Ο «στιλίστας» της αστυνομικής λογοτεχνίας, Σουηδός συγγραφέας Arne Dahl στην Αθήνα

Ο «στιλίστας» της αστυνομικής λογοτεχνίας, Σουηδός συγγραφέας Arne Dahl στην Αθήνα
Open Image Modal
Rune Hellestad - Corbis via Getty Images

Το πρώτο βιβλίο της σειράς με τίτλο «Επτά μείον ένα», που παρέμεινε για πολλές εβδομάδες στην πρώτη θέση της λίστας των μπεστ σέλερ του Spiegel και του χάρισε μεγάλη διεθνή αναγνώριση, μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά (εκδόσεις Μεταίχμιο). 

Ο Arne Dahl, ο πιο συναρπαστικός σύγχρονος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας, σύμφωνα με τον Ian Rankin, θα βρεθεί στην Αθήνα την ερχόμενη εβδομάδα, καλεσμένος της διοργάνωσης Αθήνα 2018 - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων.

Οι φανατικοί αναγνώστες του Σουηδού συγγραφέα θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά έναν από τους καλύτερους στιλίστες του ευρωπαϊκού νουάρ.

Την Πέμπτη 1 Νοεμβρίου 2018 στο βιβλιοπωλείο IANOS (Σταδίου 24), στις 8:30 το βράδυ, ο Arne Dahl συζητά με τον (δικό μας μετρ της αστυνομικής λογοτεχνίας) συγγραφέα Πέτρο Μάρκαρη, ενώ την Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2018, στον Ευριπίδη στην Κηφισιά (Λ. Κηφισίας 310), στις 7 το βράδυ, συζητά με τον συγγραφέα Γρηγόρη Αζαριάδη. Θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία αγγλικά και ελληνικά.

Οι παραπάνω εκδηλώσεις με τον Arne Dahl εντάσσονται στο πλαίσιο συνεργασίας του προγράμματος Οι Βόρειες Χώρες αφηγούνται με τη διοργάνωση Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων και με τη συνεργασία των εκδόσεων Μεταίχμιο και του Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών.

«Η αστυνομική λογοτεχνία των Βορείων Χωρών: Μυθοπλασία ή καθρέφτης της κοινωνίας τους;»

Μια μέρα πριν την εκδήλωση με τον Dahl, δηλαδή την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου και ώρα 7 το βράδυ πραγματοποιείται συζήτηση στο αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Γκαίτε με θέμα «Η αστυνομική λογοτεχνία των Βορείων Χωρών: Μυθοπλασία ή καθρέφτης της κοινωνίας τους;», όπου δημοσιογράφοι, κριτικοί βιβλίου και συγγραφείς από τις Βόρειες Χώρες ανταλλάσσουν απόψεις για κοινωνικά, πολιτικά, ιστορικά και πολιτιστικά θέματα που απασχολούν τις σύγχρονες κοινωνίες μας και θίγονται στην αστυνομική λογοτεχνία των χωρών αυτών. Η Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου αναδεικνύει, με το πρόγραμμα αυτό, ακριβώς την αλληλεπίδραση της κοινωνίας, της πολιτικής και των σύγχρονων πόλεων με την αστυνομική λογοτεχνία, καθώς και τις δυνατότητες για έναν ανοικτό, ευρωπαϊκό  διάλογο μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις δημοφιλών και πολυμεταφρασμένων συγγραφέων.

Open Image Modal

Ο συγγραφέας που κράτησε μυστική την ταυτότητα του

Ο Arne Dahl –ψευδώνυμο του Γιαν Άρναλντ– κατάφερε να διατηρήσει μυστική την ταυτότητά του για αρκετά χρόνια, αλλά στο έκτο βιβλίο της αστυνομικής σειράς του, στην οποία πρωταγωνιστεί η Ομάδα Άλφα –μια ομάδα ειδικά εκπαιδευμένων, ικανότατων αστυνομικών, που παίζουν και τον ρόλο του ήρωα-ντετέκτιβ των βιβλίων του–, το πρόσωπό του αποκαλύφθηκε.

Γεννημένος το 1963 εργαζόταν ως κριτικός και δημοσιογράφος, αλλά και ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, ενώ με το βιβλίο του Misterioso καθιερώθηκε διεθνώς ως ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους συγγραφείς αστυνομικού στην Ευρώπη.

Το πρώτο του μυθιστόρημα το έγραψε στα 27 του με το πραγματικό του όνομα και με θέμα εμπνευσμένο από τη σφαγή του 1822 στη Χίο.

