Το σύνδρομο «Walking Dead» και άλλα σπάνια σύνδρομα που μπερδεύουν γιατρούς και ερευνητές

Μπορεί να ακούγεται φρικιαστικό και να μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά αυτά τα ψυχολογικά σύνδρομα είναι πέρα για πέρα αληθινά.
|
Open Image Modal
Silhouettes of people walking in the street of a city.
Ti-RougE via Getty Images

Οι γιατροί ανέκαθεν έρχονται αντιμέτωποι με δύσκολες καταστάσεις που αφορούν την ψυχική υγεία.

Η επιστήμη και η ιατρική έχουν καταφέρει να αλλάξουν τον κόσμο και τον τρόπο που ζούμε. Παρόλα αυτά οι επιστήμονες εξακολουθούν να ανακαλύπτουν πράγματα για την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση.

Όλες οι περιπτώσεις σύνδρομων έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: αποσπούν την προσοχή του πάσχοντος από την πραγματικότητα. Τα ψυχολογικά σύνδρομα δεν υπακούν στη λογική και δεν υποκύπτουν στα γεγονότα. Παρακάτω παρατίθενται δώδεκα από τις πιο παράξενες αυταπάτες.

Υπάρχουν τρία σπάνια σύνδρομα, που μοιάζουν βγαλμένα από ταινία επιστημονικής φαντασίας, ενώ έχουν απαιτητική θεραπεία.

Συγκεκριμένα, τα σύνδρομα Walking Dead, της «Αλίκης στη Χώρα των θαυμάτων» και της «ξένης προφοράς» προκαλούνται μόνο υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ενώ προκαλούν «πονοκέφαλο» στους ειδικούς, με βάση όσα αναφέρει η New York Post.

Σύνδρομο Κοτάρ ή του Walking Dead

Ο Παριζιάνος νευρολόγος Δρ. Ζυλ Κοτάρ διέγνωσε το 1882 το σύνδρομο Κοτάρ, το οποίο ονομάζεται και διαφορετικά σύνδρομο του Walking Dead.

Πρόκειται για μια σπάνια νευροψυχιατρική πάθηση, που περιλαμβάνει μια «σειρά παραληρημάτων» που πηγάζει από την πεποίθηση ότι ένα άτομο «έχει χάσει όργανα, αίμα ή μέρη του σώματος» ή «έχει χάσει την ψυχή του ή θεωρεί πως έχει πεθάνει».

Τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο απομονώνονται και δεν είναι σε θέση να φροντίσουν σωστά τον εαυτό τους.  Αυτό το σύνδρομο απαντάται συχνά σε άτομα που πάσχουν από σχιζοφρένεια.

Το συγκεκριμένο παραλήρημα μπορεί να πάρει διαφορετική υπόσταση, ανάλογα την κάθε περίπτωση. Πέρα από το να θεωρεί ότι είναι νεκρός ή ότι έχει χάσει τα όργανά του κάποιος, μπορεί να νομίζει ότι είναι αθάνατος, ότι αποσυντίθεται ως σύνολο ή ως μέρη. Η αίσθηση της αθανασίας οφείλεται στο γεγονός ότι θεωρούν ότι είναι ήδη νεκροί. 

Πιστεύεται ότι η αιτία για αυτό βρίσκεται στο μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου, καθώς το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στην πρόσληψη και επεξεργασία των πληροφοριών από το περιβάλλον, αλλά στη μετέπειτα συναισθηματική αντίδραση.

Αναφορικά με τα συμπτώματα, φαίνεται ότι στην αρχή υπάρχει αίσθημα άγχους και σιγά σιγά, στη συνέχεια, ξεκινά η άρνηση της ύπαρξης εσωτερικών οργάνων. Όσο αυξάνεται η άρνηση του εαυτού τους, φαίνεται ότι δεν χρησιμοποιούν τις προσωπικές αντωνυμίες «εγώ», αλλά «αυτό» ή κάποιο άλλο ουδέτερο χαρακτηρισμό. Επιπρόσθετα, οι πιθανότητες για απόπειρα αυτοκτονίας είναι πολύ υψηλές, εφόσον όλα έχουν χάσει το νόημά τους, διέπονται δηλαδή αυτά τα άτομα από μηδενισμό.

