Πέθανε ο σκηνοθέτης Σταύρος Τσιώλης

Η τριλογία για τις «Γυναίκες» και η συνεχής περιπλάνηση ως επαναλαμβανόμενο μοτίβο των ταινιών του.
|
Open Image Modal
Φωτογραφία: Eurokinissi

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών ο διακεκριμένος σκηνοθέτης και σεναριογράφος του ελληνικού κινηματογράφου, Σταύρος Τσιώλης.

Οι οικείοι του Έλληνα δημιουργού ανέφεραν μέσα από ανάρτησή στο facebook: «Σήμερα Τρίτη 23 Ιουλίου, στις 6.10 το πρωί ο αγαπημένος μας πατέρας φίλος και αδελφός Σταύρος Τσιώλης ταξίδεψε στους ουρανούς, πέταξε προς έναν άλλο πολύχρωμο γαλαξία, ένα καλύτερο κόσμο όπου οι ψυχές χαίρονται το λίκνισμα των αστεριών και δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να προσεύχονται για όλους και όλα τα μικρά σπάνια και ταπεινά πράγματα που αγάπησαν σ΄αυτή τη ζωή... Μόνο λύπη γι όλα αυτά που μας χώρισαν και άγια τύχη γι όλα αυτά που ένωσαν».

Ο Αρκάς Σταύρος Τσιώλης γεννήθηκε το 1937 στην Τρίπολη.

Σπούδασε κινηματογράφο στη Σχολή Κινηματογράφου Τηλεόρασης Λ. Σταυράκου στην Αθήνα και από το 1958 δούλεψε ως βοηθός σκηνοθέτη σε 54 ταινίες, πολλές από τις οποίες της Φίνος Φιλμ.

Η πρώτη δική του ταινία, η οποία βασίστηκε και σε δικό του σενάριο ήταν «Ο μικρός δραπέτης» για τη Φίνος Φιλμ το 1968. Το 1970 έκανε διεθνή επιτυχία με την ταινία «Κατάχρησις Εξουσίας».

Κατόπιν εγκατέλειψε τον κινηματογράφο για μια δεκαπενταετία και επανήλθε το 1985 με ταινίες που έκαναν ιδιαίτερη επιτυχία.

Η ταινία του «Μια Τόσο Μακρινή Απουσία» απέσπασε έξι πρώτα βραβεία στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης 1985 ενώ οι «Ακατανίκητοι Εραστές» το 1988 παίχτηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Open Image Modal
Φωτογραφία: Eurokinissi

Οι ταινίες του έχουν ένα ιδιαίτερα προσωπικό στυλ καθώς βασίζονται στο λεπτό χιούμορ, τους αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και τη χρήση, πολλές φορές, ερασιτεχνών ηθοποιών.

Ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στα σενάριά του αποτελεί η περιπλάνηση, αρκετές φορές στον τόπο καταγωγής του, την Αρκαδία.

Σε πολλές ταινίες του χρησιμοποίησε ως πρωταγωνιστή τον Αργύρη Μπακιρτζή. 

Τα τέλη του 2015 ο Σταύρος Τσιώλης ανακοίνωσε τα γυρίσματα της νέας του ταινίας «Γυναίκες που περάσατε από εδώ», με χρηματοδότηση crowdfunding, ταινία με την οποία κλείνει την τριλογία «Γυναίκες» (μετά το «Παρακαλώ Γυναίκες μην κλαίτε» και «Ας περιμένουν οι Γυναίκες»).

«Είναι μέσα στο μυστικό της δημιουργίας να τελειώνει κάτι;»

Απαντώντας στην ερώτηση τι θέλουν οι γυναίκες απ′ τους άντρες και οι άντρες απ′ τις γυναίκες, σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο flix.gr, ο Σταύρος Τσιώλης είχε δώσει την εξής απάντηση:

«Εγώ αυτό το εξερευνώ από την αντρική μεριά. Η απάντηση βρίσκεται στην καινούρια μου ταινία: Από εδώ θα περάσουν γυναίκες, που βασανίστηκαν από άνδρες κι άνδρες που τους στοίχειωσαν γυναίκες. Άνθρωποι που κουβαλάνε όνειρα και πληγές και ανάγκες κι άσβεστη ακόμα την ελπίδα του έρωτα που καίει καρδιές και σωθικά. Οι δυο άνδρες, απροετοίμαστοι, θα δεχτούν με φόβο κι έκπληξη και θαυμασμό το μεγάλο θαύμα και το μεγάλο αίνιγμα της πραγματικής ζωής. Θέλω να πω, τι να καταλάβεις από τις γυναίκες; Η ελπίδα είναι άσβεστη μέσα μου. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει άνθρωπος που δεν ερωτεύτηκε, που δεν πόνεσε, που δεν ονειρεύτηκε και που δεν καταστράφηκε μέσα απ’ αυτό. Και λέω, γιατί; Είναι μέσα στο μυστικό της δημιουργίας, ότι πρέπει να τελειώνει κάτι; Οταν μένει αιώνια, φοβάμαι ότι δεν είναι αυτός ο έρωτας που εννοούμε εμείς. Κι ύστερα οι γυναίκες είναι κι ένα είδος ανεξιχνίαστο. Ξέρουμε εμείς, τώρα, για το σύμπαν όλα τα μυστικά; Οσα και να μαθαίνουμε, ακόμα και με το Χαμπλ που φτάσαμε ως τα άκρα, τα ερωτήματα δεκαπλασιάστηκαν. Οσο πλησιάζεις, όσο αγαπάς, όσο προσπαθείς να καταλάβεις τη γυναίκα, τόσο σε φοβίζει, τόσο πιο απόμακρο γίνεται όλο. Εγώ αυτό έχω πάθει και τα τελευταία χρόνια, επειδή γέρασα κιόλας… προσέχω και κάθομαι ήσυχα και γι’ αυτό μπορώ το βράδυ και κοιμάμαι».

