Στις κάλπες οι Χιλιανοί. Εδραίωση της κεντροαριστεράς ή επάνοδος της δεξιάς;

Στις κάλπες οι Χιλιανοί. Εδραίωση της κεντροαριστεράς ή επάνοδος της δεξιάς;
Open Image Modal
Stringer . / Reuters

Στη Χιλή διεξάγεται σήμερα Kυριακή ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών, μια πολιτική σύγκρουση που αναγγέλλεται εξαιρετικά αμφίρροπη ανάμεσα στα δύο στρατόπεδο: εκείνο που θα προτιμούσε να παραμείνει στην εξουσία η κεντροαριστερά, ο υποψήφιος της οποίας είναι ο Αλεχάντρο Γκιγιέ, κι αυτό που επιθυμεί την επάνοδο στην εξουσία της δεξιάς και του πρώην προέδρου Σεμπαστιάν Πινιέρα.

Περίπου 13,4 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται στις κάλπες από τις 08:00 (13:00 ώρα Ελλάδας) μέχρι τις 18:00 (23:00). Το αποτέλεσμα αναμένεται να γίνει γνωστό λίγο μετά τις 20:00 (01:00 τη Δευτέρα ώρα Ελλάδας).

Τη Χιλή, μια από τις ισχυρότερες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, κυβέρνησε τα τελευταία τέσσερα χρόνια η κεντροαριστερή Μισέλ Μπατσελέτ, η οποία προώθησε σε αυτή την πολύ συντηρητική κοινωνία μια σειρά προοδευτικών μεταρρυθμίσεων, από τη νομιμοποίηση των γάμων μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου ως την αποποινικοποίηση της άμβλωσης.

 

Open Image Modal
Rodrigo Garrido / Reuters

Το Σύνταγμα δεν της επέτρεπε να είναι υποψήφια, καθώς ο άνεμος στη Λατινική Αμερική φαίνεται πλέον να πνέει προς τα δεξιά: στην Αργεντινή ο Μαουρίτσιο Μάκρι, στη Βραζιλία ο Μισέλ Τέμερ, στο Περού ο Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι—προς όποια κατεύθυνση κι αν κοιτάξει κανείς το βλέμμα του συναντά πλέον συντηρητικούς προέδρους, κι αναλυτές κάνουν λόγο για το τέλος ενός ιστορικού κύκλου για τη λατινοαμερικάνικη αριστερά.

Μολαταύτα, ο πρώτος γύρος της 19ης Νοεμβρίου επιφύλασσε εκπλήξεις.

Παρότι όλες τις δημοσκοπήσεις τον ήθελαν μεγάλο φαβορί, ο δισεκατομμυριούχος Πινιέρα, πρώην πρόεδρος της Χιλής (2010-2014) και υποψήφιος της δεξιάς, κατέλαβε πράγματι την πρώτη θέση, αλλά με ένα ποσοστό πολύ κατώτερο του προβλεπομένου (36,6%), αν και με διαφορά από τον πρώην τηλεοπτικό δημοσιογράφο Γκιγιέ (22%).

Η υποψήφια της ριζοσπαστικής αριστεράς, Μπεατρίς Σάντσες, 46 ετών, επίσης δημοσιογράφος, πέτυχε από την πλευρά της να συγκεντρώσει το 20% των ψήφων αναδεικνύοντας έτσι το Ευρύ Μέτωπο (Frente Amplio) τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας.

Ο σημερινός δεύτερος γύρος θεωρείται, με δεδομένα αυτά τα ποσοστά, «ένας από τους πιο αμφίρροπους από την επάνοδο της δημοκρατίας», σημείωσε ο διευθυντής του Κέντρου Αναλύσεων του Πανεπιστημίου της Τάλκα, ο Μαουρίτσιο Μοράλες.

