Ισπανία- Καταλονία: Από το δημοψήφισμα στη ρήξη. Σχεδόν ένας μήνας κρίσης

Ισπανία- Καταλονία: Από το δημοψήφισμα στη ρήξη. Σχεδόν ένας μήνας κρίσης
|
Open Image Modal
A woman reads a newspaper next to a Catalan flag at a coffee shop the day after the Catalan regional parliament declared independence from Spain in Barcelona, Spain, October 28, 2017. REUTERS/Jon Nazca
Jon Nazca / Reuters

Ο πρόεδρος της Καταλονίας, τον οποίο καθαίρεσε η Μαδρίτη, ο Κάρλες Πουτζντεμόν κάλεσε το Σάββατο τους υποστηρικτές του σε μια δημοκρατική αντίσταση εναντίον της κηδεμονίας της περιοχής υπό την κεντρική διοίκηση μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας από το καταλανικό κοινοβούλιο.

Ακολουθεί το χρονικό της κρίσης που συνταράσσει την Ισπανία εδώ και σχεδόν ένα μήνα:

Το αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα

Την 1η Οκτωβρίου, παρά την απαγόρευση από την ισπανική Δικαιοσύνη, διοργανώθηκε το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της περιφέρειας από την τοπική κυβέρνηση της Καταλονίας, υπό τον πρόεδρο Κάρλες Πουτζντεμόν.

Η ψηφοφορία, την οποία η Μαδρίτη δεν αναγνώρισε και μποϊκόταραν τα κόμματα κατά της απόσχισης, αμαυρώθηκε από τις βιαιοπραγίες των αστυνομικών εναντίον ψηφοφόρων με τουλάχιστον 92 τραυματίες. Ακολούθησαν πολλές ογκώδεις διαδηλώσεις.

Σύμφωνα με τις καταλανικές αρχές, το «ναι» στην απόσχιση υπερίσχυσε με ποσοστό 90,18% των ψήφων με τη συμμετοχή να ανέρχεται σε 43%.

Την 3η Οκτωβρίου, σε ένα σπάνιο τηλεοπτικό διάγγελμα, ο βασιλιάς της Ισπανίας Φελίπε δηλώνει ότι το Κράτος πρέπει «να εγγυηθεί τη συνταγματική τάξη». Επιπλέον, καταγγέλλει την «απαράδεκτη ανεντιμότητα» της καταλανικής ηγεσίας.

Ως απάντηση, ο Κάρλες Πουτζντεμόν απειλεί να κηρύξει την ανεξαρτησία της Καταλονίας ελλείψει διαλόγου.

Η συντηρητική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι καλεί τους Καταλανούς ηγέτες να διαλύσουν το κοινοβούλιο και να προκηρύξουν πρόωρες περιφερειακές εκλογές.

Υπό πίεση

Ενώπιον της αβεβαιότητας, πολλές επιχειρήσεις, όπως μεγάλες τράπεζες σαν την Banco Sabadell και την CaixaBank, όπως επίσης και τον όμιλο φυσικού αερίου Gas Natural ανακοινώνουν τη μεταφορά της έδρας τους από την Καταλονία. Από την 1η Οκτωβρίου, σχεδόν 1.700 επιχειρήσεις θα μεταφέρουν την εταιρική τους έδρα.

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα ζητά από την καταλανική ηγεσία να μην προχωρήσει σε μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας. Η δήμαρχος της Βαρκελώνης, η Άντα Κολάου, τάσσεται κατά μιας τέτοιας ανακήρυξης.

Την ίδια ώρα οι διαδηλώσεις σε ολόκληρη την χώρα συνεχίζονται και εκατομμύρια Ισπανοί ζητούν να διεξαχθεί διάλογος και φωνάζουν υπέρ της ενότητας της χώρας.

Ανεξαρτησία… ή όχι

Την 10η Οκτωβρίου, κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης του κοινοβουλίου της Καταλονίας, ο Κάρλες Πουτζντεμόν εκτιμά ότι η Καταλονία πρέπει «να γίνει ένα ανεξάρτητο Κράτος υπό μορφή Δημοκρατίας» προτού «αναστείλει» την κήρυξη της ανεξαρτησίας καλώντας σε διάλογο τη Μαδρίτη.

Ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, απαντώντας, απευθύνει τελεσίγραφο στον Καταλανό ηγέτη απειλώντας να πάρει τον έλεγχο της Καταλονίας σε συμφωνία με το άρθρο 155 του Συντάγματος.

Στις τάξεις των υπέρμαχων της αυτονομίας, οι τόνοι ανεβαίνουν. Για το νούμερο 2 της καταλανικής κυβέρνησης, τον Οριόλ Ζουνκέρας, η πρόταση για διάλογο της Μαδρίτης δεν μπορεί να αναφέρεται παρά μόνο στην ανεξαρτησία. Το ακροαριστερό κόμμα, σύμμαχος του Πουτζντεμόν, το CUP πιέζει ασφυκτικά τον πρόεδρο της περιφέρειας να προχωρήσει στο διαζύγιο.

Ο Πουτζντεμόν χρονοτριβεί

Την 16η Οκτωβρίου, ο πρόεδρος της Καταλονίας επαναλαμβάνει την έκκλησή του για διάλογο.

