Εκλογές στην κατεχόμενη Κύπρο: Η δεύτερη ήττα του Ερντογάν

Ο πολιτικός χρόνος έχει στενέψει για τον Τούρκο Πρόεδρο. Αυτό τον κάνει περισσότερο ευάλωτο, περισσότερο νευρικό και σε κάποιο βαθμό επικίνδυνο.
|
Open Image Modal
11 Οκτωβρίου 2020. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί απευθύνεται σε υποστηρικτές του καθώς πανηγυρίζουν για την πρόκρισή του στον δεύτερο γύρο των εκλογών στις «προεδρικές εκλογές» στην κατεχόμενη Κύπρο. . (Photo by Birol BEBEK / AFP) (Photo by BIROL BEBEK/AFP via Getty Images)
BIROL BEBEK via Getty Images

Τουρκοκύπριοι και έποικοι από την Τουρκία καλούνται σήμερα (Κυριακή 18 Οκτωβρίου) για δεύτερη Κυριακή διαδοχικά στις κάλπες, στη διαδικασία των εκλογών στο ψευδοκράτος.

Η παρτίδα είναι για δύο και είναι απλή. Δύο υποψήφιοι που προκρίθηκαν στον δεύτερο γύρο, εκ των οποίων ένας θα αναδειχθεί ως «πρόεδρος» στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.

Είναι ένας ρόλος που δεν συγκρίνεται, προφανώς, με εκείνον που ασκούν οι Πρόεδροι των κρατών στον υπόλοιπο πλανήτη. Δεν αναγνωρίζεται επί της ουσίας από την συντριπτική πλειοψηφία των χωρών και δεν διαθέτει την παραμικρή διεθνή ακτινοβολία. Δεν εκπροσωπεί καν τους Τουρκοκύπριους σε διεθνή fora. Είναι «πρόεδρος» κυρίως για εσωτερική κατανάλωση και στο πλαίσιο ενός παιχνιδιού ισορροπιών με την Άγκυρα, που σταθερά και απροκάλυπτα επιδιώκει να τοποθετεί πολιτικούς - μαριονέτες στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων, ώστε να τους χρησιμοποιεί για τα συμφέροντά της. 

Ωστόσο, σε αυτές τις εκλογές η προεδρική εκλογή στην κατεχόμενη Κύπρο δεν εξελίσσεται καθόλου - μα καθόλου καλά για τον Τουρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.

Ο ένας υποψήφιος, ο εκλεκτός του, είναι ο εν ενεργεία πρωθυπουργός Ερσίν Τατάρ, αρχηγός του κόμματος εθνικής ενότητας και δηλωμένος υποστηρικτής της ιδέας της διχοτόμησης της Κύπρου. O Τατάρ πρωτοστάτησε στα «πανηγύρια» για την πρόσφατη παρανομία στα Βαρώσια, ενώ η σχετική ανακοίνωση παρουσία του Ερντογάν υπήρξε ουσιαστικά η κορύφωση της προεκλογικής του εκστρατείας. 

Open Image Modal
8 Οκτωβρίου 2020. Ο τουρκοκύπριος «πρωθυπουργός» Ερσίν Τατάρ μπροστά σε ένα φράχτη που άνοιξε στα Βαρώσια, σε προεκλογικό σόου επιδεικτικής παραβίασης των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την Κϋπρο. Κίνηση που ανακοινώθηκε νωρίτερα παρουσία του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. (Photo by Birol BEBEK / AFP) (Photo by BIROL BEBEK/AFP via Getty Images)
BIROL BEBEK via Getty Images

 

Ο δεύτερος υποψήφιος, είναι ο σοσιαλδημοκράτης Μουσταφά Ακιντζί που ασκεί ήδη τα «προεδρικά» καθήκοντα στο ψευδοκράτος από τον Απρίλιο του 2015 και διεκδικεί την επανεκλογή του. Ο Ακιντζί διαχώρισε τη θέση του  ως προς την συγκεκριμένη κίνηση, κάνοντας λόγο για ενέργεια με στόχο την προεκλογική εκμετάλλευση και «ντροπή». Η αντίδρασή του δεν αποτέλεσε έκπληξη. Δηλώνει ανοιχτά υποστηρικτής της επίλυσης του Κυπριακού με ομοσπονδιακό μοντέλο και επανένωση του νησιού. Δεν ταιριάζει με τον Ερντογάν ιδεολογικά και αποκλίνουν σταθερά.

Τα προγνωστικά δίνουν τεράστιο προβάδισμα στον Ακιντζί, αν και αναδείχθηκε δεύτερος στον α′ γύρο (Κυριακή 11 Οκτωβρίου), πίσω από τον Τατάρ. Ο αρχηγός του τρίτου κόμματος (Ρεπουμπλικάνοι) έλαβε ποσοστό κοντά στο 22% και αποφάσισε να στηρίξει τον Ακιντζί στον β′ γύρο. Η υποστήριξη που έδωσε ο Τουφάν Ερχιουμάν στον Ακιντζί ήταν ανοιχτή, με κοινές δημόσιες εμφανίσεις - δηλαδή όχι μόνο στα λόγια, ώστε να βεβαιωθεί ότι λαμβάνουν το μήνυμα οι δικοί του υποστηρικτές. 