Συνήθως παρατηρείται σε περιπτώσεις σε ασθενείς με «διαταραχές διάθεσης, ψυχωσικές διαταραχές και ιατρικές καταστάσεις», ενώ οι περισσότερες περιπτώσεις ανταποκρίνονται περισσότερο στην ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT) παρά στη φαρμακολογική θεραπεία.

«Η Αλίκη στη Χώρα των θαυμάτων»

Το σύνδρομο της «Αλίκης στη Χώρα των θαυμάτων» (AIWS) είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων που προκαλούν μια «αλλαγή της εικόνας του σώματος», σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε στο Journal of Pediatric Neurosciences.

Συγκεκριμένα, βασίζεται σε μια αλλοίωση της οπτικής αντίληψης. Έτσι, τα μεγέθη των τμημάτων του σώματος ή τα μεγέθη των εξωτερικών αντικειμένων γίνονται αντιληπτά με λάθος τρόπο, ενώ τα συμπτώματα εκδηλώνονται συνήθως το βράδυ.

Μέχρι στιγμής, δεν είναι γνωστές όλες οι αιτίες των περιπτώσεων, όμως οι γιατροί θεωρούν ότι μπορεί να προκληθεί από μια τυπική ημικρανία, επιληψία κροταφικού λοβού, όγκο στον εγκέφαλο, ψυχοδραστικά φάρμακα και από λοιμώξεις του ιού Epstein-Barr, ενώ δεν έχει αποτελεσματική θεραπεία.

Σύνδρομο ξένης προφοράς

Το σύνδρομο ξένης προφοράς (FAS) είναι μια εξαιρετικά σπάνια διαταραχή που χρειάζεται συγκεκριμένο πλαίσιο για να προκληθεί, αφού εμφανίζεται από εγκεφαλική βλάβη λόγω εγκεφαλικού ή τραυματικού εγκεφαλικού τραυματισμού.

Παρόλα αυτά, μπορεί να οφείλεται και σε σκλήρυνσης κατά πλάκας.

Το σύνδρομο της ξένης προφοράς δεν περιορίζεται στην προφορά λέξεων, αλλά μπορεί να προκαλέσει βλάβη στη σύνταξη και το λεξιλόγιο όσων υποφέρουν.

Επιπλέον, υπάρχουν αναφορές που ισχυρίζονται ότι επηρεάζεται επίσης το μέγεθος των προτάσεων. Παραδόξως, σε πολλές περιπτώσεις, η νεοαποκτηθείσα προφορά προέρχεται από χώρα την οποία δεν έχει επισκεφθεί ποτέ ο ασθενής.

Χαρακτηριστικά, η πιο γνωστή ίσως περίπτωση είναι μιας 28χρονης που χτυπήθηκε στο κεφάλι από θραύσμα βόμβας μετά την επίθεση βρετανικών βομβαρδιστικών στο Όσλο της Νορβηγίας, στις 6 Σεπτεμβρίου 1941.

Έμεινε σε κώμα για τρεις έως τέσσερις ημέρες, ενώ όταν ξύπνησε είχε ημιπληγία στη δεξιά πλευρά και πλήρη αφασία. Μετά από δύο μήνες ανάρρωσε πλήρως, όμως πλέον μιλούσε τα νορβηγικά με έντονη γερμανική προφορά σε σημείο που αρκετοί πίστευαν πως ήταν Γερμανίδα.

Μετά το τέλος του Β’ ΠΠ λοιπόν, αντιμετώπισε έντονο ρατσισμό, αφού πολλοί απέφευγαν κοινωνικές συναναστροφές μαζί της (σε σημείο που την έδιωχναν από μαγαζιά ή καφέ), αφού θεωρούσαν ότι ήταν Γερμανίδα.

Παρά το γεγονός πως το σύνδρομο δεν αποτελεί κίνδυνο για τη ζωή των ασθενών, μπορεί να έχει τεράστιες ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Αυτό οφείλεται στη δυσκολία στην επικοινωνία των ασθενών. Εξάλλου, γίνεται δύσκολη η κατανόηση του λόγου τους.

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι αλλαγές στην προφορά εξαφανίζονται από μόνες τους μετά από μερικές ημέρες ή εβδομάδες, και έτσι δεν είναι απαραίτητη η ιατρική παρέμβαση. Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιπτώσεις όπου το σύνδρομο δεν εξαφανίζεται και παραμένει για χρόνια.