Ο «σπόρος» ενός πανευρωπαϊκού στρατού: Κοινή μονάδα τεθωρακισμένων

Το πείραμα μιας γερμανο-ολλανδικής επιλαρχίας.
|
Open Image Modal
ASSOCIATED PRESS

Η ιδέα ενός πανευρωπαϊκού στρατού είναι σχεδόν τόσο παλιά όσο η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο πρακτικά η υλοποίησή της είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Παρόλα αυτά, δείχνει να αποκτά νέα δυναμική λόγω των απειλών Τραμπ ως προς το ΝΑΤΟ και τη συνεισφορά των ευρωπαϊκών χωρών σε αυτό. Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα των New York Times, το ρήγμα αυτό ήταν κάτι παραπάνω από προφανές σε πρόσφατη αμερικανοευρωπαϊκή συνδιάσκεψη ασφαλείας, με πολλούς Ευρωπαίους αξιωματούχους να θεωρούν όλο και περισσότερο πως η Ευρώπη μένει μόνη της.

Στο επίκεντρο του εν λόγω δημοσιεύματος βρίσκεται κάτι που θα μπορούσε να εκληφθεί ως μια κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση: Μια επιλαρχία (τάγμα) τεθωρακισμένων- το πρώτο του είδους του στην Ευρώπη- που αποτελείται από στρατιώτες από τη Γερμανία και την Ολλανδία. Το μότο τους: «Πολεμάμε για τη Γερμανία, πολεμάμε για την Ολλανδία».

«Όλοι μιλάνε για έναν ευρωπαϊκό στρατό» λέει ο Γερμανός αντισυνταγματάρχης Μάρκο Νιεμάιερ, διοικητής της μονάδας. «Είμαστε πρωτοπόροι».

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, οι προκλήσεις για το εγχείρημα της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού στρατού είναι τεράστιες, ειδικά εν μέσω μιας περιόδου όπου ο ευρωσκεπτικισμός, ο εθνικισμός και ο λαϊκισμός σημειώνουν άνοδο, απειλώντας τη συνοχή της Ευρώπης. Πολλοί αναλυτές θεωρούν πως η Γερμανία, η ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης, πρέπει να αφήσει κατά μέρος τους δισταγμούς της όσον αφορά σε στρατιωτικά/ στρατηγικά θέματα, απότοκο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις ήδη έχουν πολύ λίγους στρατιώτες, λίγο εξοπλισμό και έλλειψη σχεδόν στα πάντα. Υπό αυτά τα δεδομένα, η 114 Επιλαρχία Τεθωρακισμένων αποτελεί ένα ανεπίσημο τεστ- και η ίδια η βάση του στο Λοχάιντε αντιπροσωπεύει τη δύσκολη ιστορία της ηπείρου: Κατασκευάστηκε από τους Ναζί τη δεκαετία του 1930 και ήταν σε χρήση κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, όταν η Δυτική Γερμανία ήταν το δυτικό σύνορο του ΝΑΤΟ.

 

 

Η επιλαρχία είναι γερμανική, μα ένας στους τέσσερις στρατιώτες είναι Ολλανδός. Τα άρματα μάχης είναι γερμανικά, το σύστημα ασυρμάτου ολλανδικό και η γλώσσα που χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο η αγγλική. Συχνά Γερμανοί και Ολλανδοί βρίσκονται στο ίδιο άρμα.

«Ήδη συνεργαζόμαστε πολύ πιο στενά από ό,τι είχαν οραματιστεί οι πολιτικοί. Δεν σκεφτόμαστε σε εθνικά πλαίσια. Οι αξίες που υπερασπιζόμαστε είναι ευρωπαϊκές. Τα σύνορα που υπερασπιζόμαστε δεν είναι μεταξύ της Ολλανδίας και της Γερμανίας. Είναι το ανατολικό σύνορο του ΝΑΤΟ» λέει ο Νιεμάιερ. Ερωτηθείς «αν θα πέθαινε για την Ευρώπη», απαντά «ναι».

Ωστόσο, οι προκλήσεις στο θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας παραμένουν, καθώς το απαίτηση του Τραμπ προς τους Ευρωπαίους ήταν απλή: Να πληρώσουν περισσότερα για την άμυνά τους.

Στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Γερμανία είχε 500.000 στρατιώτες και πάνω από 3.000 άρματα μάχης, με το 2,4% του ΑΕΠ της να πηγαίνει στην άμυνα. Σήμερα έχει 182.000 στρατιώτες και 325 άρματα, και δαπανά το 1,3%. Παρά τη δέσμευση για αύξηση στο 2% ως το 2024, εν τέλει ο στόχος «μετριάστηκε» στο 1,5%. Η υπουργός Άμυνας της χώρας, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παραδέχτηκε σε συνέντευξή της πως 25 χρόνια περικοπών είχαν μεγάλες επιπτώσεις, ωστόσο επέμεινε πως «είμαστε στον σωστό δρόμο», καθώς οι δαπάνες μέσα σε πέντε έτη έχουν αυξηθεί 36%. Η κατάσταση ωστόσο παραμένει πολύ άσχημη, καθώς, σύμφωνα με περσινά στοιχεία, μόλις ένα στα τρία μαχητικά αεροσκάφη και ελικόπτερα πετάει. Τον Ιανουάριο, μόλις τρία από έξι υποβρύχια και κάτω από τα μισά μεταγωγικά αεροσκάφη Α400Μ ήταν σε επιχειρησιακή κατάσταση.

 

Open Image Modal
APN

 

Με αυτά τα δεδομένα, η 141 Επιλαρχία Τεθωρακισμένων υπογραμμίζει την ανάγκη ευρωπαϊκής συνεργασίας: Η Γερμανία δεν έχει πολλούς στρατιώτες, η Ολλανδία δεν έχει πλέον τεθωρακισμένα, οπότε...αλληλοσυμπληρώνονται. Επίσης, πολιτιστικά, οι Γερμανοί και οι Ολλανδοί είναι κοντά- αντίθετα με την εμπειρία της προηγούμενης, γαλλογερμανικής ταξιαρχίας στην Αλσατία, όπου οι Γερμανοί δεν μιλούσαν γαλλικά και οι Γάλλοι δεν μιλούσαν αγγλικά, ενώ υπάρχουν και σημαντικές διαφορές στη στρατηγική κουλτούρα (παρά τις εξαγγελίες Μέρκελ και Μακρόν περί «πραγματικού ευρωπαϊκού στρατού»).

Επίσης, η ιστορία πάντα είναι κοντά: Ο παππούς ενός από τΟλλανδού δεκανέα είχε σκοτωθεί από Γερμανούς στρατιώτες κατά την κατοχή- τη στιγμή που ένας από τους Γερμανούς συναδέλφους του είχε παππού στα SS. Ακόμη, η βάση δεν είναι πολύ μακριά από τον χώρο όπου βρισκόταν το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπέργκεν Μπέλσεν.

Πάντως, στην επιλαρχία δεν υπάρχουν παράπονα, καθώς χαίρει προτεραιότητας, ειδικά δεδομένης της κατάστασης στις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις: Τα 24 άρματά της αναμένεται να αυξηθούν στα 44 ως το τέλος του έτους.