Την 19η Οκτωβρίου, σε μια νέα απόπειρα καθυστέρησης, ο Πουτζντεμόν γράφει επιστολή στον Μαριάνο Ραχόι προκειμένου να τον ενημερώσει ότι το Κοινοβούλιο της Καταλονίας δεν ψήφισε υπέρ της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας, ωστόσο ενδέχεται να το κάνει εάν η Μαδρίτη άρει το καθεστώς αυτονομίας.

Την 21η Οκτωβρίου ο επικεφαλής της ισπανικής κυβέρνησης ζητάει από τη Γερουσία την ενεργοποίηση του άρθρου 155 του Συντάγματος με στόχο την καθαίρεση της καταλανικής ηγεσίας και την προκήρυξη εκλογών στις αρχές του 2018.

Ο Κάρλες Πουτζντεμόν ανταπαντά απειλώντας να δώσει το πράσινο φως για την μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της «Δημοκρατίας της Καταλονίας». Όμως, πολλά στελέχη της κυβέρνησής του φαίνεται να τάσσονται υπέρ της διεξαγωγής πρόωρων περιφερειακών εκλογών.

Φωνάζοντας «ελευθερία» και «ανεξαρτησία» εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες κατακλύζουν τους δρόμους της Βαρκελώνης για να διαμαρτυρηθούν για τις πρόσφατες συλλήψεις δύο αυτονομιστών ηγετών.

Την 26η Οκτωβρίου, μετά την απόφαση της Γερουσίας να εγκρίνει την εφαρμογή το άρθρου 155, ο Καταλανός πρόεδρος ανακοινώνει ότι δεν θα προκηρύξει εκλογές.

Ανακήρυξη της ανεξαρτησίας και κηδεμονία

Στις 27 Οκτωβρίου, σχεδόν ταυτόχρονα, το καταλανικό κοινοβούλιο κηρύσσει την ανεξαρτησία της περιφέρειας και η ισπανική Γερουσία δίνει το πράσινο φως στην κυβέρνηση να θέσει υπό κηδεμονία την Καταλονία. Σύσσωμη η διεθνής κοινότητα τάσσεται υπέρ της ενότητας της Ισπανίας.

Ο Μαριάνο Ραχόι ανακοινώνει την αποπομπή του Πουτζντεμόν και της κυβέρνησής του. Το καταλανικό κοινοβούλιο διαλύεται εν αναμονή της ανανέωσής του μέσω των εκλογών που προκηρύχθηκαν για την 21η Δεκεμβρίου.

Την 28η Οκτωβρίου η ισπανική κυβέρνηση ανακοινώνει την παύση από τα καθήκοντά του του αρχηγού της αστυνομίας της Καταλονίας Λουίς Τραπέρο. Το υπουργείο Εσωτερικών παίρνει τον έλεγχο της τοπικής αστυνομίας.

Ο Κάρλες Πουτζντεμόν καλεί τους υποστηρικτές του να αντισταθούν «δημοκρατικά» στην κηδεμονία της περιοχής.

Στη Μαδρίτη χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώνονται για να υπερασπισθούν την ενότητα της Ισπανίας, κρατώντας τις σημαίες της χώρας τους.

Εν τω μεταξύ η ισπανική κυβέρνηση γνωστοποίησε επιτρέπει τη συμμετοχή του αποπεμφθέντος προέδρου της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν στις περιφερειακές εκλογές που προκηρύχθηκαν για την 21η Δεκεμβρίου.

Ο ηγέτης του κινήματος υπέρ της ανεξαρτησίας, Κάρλας Πουτζντεμόν «είναι και θα παραμείνει πρόεδρος» της Καταλονίας, υποστηρίζει ο αποπεμφθείς αντιπρόεδρος της καταλανικής κυβέρνησης, Οριόλ Ζουνκέρας σε συνέντευξή του σε κυριακάτικη εφημερίδα.

«Ο Κάρλας Πουτζντεμόν είναι και θα παραμείνει πρόεδρος της κυβέρνησης και η Καρμ Φορκαντέλ είναι και θα μείνει πρόεδρος του κοινοβουλίου και αυτό θα παραμείνει έτσι μέχρι οι πολίτες να αποφασίσουν το αντίθετο σε ελεύθερες εκλογές», δηλώνει στην εφημερίδα El Punt-Avui, κάνοντας λόγο για «πραξικόπημα ενάντια στην Καταλονία».

Την ίδια ώρα, ο πρέσβης της Ισπανίας στη Γαλλία δήλωσε ότι ο αποπεμφθείς πρόεδρος της Καταλονίας «μπορεί να θέσει υποψηφιότητα» στις περιφερειακές εκλογές που έχουν προκηρυχθεί από την ισπανική κυβέρνηση στις 21 Δεκεμβρίου, εκτός και αν η δικαιοσύνη πάρει διαφορετική αποφάση.

«Όλος ο κόσμος πρέπει να συμμετέχει και ο κ. Πουτζντεμόν καλείται να θέσει την υποψηφιότητα του. Μπορεί να το κάνει, ναι», δήλωσε ο Φερνάντο Καρντερέρα στο ραδιόφωνο Europe 1.

Ερωτηθείς σχετικά με τις δικαστικές διώξεις για «εξέγερση» ο ισπανός πρέσβης απάντησε: «Εναπόκειται στους δικαστές να αποφασίσουν αν είναι εκτός νόμου ή όχι. Για την ώρα, μπορεί να παρουσιάσει την υποψηφιότητα του στις εκλογές»

(Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ)