Αιθιοπία: Ο πρωθυπουργός, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης, βρίσκεται στο μέτωπο της μάχης

Καθώς και δύο Ολυμπιονίκες, εκ των οποίων ο ένας είναι ο Χαϊλέ Γκεμπρεσελασιέ, ανακοίνωσαν ότι κατατάσσονται στον στρατό.
Open Image Modal
via Associated Press

Ο νομπελίστας πρωθυπουργός της Αιθιοπίας βρίσκεται στο μέτωπο της μάχης, ανακοίνωσε η κυβέρνησή του την Τετάρτη. 

Ο Άμπιι Αχμέτ δήλωσε πως ίσως να είναι απαραίτητος ο μαρτυρικός θάνατος για να μπει ένα τέλος στην εμφύλια διένεξη που ταλανίζει την Αιθιοπία εδώ και περίπου ένα χρόνο με τους Tιγκράι να πλησιάζουν την πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα.  

Δύο Ολυμπιονίκες ανακοίνωσαν επίσης ότι κατατάσσονται στον στρατό.

Ο χρυσός Ολυμπιονίκης Χαϊλέ Γκεμπρεσελασιέ, ο οποίος έχει καταρρίψει 27 παγκόσμια ρεκόρ σε αγωνίσματα μεγάλων αποστάσεων, είπε στο Reuters ότι θα πρσφέρει τις υπηρεσίες του στον στρατό. Το ίδιο και ο ασημένιος Ολυμπιονίκης δρομέας Φαγίσα Λέελισα, ανέφεραν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

″Τι θα έκανες όταν διακυβεύεται η ύπαρξη της χώρας σου; Αλίμονο, τίποτα δεν θα σε σταματήσει. Λυπάμαι!” δήλωσε στο Reuters Χαϊλέ Γκεμπρεσελασιέ.

 

Open Image Modal
O Χαϊλέ Γκεμπρεσελασιέ
AI Project via Reuters

 

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο μεταξύ ομοσπονδιακών και συμμαχικών στρατευμάτων της Αιθιοπίας και μαχητών από την περιοχή Tιγκράι της χώρας. Η προοπτική της διάσπασης του αρχαίου έθνους έχει ανησυχήσει τόσο τους Αιθίοπες όσο και τους ξένους παρατηρητές που φοβούνται τι θα συνέβαινε στο συχνά ταραγμένο Κέρας της Αφρικής γενικότερα. Χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Τουρκία έχουν πει στους πολίτες τους να απομακρυνθούν αμέσως.

Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης δεν έδειξαν εικόνες του πρωθυπουργού Αμπιι Αχμέτ , ενός 45χρονου πρώην στρατιώτη, ενώ η εκπρόσωπός του Μπιλέν Σεϊούμ απέρριψε ένα αίτημα για λεπτομέρειες σχετικά με την τοποθεσία του. Έφτασε στο μέτωπο την Τρίτη, σύμφωνα με την κυβερνητικό εκπρόσωπο.

Ο Αμπιι βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης μόλις πριν από δύο χρόνια (2019) για τις σαρωτικές πολιτικές του μεταρρυθμίσεις και για την επίτευξη ειρήνης με τη γειτονική Ερυθραία. Ωστόσο πορεία του από την κατάκτηση του Νόμπελ μέχρι τώρα που πιθανώς να κατευθύνεται στη μάχη, έχει συγκλονίσει πολλούς.

Βέβαια, η μετάβασή του στο μέτωπο ακολουθεί την παράδοση των μεγάλων Αιθίοπων ηγετών, συμπεριλαμβανομένου του αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ Α΄ και του αυτοκράτορα Ιωάννη Δ’, ο οποίος σκοτώθηκε στη μάχη το 1889, είπε ο Κρίστοφερ Κλάπαμ, συνταξιούχος καθηγητής από το Πανεπιστήμιο του Cambridge.

«Μου μοιάζει ως μια πολύ παραδοσιακή αιθιοπική άσκηση ηγεσίας», είπε ο Κλάπαμ. «Μπορεί να είναι απαραίτητη ώστε να διασωθεί αυτό που μοιάζει με μια μάλλον παραπαίουσα στρατιωτική απάντηση της Αιθιοπίας».

Οι δυνάμεις του Tιγκράι, οι οποίες είχαν κυριαρχήσει επί μακρόν στην εθνική κυβέρνηση πριν ο Αμπιι αναλάβει την εξουσία, φαίνεται να έχουν το πάνω χέρι. Πλησίασαν την Αντίς Αμπέμπα τις τελευταίες εβδομάδες με στόχο να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους θέση ή απλώς να αναγκάσουν τον πρωθυπουργό να παραιτηθεί.

Αν και ασυνήθιστη, η μετακίνηση ενός ηγέτη στο μέτωπο έχει συμβεί και αλλού στην Αφρική, αλλά κατά καιρούς με θανατηφόρα αποτελέσματα: Ο πρόεδρος του Τσαντ, Iντρίς Ντεμπί Iτνό, σκοτώθηκε ενώ πολεμούσε αντάρτες τον Απρίλιο, σύμφωνα με τον στρατό.

«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά επικίνδυνη», δήλωσε ο Aντέμ Aμπέμπε, ερευνητής του Διεθνούς Ινστιτούτου για τη Δημοκρατία και την Εκλογική Βοήθεια.

«Αν (ο Άμπιι) τραυματιστεί ή σκοτωθεί, δεν θα καταρρεύσει μόνο η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αλλά και ο στρατός».

Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι θα πάει στο μέτωπο της μάχης. «Ας συναντηθούμε στο μέτωπο του πολέμου», έγραψε στο twitter. «Ήρθε η ώρα να οδηγήσουμε τη χώρα με θυσίες».

Εν τω μεταξύ, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης χειρίζεται τις καθημερινές λειτουργίες της κυβέρνησης, δήλωσε την Τετάρτη ο εκπρόσωπος Λεγκέσε Τούλου.

Ο Aμπιι κάλεσε επίσης τους Αιθίοπες να ενωθούν μαζί του - η τελευταία έκκληση για κάθε ικανό πολίτη στη χώρα με περισσότερους από 110 εκατομμύρια ανθρώπους να πολεμήσει. Υπήρξαν μάλιστα αναφορές για εσπευσμένες στρατιωτικές εκπαιδεύσεις και καταγγελίες για αναγκαστική στράτευση τους τελευταίους μήνες, ενώ αναλυτές προειδοποίησαν ότι, με τον στρατό να είναι φαινομενικά αποδυναμωμένος, οι πολιτοφυλακές με βάση τις εθνοτικές ομάδες πολλαπλασιάζονται.

Open Image Modal
Tiksa Negeri via Reuters

«Μπορεί να σκέφτεται σοβαρά να γίνει μάρτυρας», είπε ο άνθρωπος που πρότεινε τoν Aμπιι για το Νόμπελ, ο Aγουόλ Aλλο, ανώτερος λέκτορας νομικής στο Πανεπιστήμιο του Kιλ στη Βρετανία.

Ο Άλλο θεωρεί ότι η κίνηση ταιριάζει με την ιδέα που έχει ο πρωθυπουργός για τον εαυτό του και την αίσθηση του ότι είναι το ριζικό του να ηγηθεί. Αλλά δεν απέκλεισε επίσης την πιθανότητα ότι ο Aμπιι μπορεί απλώς να είχε εγκαταλείψει την πρωτεύουσα για μια ασφαλέστερη τοποθεσία - όχι στο μέτωπο - και να διευθύνει τον πόλεμο από εκεί.

Ο πόλεμος ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2020, όταν μια αυξανόμενη πολιτική ρήξη μεταξύ των ηγετών των Tιγκράι και της κυβέρνησης του Aμπιι ξέσπασε σε ανοιχτή σύγκρουση. Ο Aμπιι επέτρεψε σιωπηρά σε στρατιώτες από την Ερυθραία να εισέλθουν στο Tιγκράι και να επιτεθούν στους αντάρτες, με αποτέλεσμα μερικές από τις χειρότερες φρικαλεότητες του πολέμου. Για μήνες αρνιόταν την παρουσία των Ερυθραίων.

Οι δυνάμεις των Tιγκράι έχουν πει ότι θέλουν τον Aμπιι να παραιτηθεί, μεταξύ άλλων αιτημάτων τους. Η κυβέρνηση του Αμπιι θέλει οι δυνάμεις των Tιγκράι, τις οποίες έχει χαρακτηρίσει ως τρομοκρατικές, να αποσυρθούν στην περιοχή τους ως μέρος των συνθηκών τους.

«Εκτός και αν υπάρξει κάποιου είδους θεϊκή παρέμβαση, δεν βλέπω καμία πιθανότητα για μια ειρηνική επίλυση μέσω του διαλόγου, επειδή οι θέσεις των δύο πλευρών είναι πολύ πολωμένες», δήλωσε ο Kασάχουν Μπερχάνου, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Αντίς Αμπέμπα, ο οποίος πρόσθεσε ότι πιστεύει η απόφαση του Αμπιι για μετάβαση στο μέτωπο «στοχεύει στην τόνωση του λαϊκού φρονήματος».

Εκατομμύρια άμαχοι είναι παγιδευμένοι και πεινούν εν μέσω των μαχών. Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας έχει αποκλείσει την περιοχή Tιγκράι εδώ και αρκετούς μήνες, λέγοντας ότι φοβάται ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα καταλήξει στα χέρια των μαχητών, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στις γειτονικές περιοχές Aμχάρα και Aφάρ έχουν αποκοπεί από την παροχή σημαντικής βοήθειας καθώς οι δυνάμεις Tιγκράι επελαύνουν μέσα από αυτές.

Ένας στόχος των δυνάμεων του Tιγκράι φαίνεται να είναι η γραμμή ανεφοδιασμού από το γειτονικό Τζιμπουτί προς την πρωτεύουσα της Αιθιοπίας ενώ ο απεσταλμένος των ΗΠΑ προειδοποίησε τους μαχητές να μην κόψουν αυτόν τον δρόμο ή να εισέλθουν στην Αντίς Αμπέμπα.

Αυτό θα μπορούσε να είναι «καταστροφικό» για τη χώρα, είπε ο Φέλτμαν στους δημοσιογράφους την Τρίτη.