Πτώση μετεωρίτη στον Άρη: Τι ανακάλυψε η NASA

Ο σεισμός από την πτώση του είχε καταγραφεί στα τέλη του περσινού Δεκεμβρίου.
Open Image Modal
.
NASA/JPL-Caltech/University of Arizona

Το InSight της NASA είχε καταγράψει έναν σεισμό κατηγορίας 4 στον Άρη πέρυσι στις 24 Δεκεμβρίου, ωστόσο η αιτία του έγινε γνωστή αργότερα: Επρόκειτο για την πτώση ενός μετεωρίτη που θεωρείται πως είναι ένας από τους μεγαλύτερους που έχουν πέσει ποτέ στον Άρη από τότε που άρχισε η μελέτη του από τη NASA. Αυτή η σύγκρουση είχε ως αποτέλεσμα να εκτιναχθούν στην επιφάνεια μεγάλοι όγκοι πάγου που βρίσκονταν θαμμένοι πιο κοντά στον ισημερινό του «Κόκκινου Πλανήτη» από οτιδήποτε άλλο έχει ανακαλυφθεί στο παρελθόν, κάτι που μπορεί να επηρεάσει τα μελλοντικά σχέδια της NASA για αποστολή αστροναυτών στον Άρη.

Επιστήμονες διαπίστωσαν πως ο σεισμός οφειλόταν σε πτώση μετεωρίτη όταν εξέτασαν εικόνες «πριν» και «μετά» από το MRO (Mars Reconnaissance Orbiter) και εντόπισαν έναν νέο, μεγάλο κρατήρα. Λεπτομέρειες ως προς τον μετεωρίτη, τον κρατήρα και τον σεισμό που προκλήθηκε περιλαμβάνονται σε δύο επιστημονικά άρθρα που δημοσιεύτηκαν στο Science.

 

Open Image Modal
.
NASA/JPL-Caltech/University of Arizona

 

Ο μετεωρίτης υπολογίζεται πως ήταν 5-12 μέτρων: Αρκετά μικρός για να καεί στην ατμόσφαιρα της Γης, μα ικανός να διαπεράσει την ατμόσφαιρα του Άρη, που έχει μόλις το 1% της πυκνότητας της δικής μας. Έπεσε σε μια περιοχή που είναι γνωστή ως Amazonis Planitia, ανοίγοντας έναν κρατήρα πλάτους περίπου 150 μέτρων και βάθους 21 μέτρων. Μέρος του υλικού που εκτινάχθηκε από την πρόσκρουση πετάχτηκε μέχρι και 37 χιλιόμετρα μακριά.

Με το γεγονός να έχει καταγραφεί με οπτικό υλικό και σεισμικά δεδομένα, θεωρείται πως είναι ένας από τους μεγαλύτερους κρατήρες που έχουν καταγραφεί να δημιουργούνται «ζωντανά» σε όλο το Ηλιακό Σύστημα. Πολλοί μεγαλύτεροι κρατήρες υπάρχουν στον «Κόκκινο Πλανήτη», μα είναι πολύ παλαιότεροι – προγενέστεροι κάθε αποστολής στον Άρη.

 

 

«Είναι άνευ προηγουμένου να βρίσκουμε μια φρέσκια πρόσκρουση τέτοιου μεγέθους» είπε η Ίνγκριντ Ντάουμπαρ του Brown University, που ηγείται του Impact Science Working Group του InSight. «Είναι μια συναρπαστική στιγμή στη γεωλογική ιστορία και μπορέσαμε να τη βιώσουμε».

Τα επίπεδα ενέργειας του InSight έχουν πέσει σημαντικά τους τελευταίους μήνες λόγω της σκόνης που έχει επικαθήσει στους ηλιακούς συλλέκτες του. Αναμένεται να σταματήσει να λειτουργεί μέσα στις επόμενες έξι εβδομάδες, φέρνοντας το τέλος της αποστολής.

Το InSight μελετά τον φλοιό, τον μανδύα και τον πυρήνα του πλανήτη. Τα σεισμικά κύματα αποτελούν «κλειδί» για την αποστολή και έχουν αποκαλύψει το μέγεθος, το βάθος και τη σύνθεση των εσώτερων στρωμάτων του Άρη. Από τότε που προσεδαφίστηκε, τον Νοέμβριο του 2018, έχει εντοπίσει 1.318 σεισμούς, αρκετοί εκ των οποίων ήταν από πτώσεις μικρών μετεωριτών.

Ο σεισμός του Δεκεμβρίου του 2021, ωστόσο, ήταν ο πρώτος που κατεγράφη με επιφανειακά κύματα- ένα είδος σεισμικών κυμάτων που παρατηρείται στο πάνω μέρος του φλοιού ενός πλανήτη. Στο ένα από τα δύο επιστημονικά άρθρα περιγράφεται πώς τα κύματα αυτά χρησιμοποιούνται για τη μελέτη της δομής του φλοιού του Άρη.

 

 

Στα τέλη του 2021, επιστήμονες του InSight ανέφεραν τον εντοπισμό ενός μεγάλου σεισμού στις 24 Δεκεμβρίου. Ο κρατήρας πρωτοεντοπίστηκε στις 11 Φεβρουαρίου από επιστήμονες που δούλευαν στη Malin Space Science Systems (MSSS) που κατασκεύασε και λειτουργεί δύο κάμερες του MRO. Η εξαγωγή συμπερασμάτων όσον αφορά στη συχνότητα με την οποία δημιουργούνται κρατήρες στον Άρη είναι κρίσιμης σημασίας για τη διαμόρφωση του γεωλογικού χρονολογίου του πλανήτη. Σε αρχαιότερες επιφάνειες, όπως του Άρη και της Σελήνης, υπάρχουν περισσότεροι κρατήρες από ό,τι στη Γη, όπου οι διαδικασίες της διάβρωσης και της δραστηριότητας των τεκτονικών πλακών έχουν ως αποτέλεσμα να εξαφανίζονται παλαιότερα χαρακτηριστικά από την επιφάνεια.

Οι νέοι κρατήρες, επίσης, φέρνουν στο φως υλικά που βρίσκονταν κάτω από την επιφάνεια- σε αυτή την περίπτωση μεγάλα κομμάτια πάγου που διασκορπίστηκαν από την πρόσκρουση παρατηρήθηκαν από το MRO. O υπόγειος πάγος θα αποτελεί ζωτικής σημασίας πόρο για τους αστροναύτες, καθώς θα αποτελέσει πηγή νερού για πόση, άρδευση καλλιεργειών και καύσιμα για διαστημόπλοια. Θαμμένος πάγος δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ ξανά τόσο κοντά στον ισημερινό του Άρη, ο οποίος, ως η θερμότερη ζώνη του πλανήτη, αποτελεί ελκυστικό προορισμό για επανδρωμένες αποστολές.