Μετά την τρανταχτή αποτυχία των εταιρειών δημοσκοπήσεων, ορισμένες εκ των οποίων κατηγορήθηκαν ότι υποτίμησαν τη Σάντσες, οι Χιλιανοί «δεν διαθέτουν πρακτικά καμιά αξιόπιστη πληροφόρηση που να τους επιτρέπει να προβλεφθεί το αποτέλεσμα».

Η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση, η οποία διεξήχθη την πρώτη, Δεκεμβρίου έφερε τους δύο αντιπάλους να ισοψηφούν και το ποσοστό των αναποφάσιστων στο 21,4%.

 

Open Image Modal
Ivan Alvarado / Reuters

Πολυδιάσπαση στη Βουλή

Στις εκλογές αυτές θα γίνει μεγάλη μάχη, προέβλεψε ο Ρενέ Χάρα, αναλυτής του Πανεπιστημίου του Σαντιάγο, κατά τον οποίο η νίκη θα κριθεί για λιγότερες από 100.000 ψήφους.

Ενδέχεται επίσης να «εξαρτηθεί από το πόσοι θα πάνε να ψηφίσουν», υπογράμμισε ο Ροδρίγο Οσόριο, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο. «Όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή, τόσο περισσότερες θα είναι οι πιθανότητες ο Γκιγιέ να κερδίσει», τόνισε, έπειτα από έναν πρώτο γύρο στον οποίο η συμμετοχή έφθασε μόλις 46,7%.

Άλλος ένας παράγοντας που μπορεί να κρίνει τη νίκη της δεξιάς ή της αριστεράς θα είναι το τι θα επιλέξουν οι ψηφοφόροι της Σάντσες, η οποία δεν έδωσε μεν «γραμμή», αλλά τόνισε πως η ίδια θα ψηφίσει τον 64χρονο Γκιγιέ.

Τη 19η Νοεμβρίου, συνολικά και οι έξι υποψήφιοι που ανήκαν από την κεντροαριστερά ως τη ριζοσπαστική αριστερά συγκέντρωσαν το 55% των ψήφων.

 

Open Image Modal
Rodrigo Garrido / Reuters

Ο Πινιέρα, 68 ετών, εξασφάλισε από την πλευρά του την υποστήριξη του ακροδεξιού υποψήφιου Χοσέ Αντόνιο Καστ, ο οποίος είχε συγκεντρώσει το 7,9% των ψήφων κι αυτοπαρουσιάζεται ως διεκδικητής της πολιτικής κληρονομιάς του δικτάτορα Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990).

Όποιος κι αν είναι ο νικητής των σημερινών προεδρικών εκλογών, δεν θα έχει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Οι βουλευτικές εκλογές, οι οποίες έγιναν το Νοέμβριο, για πρώτη φορά με αναλογική, οδήγησαν στη δημιουργία ενός πολιτικού τοπίου με κατακερματισμένη την πολιτική δύναμη.

Όποιος κι αν είναι επόμενος ένοικος του προεδρικού μεγάλου Λα Μονέδα, «θα χρειαστεί να συνάψει συμμαχίες» με άλλες πολιτικές δυνάμεις, σημείωσε ο Οσόριο, σύμφωνα με τον οποίο αυτό θα είναι ευκολότερο αν κερδίσει ο κεντροαριστερός παρά εάν επικρατήσει ο συντηρητικός υποψήφιος.

Ο διάδοχος της Μπατσελέτ, αυτός που θα τη διαδεχθεί στο πηδάλιο της πέμπτης μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης της περιοχής, θα πιστωθεί ασφαλώς την ανάκαμψη της οικονομίας που προβλέπεται του χρόνου: έπειτα από τέσσερα χρόνια επιβράδυνσης, με ρυθμό επέκτασης 1,8% του ΑΕΠ κατά μέσον όρο, η οικονομία της Χιλής θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,8% το 2018, σύμφωνα με τη Cepal, την οικονομική επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τη Λατινική Αμερική.

(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)