Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ναυτικής ιστορίας: Γιατί βούλιαξε το «Βάσα»

Το σουηδικό πολεμικό ήταν το πιο προηγμένο πλοίο της εποχής του, αλλά κατέληξε στον βυθό για άγνωστο λόγο.
Open Image Modal
The Washington Post via Getty Images

Όταν σάλπαρε από τη Στοκχόλμη το 1628, το σουηδικό «Βάσα» ήταν το πιο προηγμένο πολεμικό πλοίο της εποχής του: Το πλοίο, που ναυπηγήθηκε επί του Γουσταύου Β′ Αδόλφου, είχε μήκος 68 μέτρα και ήταν εξοπλισμένο με 64 πυροβόλα, σε ένα από τα πρώτα παραδείγματα πλοίων με δύο καταστρώματα κανονιών. Ωστόσο, η μοίρα επιφύλασσε ένα άδοξο τέλος για το καμάρι της Σουηδίας, καθώς 20 λεπτά μετά τον απόπλου του βούλιαξε, συμπαρασύροντας στον θάνατο 30 από τους επιβαίνοντές του.

 

Open Image Modal
NurPhoto via Getty Images
 

Το «Βάσα» έμεινε στον βυθό για περίπου τρεις αιώνες, μέχρι τον εντοπισμό του από αρχαιολόγους και στη συνέχεια την ανέλκυσή του. Πλέον, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, το μεγαλοπρεπές πλοίο εκτίθεται στο πιο δημοφιλές μουσείο της Σκανδιναβίας.

 

Open Image Modal
JONATHAN NACKSTRAND via Getty Images

 

Η απρόσμενη και γρήγορη βύθιση του «Βάσα» έχει μείνει στην ιστορία ως ένα τεράστιο φιάσκο της ναυπηγικής και συνάμα ένα από τα μεγαλύτερα μυστήριά της. Μετά από μια δυνατή ριπή ανέμου, το πλοίο έγειρε στη μία πλευρά και άρχισε να μπάζει νερά από ανοιχτές θυρίδες πυροβόλων. Εν τέλει βυθίστηκε μπροστά στο κοινό που είχε συγκεντρωθεί για να γιορτάσει το πρώτο ταξίδι του, δίνοντας στο συμβάν διαστάσεις εθνικής καταστροφής.

 

 

Η έρευνα που ακολούθησε διαπίστωσε ότι το σκάφος ήταν ασταθές, ωστόσο οι λόγοι πίσω από το συμβάν συζητούνται ακόμα. Κάποιοι ιστορικοί θεωρούν πως το σκάφος είχε λάθη στον σχεδιασμό του, ενώ άλλοι εκτιμούν πως υπήρχε λάθος στην κατανομή του οπλισμού του.

 

 

Ωστόσο, αν και το «Βάσα» ήταν βυθισμένο για 300 περίπου χρόνια, διατηρήθηκε σε πολύ καλή κατάσταση. Το πλοίο ήταν διακοσμημένο με ξυλόγλυπτα τα οποία αφηγούνταν ιστορίες για τη σουηδική βασιλική οικογένεια. Εξαιτίας των ψυχρών, με χαμηλή περιεκτικότητα οξυγόνου, νερών της Βαλτικής, προστατεύτηκε από τα βακτήρια και τα σκουλήκια που συνήθως καταστρέφουν τα ξύλινα ναυάγια. Κατά την ανέλκυσή του, το 1961, ειδικοί εκτίμησαν πως το 98% του ξύλου του είχε διατηρηθεί, κάτι που το καθιστά το καλύτερα διατηρημένο πλοίο του 17ου αιώνα στον κόσμο.

 

Open Image Modal
Charles Labatut via Getty Images

 

Το πλοίο πλέον βρίσκεται στο Μουσείο Βάσα της Στοκχόλμης- ωστόσο, κατά κάποιον τρόπο κινδυνεύει να βυθιστεί και πάλι, καθώς έχει αρχίσει να γέρνει, χαμηλώνοντας κατά περίπου ένα χιλιοστό τον χρόνο προς το έδαφος. Ωστόσο, σε εξέλιξη είναι διεργασίες για να διασφαλιστεί η διατήρησή του.