Ταινίες όπως η Σιωπή των αμνών και το Seven, τον οδήγησαν στο δημοφιλές λογοτεχνικό είδος και επινόησε ένα alter ego που αντλούσε από τις νουάρ ρίζες του. Αναφέρει ο ίδιος: «Κατ’ εμέ, το αστυνομικό μυθιστόρημα είναι ο ιδεώδης τρόπος για να εντρυφήσεις στη σύγχρονη κοινωνία και τον ανθρώπινο ψυχισμό. Μα, πρωτίστως, είναι φορέας ηδονής, είναι η αναπαραγωγή όλων των υπέροχων προσωπικών μου αναγνωστικών εμπειριών, τα ταξίδια σε κόσμους τους οποίους δεν θέλεις να εγκαταλείψεις ποτέ. Γράφω τα βιβλία που θα ήθελα να διαβάσω».

Open Image Modal

Ο Dahl, ήδη διάσημος ως ένας από τους ανανεωτές του ευρωπαϊκού νουάρ, διαθέτει μια γραφή με νεύρο και ανατροπές που δίνει μια άλλη γοητεία στις αστυνομικές ιστορίες του. Η πιο σημαντική ίσως συμβολή του είναι η αποκάλυψη μιας άλλης Σουηδίας από την ευρέως γνωστή. Χρησιμοποιεί τη φόρμα του αστυνομικού μυθιστορήματος με σκοπό να ανοίξει διάλογο με τις εγκάρσιες πληγές της σουηδικής και γενικότερα της ευρωπαϊκής κοινωνίας. Παράλληλα, προσδοκά να θέσει καυτά πολιτικά ζητήματα, που επηρεάζουν το διαρκώς εναλλασσόμενο κοινωνικό περιβάλλον. Έτσι, πραγματεύεται άμεσα ή έμμεσα διάφορα θέματα αιχμής, από τις άδικες και στημένες από την αστυνομία καταδίκες μέχρι εικόνες της κρίσης που ταλανίζει τη Σουηδία και όχι μόνο, ενώ ορισμένα ζητήματα που τον απασχολούν συχνά εμφανίζονται στα περισσότερα έργα του, όπως ο ρατσισμός, η τρομοκρατία, η παράνομη μετανάστευση, η διαφθορά, η έκπτωση της ηθικής και των κοινωνικών αξιών, η δύναμη της εξουσίας και του χρήματος. Τέλος, στα βιβλία του θα συναντήσει κανείς άφθονες μουσικές παραπομπές από τον χώρο της τζαζ και του μπλουζ.
 
Ο Arne Dahl επιλέγει, στη θέση του κυνικού αλκοολικού ντετέκτιβ, μια κολεκτίβα αστυνομικών να πρωταγωνιστεί στα βιβλία του. Η σειρά βιβλίων του, στην οποία πρωταγωνιστεί η ομάδα Άλφα, έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις τα τρία εκατομμύρια αντίτυπα, χαρίζοντας στον δημιουργό της πολλές διακρίσεις.

Open Image Modal
David Levenson via Getty Images

Τα βιβλία της σειράς έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση και σημειώνουν τεράστια επιτυχία. Εκτός από το Misterioso, στα ελληνικά κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία Μίσος και αίμα, Τυχαίο θύμα, Τα μπλουζ της Ευρώπης, Πρελούδιο θανάτου, Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας (όλα σε μετάφραση του Γρηγόρη Κονδύλη). Το 2011 ξεκινάει μια δεύτερη σειρά, όπου πρωταγωνιστεί ένα νέο και μυστικό τμήμα της Europol, η ομάδα Opcop, ενώ η σύνθεσή της αντανακλά την πολυμορφία της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας - στους κόλπους της μάλιστα συγκαταλέγεται κι ένας Έλληνας.

Στα ελληνικά κυκλοφορούν δύο βιβλία, οι Κινέζικοι Ψίθυροι και οι Μουσικές καρέκλες. Τέλος, καταφεύγοντας σε έναν ακόμα στενότερο κύκλο ηρώων, ο Dahl στήνει μια νέα σειρά που διαφέρει από τα προηγούμενα έργα του, με πρωταγωνιστές αυτή τη φορά ένα δίδυμο, τον επιθεωρητή Σαμ Μπέργερ και τη μυστική αστυνομικό Μόλι Μπλουμ. Με γραφή πιο μεστή, πιο στιβαρή, πιο φιλόδοξη, σαν να γράφει αστυνομικό μυθιστόρημα που τείνει να απεκδυθεί τον μανδύα του αστυνομικού, ο Dahl θα μας εκπλήξει και από άποψη πλοκής. Το πρώτο βιβλίο της σειράς με τίτλο «Επτά μείον ένα» μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά.