Οι Έλληνες του Ελ Αλαμέιν και του πολέμου της Μέσης Ανατολής. Σπάνιες φωτογραφίες της περιόδου από το αρχείο του Πολεμικού Μουσείου

Οι Έλληνες του Ελ Αλαμέιν και του πολέμου της Μέσης Ανατολής. Σπάνιες φωτογραφίες της περιόδου από το αρχείο του Πολεμικού Μουσείου
Open Image Modal
Πολεμικό Μουσείο για τη HuffPost Greece

Αρχές Νοέμβρη του 1942 στην έρημο της βόρειας Αφρικής ολοκληρώθηκε μια από τις σημαντικότερες μάχες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η μάχη του Ελ Αλαμέιν, που υπήρξε κιόλας η πρώτη συμμαχική νίκη εναντίον των δυνάμεων του Άξονα. Αργότερα ο Ουίνστον Τσώρτσιλ αναφερόμενος στο Ελ Αλαμέιν σχολίασε:

Μέχρι το Ελ Αλαμέιν δεν είχαμε ούτε μια νίκη, μετά από αυτό δεν είχαμε ούτε μία ήττα

Και πράγματι, σε συνδυασμό με την μάχη του Στάλινγκραντ που τις ίδιες μέρες μαίνονταν αλλά λίγους μήνες μετά θα τελείωνε με νίκη του Κόκκινου Στρατού και την παράδοση της 6ης Γερμανικής Στρατιάς, το Ελ Αλαμέιν αποτέλεσε κρίσιμο σημείο καμπής στην συντριβή του ναζισμού.

Οι ιταλικές φασιστικές δυνάμεις κατέρρευσαν, σηματοδοτώντας την αρχή του τέλους του Μουσολίνι, χιλιάδες Γερμανοί στρατιώτες των Άφρικα Κορπς μεταφέρθηκαν σαν αιχμάλωτοι πολέμου στις ΗΠΑ, οι Ναζί υποχώρησαν και, τελικά, αποχώρησαν από την Αφρική, εγκαταλείποντας τα φιλόδοξα σχέδια Ρόμελ και Χίτλερ να ελέγξουν πετρελαιοφόρα κοιτάσματα και την Διώρυγα του Σουέζ.

Στην πρώτη γραμμή του μετώπου, μαζί με τις δυνάμεις της Βρετανικής Κοινοπολιτείας και τους Ελεύθερους Γάλλους πολέμησαν οι Έλληνες φαντάροι και αξιωματικοί της 1ης Ταξιαρχίας - πρόσφυγες και φυγάδες από όλη την Ελλάδα, πολλοί αιγυπτιώτες της ελληνικής παροικίας, Δωδεκανήσιοι, Κωνσταντινοπουλίτες.

Συνολικά η ελληνική ταξιαρχία αριθμούσε σχεδόν 5.500 άνδρες, 5.155 οπλίτες και 316 αξιωματικούς- εκπαιδεύτηκαν από τους Βρετανούς στο Ρας Μπάαλμπεκ της Συρίας και τον Αύγουστο του 1942 μεταφέρθηκαν στην Αίγυπτο για να αναλάβουν δράση στην συμμαχική αντεπίθεση.

Όταν ο Βρετανός στρατηγός Μοντγκόμερι έδωσε το πρόσταγμα της έναρξης των επιθετικών επιχειρήσεων είχε ήδη φροντίσει να έχει σαφή υπεροπλία σε οπλισμό και άνδρες. Οι ελληνικές χερσαίες δυνάμεις, τρία τάγματα Πεζικού και ένα σύνταγμα μηχανοκίνητου Πυροβολικού, μετά από ελληνικές πολιτικές πιέσεις στο Συμμαχικό Στρατηγείο του Καϊρου είχαν, πλέον, μεταφερθεί στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Τις ημέρες που προηγήθηκαν της κυρίως μάχης οι ελληνικές μονάδες πραγματοποίησαν αναγνωριστικές αποστολές και νυχτερινές επιδρομες στα μετόπισθεν της αμυντικής γραμμής των γερμανοιταλικών δυνάμεων.

Τις ημέρες της μάχης οι ελληνικές μονάδες πολέμησαν δίπλα στους Ινδούς στρατιώτες της 4ης Ινδικής Ταξιαρχίας. Επιτέθηκαν και απώθησαν ιταλικές δυνάμεις, ενώ επέδραμαν στο ύψωμα 103 εναντίον Γερμανικών επίλεκτων μονάδων. Από τις αρχές Νοέμβρη και μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου του 1942 η 1η Ταξιαρχία καταδίωξε τους υποχωρούντες Γερμανούς, κατέλαβε τα υψώματα Κατάρ Μποξ και 103 και προήλασε μέχρι την οάση Σίβα, 100 χιλιόμετρα πίσω από την πρώτη γραμμή του Αφρικανικού Μετώπου.

Το φωτογραφικό αρχείο του Πολεμικού Μουσείου μας γυρίζει 74 χρόνια πίσω αποκαλύπτοντας πρόσωπα ανδρών και γυναικών εκείνης της σκληρής περιόδου, στιγμές από το μέτωπο της ερήμου, όχι μόνο στην άμμο, αλλά και στον ουρανό και στις θάλασσες, ακόμα και στους καταυλισμούς των Ελλήνων προσφύγων.

Διαβάστε επίσης:

Οι Έλληνες του Ελ Αλαμέϊν
(01 of65)
Open Image Modal
Ο κυβερνήτης του υποβρυχίου «Νηρεύς» συντάσσει την αναφορά της καταβύθισης του ιταλικού οπλιταγωγού «Fiume» στο στενό της Ρόδου, στα τέλη Σεπτέμβρη του 1942
(02 of65)
Open Image Modal
Ο Ιερός Λόχος στην Τυνησία. Ο σκύλος στο τζιπ άκουγε στο όνομα «Χίτλερ», όπως τον αποκαλούσαν οι άνδρες του Λόχου περιπαίζοντας τον ηγέτη των Ναζί
Παράδοση γερμανικού άρματος μάχης σε Έλληνες στρατιώτες(03 of65)
Open Image Modal
Έλληνες φαντάροι επιτίθενται στο Ελ Αλαμέϊν(04 of65)
Open Image Modal
Στιγμιότυπο των μαχών στο Ελ Αλαμέϊν(05 of65)
Open Image Modal
Τραυματίας μεταφέρεται πίσω από την πρώτη γραμμή(06 of65)
Open Image Modal
Έλληνες πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή(07 of65)
Open Image Modal
Ερυθροσταυρίτισσες στη Μέση Ανατολή(08 of65)
Open Image Modal
Πολυβολώντας εχθρικές θέσεις στην έρημο(09 of65)
Open Image Modal
Σύσκεψη της ελληνικής κυβέρνησης υπό την προεδρία του Γεωργίου Παπανδρέου(10 of65)
Open Image Modal
Στρατιωτικά γυμνάσια στην έρημο(11 of65)
Open Image Modal
Συγχαρητήριο τηλεγράφημα Νεοζηλανδών για την άρτια λειτουργία του ελληνικού νοσοκομείου(12 of65)
Open Image Modal
Το αντιτορπιλικό «Αδρίας» πλέει προς το λιμάνι της Αλεξάνδρειας χωρίς πλώρη μετά από βομβαρδισμό του(13 of65)
Open Image Modal
Έλληνας μοτοσικλετιστής(14 of65)
Open Image Modal
Aναγνώριση πεδίου μάχης στο Ελ Αλαμέϊν από αξιωματικούς του Πυροβολικού(15 of65)
Open Image Modal
Ελληνικά πληρώματα Spitfire στη Μέση Ανατολή(16 of65)
Open Image Modal
Δυάδα ολμιστών στη μάχη(17 of65)
Open Image Modal
Έπαρση σημαίας στην έρημο(18 of65)
Open Image Modal
Στρατιώτες της 1ης Ταξιαρχίας σε επιθετική ενέργεια στο Ελ Αλαμέϊν(19 of65)
Open Image Modal
Στιγμιότυπο εφόρμησης στο Ελ Αλαμέϊν(20 of65)
Open Image Modal
Στιγμιότυπο από τη μάχη του Ελ Αλαμέϊν. Νεκρός και τραυματίας στην έρημο(21 of65)
Open Image Modal
Ελληνίδα στρατιωτίνα - νοσοκόμα στη Μέση Ανατολή(22 of65)
Open Image Modal
Έλληνες πρόσφυγες από τα Δωδεκάνησα στη Μέση Ανατολή(23 of65)
Open Image Modal
Παιδούπολη Ελλήνων προσφύγων στη Μέση Ανατολή(24 of65)
Open Image Modal
Προετοιμάζοντας κινηματογραφική προβολή(25 of65)
Open Image Modal
Ελληνικό αντιτορπιλικό σε δράση το 1943(26 of65)
Open Image Modal
Ο Αδρίας πλέει προς Αλεξάνδρεια χωρίς πλώρη. Έγινε δεκτός με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις των Συμμαχικών δυνάμεων στο λιμάνι(27 of65)
Open Image Modal
Ελ Αλαμέϊν, Έλληνες στρατιώτες σε επιθετική ενέργεια(28 of65)
Open Image Modal
Έλληνες στρατιώτες εξορμούν στο Ελ Αλαμέϊν(29 of65)
Open Image Modal
Επιστροφή Έλληνα φαντάρου από τη Μέση Ανατολή(30 of65)
Open Image Modal
Ελληνικά Hurricane σε πολεμική αποστολή στο Αφρικανικό Μέτωπο(31 of65)
Open Image Modal
Όρυγμα στην έρημο(32 of65)
Open Image Modal
Στιγμιότυπο από το Ελ Αλαμέϊν(33 of65)
Open Image Modal
Πλήρωμα της 13ης Μοίρας Βομβαρδισμού με αεροσκάφη Baltimore(34 of65)
Open Image Modal
