Το απόφθεγμα είναι ένα και παραμένει το ίδιο εδώ και δεκαετίες: «Φάε πρωινό σαν βασιλιάς, μεσημεριανό σαν πρίγκιπας και δείπνο σαν φτωχός». Δεν είναι κακή συμβουλή, σύμφωνα με τους ειδικούς, αλλά όχι και η καλύτερη.
Οι επιστήμονες εξακολουθούν να ερευνούν πώς το μέγεθος και ο χρόνος των γευμάτων μπορούν να επηρεάσουν άμεσα την υγεία, αλλά είναι βέβαιοι για ένα πράγμα: υπάρχει λόγος που το βραδινό γεύμα πρέπει να είναι το μικρότερο της ημέρας.
Γιατί το μέγεθος του γεύματος και ο συγχρονισμός έχουν σημασία
Οι άνθρωποι που καταναλώνουν μεγαλύτερο ποσοστό θερμίδων το βράδυ τείνουν να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, υψηλή αρτηριακή πίεση και υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής.
«Το εσωτερικό ρολόι του σώματός μας, το οποίο ρυθμίζει τον τρόπο λειτουργίας των κυττάρων, μπορεί να ευθύνεται τουλάχιστον εν μέρει», δηλώνει ο Φρανκ Σιρ, διευθυντής του προγράμματος ιατρικής χρονοβιολογίας στο Νοσοκομείο Brigham and Women’s στη Βοστώνη.
«Το πρωί το σώμα μας είναι προετοιμασμένο να διαχειριστεί ένα μεγάλο γεύμα και να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά, διανέμοντας τα στα κύτταρα ώστε να γίνει η σωστή τροφοδότηση των ημερήσιων δραστηριοτήτων», σημειώνει ο ειδικός.
Ωστόσο σταδιακά, καθώς η μέρα προχωράει, τα όργανα που μας βοηθούν να μεταβολίσουμε τα θρεπτικά συστατικά, όπως το συκώτι και το πάγκρεας, αρχίζουν να ανταποκρίνονται πιο υποτονικά.
Έτσι, οι ερευνητές βλέπουν αυτές τις επιπτώσεις πιο ξεκάθαρα στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αν καταναλώσουμε δύο ίδια γεύματα, ένα το πρωί και ένα το βράδυ, η αιχμή του σακχάρου στο αίμα μας θα είναι μεγαλύτερη και θα παραμείνει αυξημένη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μετά το βραδινό γεύμα.
Όταν τα επίπεδα της μελατονίνης αυξάνονται μία ή δύο ώρες πριν από τον ύπνο, αυτό καταστέλλει την έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας καθιστώντας δυσκολότερη τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα από το σώμα μας.
Εάν το σάκχαρο στο αίμα μας είναι συχνά αυξημένο από τα μεγάλα βραδινά γεύματα, ο κίνδυνος εμφάνισης υψηλής αρτηριακής πίεσης, χρόνιας φλεγμονής, παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2, μπορεί να αυξηθεί.
Οι έρευνες δείχνουν επίσης ότι η κατανάλωση μεγάλων γευμάτων τη νύχτα μπορεί να αυξήσει τη δραστηριότητα ορισμένων μεταβολικών οδών που οδηγούν στην αποθήκευση λίπους ενώ κοιμόμαστε.
Τι προτείνουν οι ειδικοί
«Το δείπνο δεν είναι απαραίτητο να είναι το μικρότερο γεύμα της ημέρας», συνιστά ο δρ Μακάρεμ. Αλλά ιδανικά δεν θα πρέπει να είναι το μεγαλύτερο, και είναι καλύτερο να αποφύγουμε να τρώμε αργά το βράδυ. Είναι καλύτερο να αναζητούμε μικρούς τρόπους για να καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες νωρίτερα μέσα στην ημέρα.
«Μπορούμε να ξεκινήσουμε δίνοντας προτεραιότητα σε ένα θρεπτικό πρωινό, το οποίο περιλαμβάνει χορταστικά τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες, όπως το γιαούρτι και τα αυγά», δηλώνει η δρ Τζονστόουν. Στην περίπτωση που δεν πεινάμε πολύ το πρωί, αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι γευματίσαμε πολύ καλά το προηγούμενο βράδυ.
«Είναι καλό επίσης να προσπαθούμε να βρίσκουμε χρόνο για ένα πλούσιο μεσημεριανό γεύμα», προσθέτει ο δρ Μάρτα Γκαραουλέτ. Όταν έρθει η ώρα του δείπνου, θα πεινάμε λιγότερο χωρίς να αφήνουμε τα βραδινά σνακ να μας δελεάσουν.
Ωστόσο, «αν νιώσουμε το αίσθημα της πείνας κατά την διάρκεια του δείπνου ή μετά από αυτό, τότε καλό είναι να αποφύγουμε τα επεξεργασμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρόσθετα σάκχαρα και νάτριο», συμβουλεύει ο δρ Μακάρεμ.
Αντ′ αυτού, μπορούμε να δώσουμε προτεραιότητα σε τροφές με λιγότερες θερμίδες που θα μας χορτάσουν χωρίς να αυξήσουν το σάκχαρο στο αίμα μας.
Με πληροφορίες από The New York Times.