητέρα του, Τίλντε, βρίσκεται έγκλειστη σε άσυλο καθώς παρουσιάζει ψυχικές διαταραχές. Σοκαρισμένος ο Ντάνιελ ετοιμάζεται να πάει στη Στοκχόλμη για να τη συναντήσει, αλλά δέχεται ένα αναπάντεχο τηλεφώνημα από εκείνη: του ζητάει να την περιμένει στο Χίθροου, και ότι τα λόγια του πατέρα του είναι ψευδή με μοναδικό σκοπό να την συκοφαντήσουν. Η εικόνα του ευτυχισμένου και αγαπημένου ζευγαριού, που είχε ο Ντάνιελ για τους γονείς του, διαλύεται μέσα σε μια στιγμή και η αντίστροφη σχέση στις μεταξύ τους ισορροπίες αρχίζει.

Η πρωτοπρόσωπη αφήγησή της είναι εκρηκτική, και παραπαίει επικίνδυνα ανάμεσα στη λογική και την παράνοια.

Κάτω από την ασφυκτική πίεση του χρόνου, η Τίλντε εξομολογείται με λεπτομέρειες και αποδεικτικά στοιχεία τη σκευωρία που έχει στηθεί εναντίον της, ώστε να μην αποκαλυφθεί ένας φόνος και όλα τα σκάνδαλα που ταλανίζουν την κλειστή κοινωνία του Χάλαντ. Παραθέτει τα γεγονότα όπως ακριβώς τα βίωσε και επιζητεί απεγνωσμένα από το γιό της να την πιστέψει και να πάρει το μέρος της. Να την υπερασπιστεί. Θα καταφέρει ο Ντάνιελ να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα ή η βαθιά του αγάπη για τους γονείς του θα τον οδηγήσει σε λάθος μονοπάτι;

Με τη «Φάρμα» ο Τομ Ρομπ Σμιθ ξεφεύγει από την τριλογία που τον καθιέρωσε στο αναγνωστικό κοινό (Παιδί 44, Ο μυστικός λόγος, Πράκτορας 6), και επιχειρεί να δημιουργήσει ένα νέο είδος ψυχολογικού μυθιστορήματος με μια υποδόρια αίσθηση αστυνομικής υπόθεσης. Παίζει με το μυαλό του αναγνώστη και η Τίλντε είναι πραγματικά εξαιρετική στο «ρόλο» της. Η πρωτοπρόσωπη αφήγησή της είναι εκρηκτική, και παραπαίει επικίνδυνα ανάμεσα στη λογική και την παράνοια. Οι λέξεις της έχουν δύναμη και μεταφέρουν με καθαρότητα τα αισθήματα που τη διακατέχουν καθώς εξιστορεί τις καταστάσεις που έχει ζήσει. Αισθάνεσαι την καχυποψία της, την αγωνία, τον πανικό της, την πίστη της ότι το περιεχόμενο της τσάντας της μπορεί να πείσει και τον πιο δύσπιστο ακροατή για την αλήθεια των λόγων της. Οι κινήσεις της και οι πράξεις της καταφέρνουν να δημιουργήσουν ένα σκηνικό μυστηρίου, όπου τίποτα δεν βγάζει νόημα και όλα είναι θολά.

Στον αντίποδα ο Ντάνιελ, στέκει σαν ένας ουδέτερος ερευνητής μπροστά στο χειμαρρώδη και συναισθηματικά φορτισμένο λογύδριο της μητέρας του, μόνο που είναι αδύνατον να απεμπλακεί από την ιδιότητα του γιου. Προσπαθεί να κατευνάσει τους φόβους της, να μείνει απαθής στις ακραίες αποκαλύψεις, να διατηρήσει την ψυχραιμία του στις παραινέσεις του πατέρα του. Ακούει, σκέφτεται, κατανοεί. Και όταν έρχεται η ώρα της απόφασης, αναρωτιέσαι τι θα έκανες στη θέση του. Σωστή ή λανθασμένη η απόφασή του; Ευτυχώς ο συγγραφέας δεν σε αφήνει μετέωρο. Σου αποκαλύπτει την αμείλικτη πραγματικότητα και αγγίζει ευαίσθητες χορδές.

Με την πένα του, ο Άγγλος μυθιστοριογράφος, αναδεικνύει θέματα της σύγχρονης εποχής και εστιάζει στην ειλικρίνεια που διαπερνά τις οικογενειακές σχέσεις. Λάθη και ενοχές που μπαίνουν συχνά στο συρτάρι προκειμένου να μη διαταραχθεί η εικόνα της απόλυτα ευτυχισμένης οικογενειακής ζωής, και ταυτόχρονα πληγές των παιδικών χρόνων που ο χρόνος δυστυχώς δεν μπορεί να επουλώσει.

Με μια καταιγιστική ορμή «η Φάρμα» ξεκλειδώνει τα μυστικά της και σκίζει το πέπλο της αρμονίας, προκαλώντας ψυχικές αναταράξεις.

Open Image Modal

Δείτε περισσότερα στο blog Λογοτεχνικά Σοκάκια