Σύνοδος Κορυφής-Η Κοινή Δήλωση των 27 καλεί την Τουρκία να απέχει από μονομερείς ενέργειες

Ικανοποίηση σε Αθήνα και Κύπρο για το περιερχόμενο και τη διατύπωση, που απηχούν τις κοινές τους θέσεις σε ό,τι αφορά την Τουρκία.
Open Image Modal
Anadolu Agency via Anadolu Agency via Getty Images

H EE καλεί την Τουρκία να απέχει από μονομερείς ενέργειες όπως αναφέρει η κοινή ανακοίνωση των 27 ηγετών των κρατών μελών, η οποία χαιρετίζει την έκθεση που εκπόνησε ο Ύπατος Εκπρόσωπος και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επιπροσθέτως, υπογραμμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου.

Η πρόεδρος της Κομσιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε πως εάν η Τουρκία επιστρέψει σε μονομερείς ενέργειες ή προκλήσεις ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο, η ΕΕ θα σταματήσει τη θετική προσέγγιση. 

«Από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου η Τουρκία έχει δείξει μία πιο εποικοδομητική στάση, συμπεριλαμβανομένων των διμερών σχέσεων με αρκετά κράτη -μέλη της ΕΕ. Αυτά είναι θετικά και ευπρόσδεκτα βήματα πάνω στα οποία πρέπει να προσπαθήσουμε να χτίσουμε» ανέφερε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και συμπλήρωσε πως «ωστόσο, γνωρίζουμε ότι αυτή η πρόοδος της αποκλιμάκωσης παραμένει εύθραυστη. Μαζί με τον Ύπατο Εκπρόσωπο Μπορέλ, εκπονήσαμε μία έκθεση για την κατάσταση των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων, όπως επίσης με μέσα και επιλογές για το πώς θα προχωρήσουμε με αυτή τη σχέση». Και κατέληξε πως «Εάν η Τουρκία δεν προχωρήσει εποικοδομητικά, εάν επιστρέψει σε μονομερείς ενέργειες ή προκλήσεις ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο θα διακόψουμε τα μέτρα συνεργασίας» υπογράμμισε η κ. Φον Ντερ Λάιεν.

Ο δε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, επεσήμανε με τη σειρά του ότι η ΕΕ θα παραμείνει επιφυλακτική ως προς την βελτιωμένη σχέση της με την Τουρκία, η οποία θα πρέπει να διατηρήσει την πρόσφατη «μετριοπαθέστερη συμπεριφορά», δήλωσε ο  προσθέτοντας ότι είναι πιθανόν ότι θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στην Τουρκία τον επόμενο μήνα. «Πραγματικά ελπίζουμε ότι θα είναι δυνατή η βελτίωση της σχέσης μας με την Τουρκία, αλλά ταυτόχρονα ... είναι για μας σημαντικό η Τουρκία να διατηρήσει την θετική της συμπεριφορά, μία μετριοπαθή συμπεριφορά», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής της οποίας προήδρευσε.«Αλλά παραμένουμε επιφυλακτικοί και παραμένουμε προσεκτικοί και πραγματικά βρισκόμαστε σε επαφή με τις τουρκικές αρχές για να πραγματοποιήσουμε επίσκεψη στην Τουρκία πιθανόν τον Απρίλιο». 

Η  κοινή ανακοίνωση των 27, ικανοποιεί τις θέσεις Ελλάδας και Κύπρου στα θέματα που αφορούν την Τουρκία, όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές. 

Ειδικότερα, η Κοινή Ανακοίνωση αναφέρει: 

«Πραγματοποιήσαμε μια συζήτηση για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και για τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία και χαιρετίσαμε την Κοινή Ανακοίνωση σχετικά με την ”Κατάσταση των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας” που εκπόνησε ο Ύπατος Εκπρόσωπος και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπως ζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2020.  