Open Image Modal
ΦΚΘ

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποχαιρετά τον Σταύρο Τσιώλη

«Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποχαιρετά τον σκηνοθέτη και αγαπημένο φίλο του Φεστιβάλ, Σταύρο Τσιώλη.

Αρκάς στην καταγωγή και την ψυχή, έκανε μέσα από το σινεμά και το Φεστιβάλ, σπίτι του τη Θεσσαλονίκη κι εμείς τον νιώθαμε πάντα, δικό μας άνθρωπο.  

Θα μάς λείψει το ξεχωριστό του στυλ, τα προσωπικά, γεμάτα χιούμορ και αυτοσχεδιασμούς, ψυχογραφήματά του, οι κινηματογραφικές περιπλανήσεις του με συνοδοιπόρους καθημερινούς ανθρώπους. Στις ταινίες του ύμνησε την αντροπαρέα, τις γυναίκες, το μεθύσι της ζωής. Το σινεμά του ήταν γεμάτο ποιητικές στιγμές, αυθορμητισμό, μαγικές συναντήσεις, σουρεαλισμό.

Η απώλειά του είναι μεγάλη. Στην οικογένειά του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια». 

ΥΠΠΟΑ: Δημιούργησε ένα προσωπικό είδος κωμωδίας

«Ο Σταύρος Τσιώλης, σπουδαίος και πολυβραβευμένος δημιουργός του ελληνικού κινηματογράφου, έφυγε σήμερα το πρωί από κοντά μας, έχοντας υπηρετήσει την ελληνική κινηματογραφία με αφοσίωση και πάθος. 

Ήταν ένας γλυκός άνθρωπος, ευγενής, πολύ αγαπητός στον κόσμο της ελληνικής κινηματογραφίας. Είχε χιούμορ και συνήθιζε να αυτοσυστήνεται ως Αρκάς, θυμίζοντας συχνά και σε όλους την καταγωγή του. Ο Σταύρος Τσιώλης, έκανε τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα ως βοηθός σκηνοθέτης στα στούντιο της Φίνος Φιλμ. Την εποχή της μεγάλης λάμψης του ελληνικού εμπορικού κινηματογράφου γύρισε εκεί τις πρώτες του ταινίες, διαμορφώνοντας το ιδιαίτερο, προσωπικό του ύφος. Είναι ένας από τους δημιουργούς του ρεύματος του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου.

Αγάπησε και ανέδειξε τους ερασιτέχνες ηθοποιούς και την αυθεντικότητά τους, ενώ γεφύρωσε την αμεσότητα και τη λαϊκότητα της λεγόμενης εμπορικής ταινίας με τις ανησυχίες και αναζητήσεις του καλλιτεχνικού κινηματογράφου. Δημιούργησε ένα προσωπικό είδος κωμωδίας, στο οποίο αποτύπωσε τη λατρεία του για τις γυναίκες, τις αντρικές παρέες και τους λαϊκούς μύθους. Αυτά τα ιδιαίτερα στοιχεία της κινηματογραφικής γραφής του τα συνδύασε με τη λαϊκή μουσική αλλά και την περιπλάνηση στο ελληνικό τοπίο, το οποίο κινηματογράφησε με αισθαντικότητα. 

Η απώλειά του είναι για τον ελληνικό κινηματογράφο «Μια Τόσο Μακρινή Απουσία». 

Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη εκφράζει στους οικείους του και στην κινηματογραφική οικογένεια τα θερμά της συλλυπητήρια». 

«Παρακαλώ Γυναίκες μην Κλαίτε»

Τη μνήμη του σκηνοθέτη Σταύρου Τσιώλη τιμά ο Τηλεοπτικός Σταθμός της Βουλής των Ελλήνων, προβάλλοντας την ταινία «Παρακαλώ Γυναίκες, μην Κλαίτε», την Τρίτη στις 23:00.

Ο Σταύρος Τσιώλης σκηνοθέτησε την ταινία «Παρακαλώ Γυναίκες, μην Κλαίτε» σε συνερ­γασία με τον Χρήστο Βακαλόπουλο. Η ταινία μας μεταφέρει στο καλοκαίρι του 1992, όταν ένας αγιογράφος και ο βοηθός του φθάνουν σ′ ένα χωριό, με σκοπό ν′ αποκαταστήσουν τις αγιογρα­φίες της εκκλησίας. Ασχολούνται με τα πάντα... εκτός από την αγιογράφηση. Κέρδισε το βρα­βείο σκηνοθεσίας και σεναρίου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1992.

Ο ίδιος ο Σταύρος Τσιώλης λέει για την ταινία: «Λίγο πριν κάνουμε το Παρακαλώ Γυναίκες Μην Κλαίτε ξεκινήσαμε, νύχτα ακόμα, με τον Χρήστο Βακαλόπουλο για να επισκεφθούμε στην Καβάλα τον Αργύρη τον Μπακιρτζή. Στη Θεσσαλονίκη φτάσαμε τα ξημερώματα, αλλά εγώ έχω αυτό το πρόβλημα με τη Θεσσαλονίκη: όταν είμαι εκεί, χάνω τον προορισμό μου. Να μην στα πολυλογώ, μέχρι την Καβάλα το είχαμε φτιάξει το σενάριο. Το κάναμε συχνά με τον Χρήστο αυτό, να πλάθουμε ιστορίες στα ταξίδια, άλλα 2-3 έτσι είχαν φτιαχτεί».