Γιατί η Τουρκία προσπαθεί να δείξει πως εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο

Ο Κωνσταντίνος Φίλης σχολιάζει την προσέγγιση της Άγκυρας προς το Κάιρο.
via Associated Press

Παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας να προσεγγίσει την Αίγυπτο και να δείξει πως εξομαλύνει τις σχέσεις τους, πρόκειται για μια ιδιαίτερα δύσκολη «εξίσωση» για την Άγκυρα, δεδομένου του ελλείμματος εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών, σχολίασε, μιλώντας στη HuffPost Greece, ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων και αναπληρωτής καθηγητής στο Αμερικανικό Κολλέγιο.

Όπως σημείωσε ο κ. Φίλης, η Τουρκία, προκειμένου να προσεγγίσει την Αίγυπτο εδώ και έναν χρόνο, έχει αρχίσει να αποστασιοποιείται από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα: Υπενθυμίζεται πως γραφεία της λειτουργούσαν στην Τουρκία, ενώ, μέσω Κατάρ, η Άγκυρα υποστήριζε διάφορες αδελφότητες σε χώρες, μεταξύ των οποίων και η Αίγυπτος, κάτι που αποτελούσε «κόκκινο πανί» για το Κάιρο, δεδομένου πως για τον πρόεδρο Αμπντέλ Φάταχ ελ Σίσι η Μουσουλμανική Αδελφότητα αποτελεί σοβαρό εσωτερικό εχθρό.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία εδώ και έναν χρόνο καταβάλλει προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση, εκδίδοντας Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο ή φυλακίζοντάς τους, κλείνοντας δίκτυα και μέσα που σχετίζονται μαζί της κ.ο.κ. «Ο Ερντογάν κατάλαβε πως αυτή η υπερέκταση των δυνατοτήτων της Τουρκίας που προκάλεσε ρήξη με Αίγυπτο και Ισραήλ πρέπει να διορθωθεί» σημειώνει ο κ. Φίλης, υποδεικνύοντας την ενίσχυση των δεσμών της Ελλάδας με αυτές τις δύο χώρες.

Παρόλα αυτά, υπογραμμίζει ο διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, η επιδίωξη της Τουρκίας για νέες συμφωνίες με την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη, προκειμένου να επιβεβαιώσει το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας»- που άλλωστε μόνο η κυβέρνηση της Τρίπολης αναγνωρίζει- έχει φέρει νέα κόντρα με την Αίγυπτο, η οποία τάσσεται υπέρ της ανατολικής Λιβύης και δεν αναγνωρίζει άλλη δικαιοδοσία στην υπηρεσιακή/ μεταβατική κυβέρνηση της Τρίπολης πέραν της διεξαγωγής εκλογών.

«Αυτό προκάλεσε νέα ένταση στις σχέσεις Αιγύπτου και Τουρκίας, με αποτέλεσμα να διακοπούν οι διερευνητικές επαφές που είχαν αρχίσει», σημειώνει ο κ. Φίλης, προσθέτοντας πως υπήρξε μεσολάβηση Κατάρ προκειμένου να βρεθεί κοινός τόπος- δεδομένου ότι ο Ερντογάν έχει μεγάλη ανάγκη να προσεγγίσει την Αίγυπτο, αφ‘ενός προκειμένου να εξομαλύνει τις σχέσεις με το Κάιρο (δεδομένης και της σύσφιξης των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας- Αιγύπτου- Ισραήλ) και αφ’ετέρου επειδή «εξομαλύνοντας τις σχέσεις με την Αίγυπτο, προσεγγίζει και τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – χώρες που βρίσκονται κοντά στην Αίγυπτο- ώστε να διευκολυνθεί η προσπάθεια του Ερντογάν για κεφάλαια από τη Σ. Αραβία και τα ΗΑΕ, εν όψει των εκλογών στην Τουρκία».

Ερωτηθείς σχετικά με τις προοπτικές αυτών των προσπαθειών προσέγγισης, ο διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων κάνει λόγο για μια ιδιαίτερα «δύσκολη περίπτωση» για την Άγκυρα, δεδομένου του ελλείμματος εμπιστοσύνης ανάμεσα στον πρόεδρο Σίσι και τον πρόεδρο Ερντογάν- και μεταξύ Αιγύπτου και ερντογανικής Τουρκίας γενικότερα.

Από πλευράς του ο Τούρκος πρόεδρος, μιλώντας την Κυριακή σε εκδήλωση στο Ικόνιο, έκανε λόγο για έναρξη «εξομάλυνσης» των σχέσεων με την Αίγυπτο, εκτιμώντας μάλιστα πως «την επόμενη περίοδο θα μπορούσε να συμβεί και με τη Συρία» (όπου, υπενθυμίζεται, η Τουρκία διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις, χτυπώντας θέσεις Κούρδων σε συριακό έδαφος).

Ο Ερντογάν αναφέρθηκε στην πρόσφατη συνάντηση με τον πρόεδρο Σίσι, ισχυριζόμενος πως ο Αιγύπτιος ομόλογός του ήταν «πολύ χαρούμενος» για τη συνάντηση και «εκφράσαμε την ίδια επιθυμία». Επίσης, ο Τούρκος πρόεδρος είπε πως ελπίζει ότι οι διαδικασίες με την Αίγυπτο θα συνεχιστούν σε υπουργικό επίπεδο, προσθέτοντας ότι «το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να εξαφανίσουμε τη δυσαρέσκεια μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας. Δεν θα έπρεπε να υπάρχουν προβλήματα μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου στη Μεσόγειο». Σε παρεμφερές πλαίσιο, ο Ερντογάν είπε πως οι σχέσεις της Τουρκίας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι «σε πολύ καλό σημείο, και θα γίνουν ακόμα καλύτερες...αυτό προφανώς ενοχλεί κάποιους κύκλους».

Δημοφιλή