- Υπενθυμίζουμε το στρατηγικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Χαιρετίζουμε την πρόσφατη αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διακοπής των παράνομων δραστηριοτήτων γεώτρησης, της επανάληψης των διμερών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και των επικείμενων συνομιλιών για το Κυπριακό υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. 

- Με την προϋπόθεση ότι διατηρείται η τρέχουσα αποκλιμάκωση και ότι η Τουρκία εμπλέκεται εποικοδομητικά και υπόκειται στις προϋποθέσεις που αποφασίστηκαν στα συμπεράσματα του προηγούμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η πρόσφατα θετική δυναμική, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου. 

- Σχετικά με την οικονομική συνεργασία, καλούμε την Επιτροπή να εντείνει τις συνομιλίες με την Τουρκία για να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της Τελωνειακής Ένωσης, διασφαλίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη μέλη, και καλούμε παράλληλα το Συμβούλιο να εργαστεί για την εντολή εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης. Μια τέτοια εντολή μπορεί να εκδοθεί από το Συμβούλιο υπό την επιφύλαξη πρόσθετων οδηγιών από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Είμαστε διατεθειμένοι να ξεκινήσουμε διάλογο υψηλού επιπέδου με την Τουρκία για να συζητήσουμε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η δημόσια υγεία, το κλίμα και η αντιτρομοκρατία, καθώς και περιφερειακά θέματα. 

- Καλούμε την Επιτροπή να διερευνήσει πώς να ενισχύσει τη συνεργασία με την Τουρκία σχετικά με τις επαφές μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και την κινητικότητα. 

- Καλούμε την Τουρκία να απέχει από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση, επιβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε περίπτωση τέτοιων ενεργειών, να χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της, καθώς και για τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας. 

- Εκτιμούμε τη φιλοξενία από την Τουρκία περίπου 4 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων και συμφωνούμε ότι η βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής θα συνεχιστεί. Καλούμε την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση στο Συμβούλιο για τη συνέχιση της χρηματοδότησης των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία, καθώς και στην Ιορδανία, στον Λίβανο και σε άλλες χώρες της περιοχής. 

- Όσον αφορά τη διαχείριση του μεταναστευτικού, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της ΕΕ που περιλαμβάνει όλες τις μεταναστευτικές οδούς, θα πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία με την Τουρκία, ιδίως σε τομείς όπως η προστασία των συνόρων, η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, καθώς και η επιστροφή των παράτυπων μεταναστών και των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο στην Τουρκία, σύμφωνα με τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, που εφαρμόζεται χωρίς διακρίσεις. 

- Υπενθυμίζουμε τα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και παραμένουμε πλήρως δεσμευμένοι για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ (ιδίως τις αποφάσεις 550, 789, 1251). Προσβλέπουμε στην επανάληψη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμμετάσχει ως παρατηρητής και θα διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας έναν εκπρόσωπο στην αποστολή Καλών Υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών.  

- Το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα παραμένουν βασικό μέλημα. Η στόχευση πολιτικών κομμάτων και μέσων μαζικής ενημέρωσης και άλλες πρόσφατες αποφάσεις αντιπροσωπεύουν μεγάλη οπισθοδρόμηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και έρχονται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας για σεβασμό της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των δικαιωμάτων των γυναικών. Ο διάλογος για τέτοια θέματα παραμένει αναπόσπαστο μέρος της σχέσης ΕΕ-Τουρκίας. 

- Σύμφωνα με το κοινό συμφέρον της ΕΕ και της Τουρκίας για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή τους, αναμένουμε από την Τουρκία και όλους τους πρωταγωνιστές να συμβάλουν θετικά στην επίλυση περιφερειακών κρίσεων όπως στη Λιβύη, στην Συρία, στο Νότιο Καύκασο και θα παραμείνουμε σε εγρήγορση σε αυτό το θέμα. 

- Καλούμε τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προχωρήσει στις εργασίες της Πολυμερούς Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο. 

- Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και θα αναζητήσουμε μια συντονισμένη προσέγγιση με τους εταίρους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό κατά τη σύνοδό του τον Ιούνιο».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