Σχολείο σε ελληνικό προσφυγικό καταυλισμό στη Μέση Ανατολή(35 of65)
Open Image Modal
Θερμαστής σε πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού(36 of65)
Open Image Modal
Ελληνικό χειρουργείο στο Αφρικανικό Μέτωπο(37 of65)
Open Image Modal
Έλληνες ναύτες σε αποστολή συνοδείας συμμαχικής νηοπομπής(38 of65)
Open Image Modal
Το υποβρύχιο «Τρίτων» στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, Σεπτέμβριος 1941(39 of65)
Open Image Modal
Το εσωτερικό του υποβρυχίου «Τρίτων» εν καταδύσει(40 of65)
Open Image Modal
Υποβρύχιο «Νηρεύς», έξω από το Πορτ Σάϊντ, αναπνέοντας καθαρό αέρα μετά από 20ήμερη περιπολία(41 of65)
Open Image Modal
335 Μοίρα Διώξεως, Πάσχα 1942, El Daba(42 of65)
Open Image Modal
Υποβρύχιο «Πιπίνος»(43 of65)
Open Image Modal
Γερμανικό αεροσκάφος που καταρρίφθηκε από την ελληνική αεροπορία στη Μέση Ανατολή(44 of65)
Open Image Modal
(45 of65)
Open Image Modal
Ο Διοικητής της 335 Μοίρας Διώξεως, επισμηναγός Κέλλας και το ιπτάμενο προσωπικό πανηγυρίζουν μετά την επιτυχημένη ειδική αποστολή πυροβολισμού του Ιταλικού Στρατηγείου στη Λιβύη. Ημερομηνία: 28 Οκτωβρίου 1942 και ενώ η μάχη του Ελ Αλαμέϊν έχει ξεκινήσει
Οι κυβερνήτες ιστιοφόρων, αρχισμηνίας Ευτύχιος Ξηράκης και ανθυπολοχαγός Λουκάς Δελμούζος που χειρίζεται τον οπτικό τηλέγραφο(46 of65)
Open Image Modal
(47 of65)
Open Image Modal
Στο ξερονήσι του Αιγαίου Κίναρος ύστερα από επιχείρηση καταστροφής εχθρικών παρατηρητηρίων. Από δεξιά, ο κυβερνήτης του ιστιοφόρου LS 24, Ρήγας Ρηγόπουλος μαζί με κατοίκους του νησιού. (Στα νησιά του Αιγαίου κατά την διάρκεια της Κατοχής γίνονταν καταδρομικές επιχειρήσεις δολιοφθορών από μικρές ομάδες του Ιερού Λόχου. Ανήκαν στον Στολίσκο Ημιαλίων και χρησιμοποιούσαν ιστιοφόρα καΐκια που είχαν ορμητήρια κολπίσκους της μικρασιατικής ακτής)
Σκάβοντας όρυγμα στην έρημο του Ελ Αλαμέϊν(48 of65)
Open Image Modal
Ελληνική μονάδα στο Ελ Αλαμέϊν(49 of65)
Open Image Modal
Έλληνες φαντάροι κάνουν το σήμα της νίκης στο Ελ Αλαμέϊν(50 of65)
Open Image Modal
Έλληνες στρατιώτες σε πολυεθνική παρέα στην Αλεξάνδρεια(51 of65)
Open Image Modal
Το υποβρύχιο Πιπίνος καταδύεται(52 of65)
Open Image Modal
(53 of65)
Open Image Modal
Μνημείο Πεσόντων του Συντάγματος Μηχανοκίνητου Πεδινού Πυροβολικού της 1ης Ελληνικής Ταξιαρχίας στο Μπιρ Χακίμ. Στο κάτω μέρος της πλάκας, χαραγμένο το άγγελμα: ΞΕΝΕ ΜΗ ΑΠΟΡΕΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΣΜΕΝ»
Γερμανός στρατιώτης των Άφρικα Κορπς παραδίνεται σε ελληνική περίπολο στην έρημο(54 of65)
Open Image Modal
Έλληνες φαντάροι στη μάχη του Ελ Αλαμέϊν(55 of65)
Open Image Modal
Ελληνίδες νοσοκόμες στη Μέση Ανατολή(56 of65)
Open Image Modal
Ελληνικά πολεμικά συνοδεύουν συμμαχική νηοπομπή(57 of65)
Open Image Modal
Ελληνικό στρατιωτικό νοσοκομείο στη Μέση Ανατολή(58 of65)
Open Image Modal
Καταυλισμός στην Αίγυπτο(59 of65)
Open Image Modal
Ναυμαχία με τους Γερμανούς στο Λιβυκό πέλαγος(60 of65)
Open Image Modal
Ο πλωτάρχης Γρηγορόπουλος στο Βασίλισσα Όλγα(61 of65)
Open Image Modal
Περίθαλψη τραυματία στο Ελ Αλαμέϊν(62 of65)
Open Image Modal
Σκοπιά στην έρημο(63 of65)
Open Image Modal
Τμήμα πεζικού σε επιθετική ενέργεια(64 of65)
Open Image Modal
Υπερπήδηση εμποδίου και αποκοπή συρματοπλεγμάτων σε επιθετική ενέργεια(65 of65)
Open Image Modal