Open Image Modal
Ο αρχηγός του τρίτου κόμματος Τουφάν Ερχιουμάν (Ρεπουμπλικάνοι) έλαβε ποσοστό κοντά στο 22% και αποφάσισε να στηρίξει τον Ακιντζί στον β′ γύρο. Η υποστήριξη που έδωσε ο Τουφάν Ερχουμάν (δεξιά στη φωτογραφία) στον Ακιντζί ήταν ανοιχτή, με κοινές δημόσιες εμφανίσεις - δηλαδή όχι μόνο στα λόγια, ώστε να βεβαιωθεί ότι λαμβάνουν το μήνυμα οι δικοί του υποστηρικτές. (Photo by Birol BEBEK / AFP) (Photo by BIROL BEBEK/AFP via Getty Images)
BIROL BEBEK via Getty Images

 

Το αποτέλεσμα του α′ γύρου 

Με καταμετρημένο το 100% των ψήφων και με συμμετοχή που έφτασε το 58,21%, ο Ερσίν Τατάρ έλαβε το 32,35% των ψήφων, ο Μουσταφά Ακιντζί το 29,84%, ο Τουφάν Ερχιουρμάν το 21,68%, ο Κουντρέτ Οζερσάι το 5,74%, ο Ερχάν Αρικλί το 5,36%, ο Σερντάρ Ντενκτάς το 4,20%, ενώ οι υπόλοιποι 5 μικρότεροι υποψήφιοι κατέγραψαν πολύ μικρά ποσοστά.

Συνολικά ψήφισαν 110.779, ενώ 5.027 ήταν οι άκυρες ψήφοι.

 Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ο Ακιντζί νίκησε και το 2015. Σε μερικές ώρες θα διαπιστώσουμε αν η ιστορία έχει την τάση να επαναληφθεί στην κατεχόμενη Κύπρο. Θα μοιάζει πράγματι με φάρσα - για την ακρίβεια σαν μία κακή φάρσα με θύμα τον Ερντογάν. Η Τουρκία χρηματοδοτεί ευθέως το ψευδοκράτος ώστε να επιβιώνει οικονομικά, παρεμβαίνει πολιτικά σε όλα τα επίπεδα και επιχειρεί να επιβάλει τη δική της πολιτική στους Τουρκοκύπριους, ενώ τα συστημικά τουρκικά ΜΜΕ που έχουν υιοθετήσει θέλοντας και μη την γραμμή Ερντογάν (για παράδειγμα η Hurriyet Daily News) χαρακτηρίζουν «εθνικιστές» όσους Τουρκοκύπριους τολμήσουν να διατυπώσουν δική τους άποψη, όπως ο Ακιντζί.

Οι Τουρκοκύπριοι στην πλειοψηφία τους δείχνουν αποφασισμένοι να μην δώσουν «γη και ύδωρ» και να διεκδικήσουν το δικαίωμα να αποφασίζουν για τον εαυτό τους. Χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια, ότι θα δηλώσουν έτοιμοι να αποδεχθούν αδιαπραγμάτευτα τα σχέδια της Αθήνας και της Λευκωσίας για το μέλλον.  

Ωστόσο, ένα είναι βέβαιο. Εάν ο Ακιντζί κερδίσει για δεύτερη φορά την «προεδρία», θα πρόκειται για τη δεύτερη διαδοχική εκλογική ήττα του Ερντογάν, μετά την επικράτηση του Εκρέμ Ιμάμογλου στις εκλογές για τον δήμο της Κωνσταντινούπολης. 

Open Image Modal
O Ερντογάν θέλει να έχει τα πάντα υπό έλεγχο. Η στάση του Ακιντζί είναι μοιραίο να τους φέρνει σε απόσταση στην Κύπρο. Εδώ τον ακολουθεί ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε στιγμιότυπο στην Γενεύη της Ελβετίας. REUTERS/Denis Balibouse TPX IMAGES OF THE DAY
Denis Balibouse / Reuters

Θεωρητικά, οι δύο περιπτώσεις δεν συνδέονται. Σύμπτωση επαναλαμβανόμενη, όμως. Ο πολιτικός χρόνος έχει στενέψει για τον Τούρκο Πρόεδρο. Αυτό τον κάνει περισσότερο ευάλωτο, περισσότερο νευρικό και σε κάποιο βαθμό επικίνδυνο. 

Τούρκοι αρθρογράφοι όπως ο Γιουσούφ Κανλί της Hurriyet, γράφουν καθαρά ότι με αυτό τον συσχετισμό στην Κύπρο, η Τουρκία είναι εντελώς απίθανο να στηρίξει τις προσπάθειες επίλυσης, με τον Ερντογάν δύσπιστο - αν όχι εχθρικό απέναντ στον Ακιντζί, ο οποίος έχει βρει κώδικα επικοινωνίας με το Νίκο Αναστασιάδη. Αναρωτιούνται ακόμα, πως γίνεται να στηρίζει οικονομικά η Τουρκία το ψευδοκράτος, με την ηγεσία του να επιδεικνύει «ανυπακοή».

Το επόμενο ερώτημα, είναι πως θα μεταφραστεί αυτή η νευρικότητα και η αίσθηση φθοράς του Ερντογάν, σε κινήσεις απέναντι (και) στην Ελλάδα.