Τα νέα δεδομένα που δημιουργούν οι ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή

Τα νέα δεδομένα που δημιουργούν οι ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή
|
Open Image Modal
THOMAS COEX via Getty Images

Η διακυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλτ Τραμπ θα μείνει στην ιστορία των διεθνών σχέσεων ως η περίοδος κατά την οποία είχαμε την μετατροπή της φύσης της παγκόσμιας επιρροής των Ηνωμένων Πολιτείων της Αμερικής από την έκφραση της Κυριαρχίας μέσω της σύναψης συμμαχιών και την προσπάθεια επίτευξη συναινέσεων σε μια πολιτική λειτουργία που εδράζεται σε ένα εν πρώτοις όψεως αντιφατικό δίπολο: σε έναν ιδιότυπο απομονωτισμό που συνδυάζεται με την επιβολή της Αμερικάνικης κυριαρχίας με την άσκηση βίας και την υποτίμηση της επιρροής που διαχρονικά είχαν οι διπλωματικοί δίοδοι.

Οι τελευταίες εξελίξεις στην Αραβό-Ισραηλινή διαμάχη με τις αιματηρές συγκρούσεις στα σύνορα του Ισραήλ και της Γάζας, και κυρίως η συμβολική απόφαση του Τραμπ να απωλέσει τον ρόλο του διαμεσολαβητή ανάμεσα στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές και να λάβει το μέρος όχι απλά της μιας πλευράς αλλά ενός συγκεκριμένου πολιτικού παίκτη της μίας πλευράς, του Ισραηλινού Πρωθυπουργού. Η απόφαση της Αμερικάνικης Κυβέρνησης για την μεταφορά της Πρεσβείας των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ , πέρα από τον αυτονόητο συμβολισμό που εμπεριέχει και ανεξάρτητα από την προσβολή που αισθάνονται Παλαιστίνιοι και Άραβες , αποτελεί και παραίτηση των ΗΠΑ από τον διαμεσολαβητικό ρόλο που έπαιζε τις τελευταίες δεκαετίες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Το αρνητικό για την ηγεμονία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής αλλά και ίσως και για την πολύπαθη περιοχή της Μέσης Ανατολής, είναι το αυτονόητο συμπέρασμα, ότι τα κενά στην φύση αλλά ακόμη και στις διεθνείς σχέσεις καλύπτονται. Στην προκειμένη περίπτωση το κενό του ισχυρού και αξιόπιστου παίκτη ενδέχεται να καλυφτεί από άλλες αναδυόμενες δυνάμεις όπως η Ρωσία που μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποκτήσει ρόλο και επιρροή σε μια περιοχή του πλανήτη που αναζητούσε επί δεκαετίες όχι μόνο ρόλο στην αλλά και λόγο ύπαρξης.

Μια άλλη χώρα με αυξανόμενη επιρροή στην περιοχή , και με ενεργό ρόλο την προσπάθεια επίλυσης του Μεσανατολικού ζητήματος είναι η Σαουδική Αραβία, που έχει ήδη καταθέσει πρόταση ειρηνευτικής επίλυσης του ζητήματος. Πρόταση που βρίσκει αρχικά σύμφωνο και το Κράτος του Ισραήλ.

Μια πρώτη ανάγνωση της επιλογής του Τραμπ για την μεταφορά της Πρεσβείας των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, πράξη που ισοδυναμεί με ντε φάκτο αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ πέρα από τον αυτονόητη αξία που έχει ως κίνηση, ενδέχεται να ισοδυναμεί και ως μια έμμεση παραίτηση των ΗΠΑ από τον ρόλο του μεσολαβητή και το ειρηνοποιού στην περιοχή με ότι αυτό συνεπάγεται για την επίτευξη της Ειρήνης στην καταδυναστευμένη αυτή περιοχή της ευρύτερης γειτονιάς μας. Η παραίτηση αυτή πέρα από το κενό που ενδέχεται να το καλύψουν άλλοι παίκτες αφήνει το πεδίο ανοιχτό για την ισχυροποίηση των ακραίων στην περιοχή, είτε αυτοί ονομάζονται Χαμάς είτε οι ακραίοι του πολιτικού συστήματος του Ισραήλ.

Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της Χαμάς, η ενδυνάμωση της ως βασικού παίκτη στην Παλαιστινιακή πολιτική σκακιέρα εκτός από την αυτονόητη δυσχέρεια που θα δημιουργήσει στην προσπάθεια επίλυσης του Παλαιστινιακού, θα οδηγήσει στην ριζοσπαστικοποίηση ενός ολοένα και μεγαλύτερου ποσοστού Παλαιστίνιων, ιδιαίτερα νεαρής ηλικίας. Αξίζει σε αυτό το σημείο να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με το Ισραήλ. η Τουρκία χρηματοδοτεί ένα κομμάτι της δραστηριότητας της συγκεκριμένης οργάνωσης.

Η επέλαση και η κυριαρχία των ακραίων σε μια περιοχή που απαιτεί πιο επιτακτικά ίσως από ποτέ την ανάδειξη μετριοπαθών φωνών αποτελεί ίσως το σημαντικότερο αποτέλεσμα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Και δυστυχώς αυτή τακτική έχει κόστος σε ανθρώπινες ζωές.