It’s the economy, stupid! (και για την Τουρκία)

Το ερώτημα είναι σε ποιες αλλαγές στην εσωτερική και οικονομική πολιτική θα προχωρήσει ο Ερντογάν έτσι ώστε να επηρεάσει την προεδρική εκλογή του 2028
Open Image Modal
via Associated Press

Ακόμα μια φορά, η οικονομία έπαιξε ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις. Ακρίβεια, πτώση της τουρκικής λίρας, υψηλός πληθωρισμός, η αθέτηση των υποσχέσεων του Ταγίπ Ερντογάν περί μη ανόδου των τραπεζικών επιτοκίων, είναι βασικοί λόγοι για τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών στην Τουρκία.

Η φθορά της άσκησης εξουσίας επί 22 χρόνια από τον Ερντογάν και το συντηρητικό ισλαμικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ήταν σημαντικός παράγοντας. Μια ολόκληρη γενιά δεν έχει γνωρίσει άλλον ηγέτη. Το γεγονός οδήγησε πολλούς νέους να ζητήσουν αλλαγή και ανανέωση. Είναι γνωστό ότι οι νεαρές ηλικίες αποτελούν υψηλό ποσοστό στο σύνολο του τουρκικού πληθυσμού. 

Ρόλο έπαιξε και η παρουσία του μικρού ισλαμιστικού Νέου Κόμματος Ευημερίας, υπό την ηγεσία του γιου του ιστορικού ηγέτη του πολιτικού Ισλάμ στην Τουρκία, Ερμπακάν. Το κόμμα προσελκύει υπερσυντηρητικούς ισλαμιστές που, ενώ είχαν υποστηρίξει Ερντογάν, σήμερα φέρονται δυσαρεστημένοι κυρίως από την κατάσταση της οικονομίας. 

Το κεντροαριστερό κοσμικό κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα κερδίζει περισσότερους Δήμους έναντι του κυβερνώντος κόμματος. Μεταξύ αυτών, οι 6 μεγαλύτερες πόλεις: Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη, Άδανα, Αττάλεια, Προύσα.

Στον υπολογισμό των ποσοστών των κομμάτων, για πρώτη φορά μετά από 22 χρόνια το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα προηγείται. Φυσικά πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι μιλάμε για δημοτικές εκλογές, στις οποίες η ψήφος διαμαρτυρίας είναι πιο εύκολη από ό,τι στις προεδρικές και στις βουλευτικές εκλογές. 

Ο Ταγίπ Ερντογάν παρά το σοβαρό πλήγμα, παραμένει Πρόεδρος με πολύ ισχυρές εξουσίες εκ του Συντάγματος, και με πλειοψηφία στην Βουλή. Το ερώτημα είναι σε ποιες αλλαγές στην εσωτερική και οικονομική πολιτική θα προχωρήσει, έτσι ώστε να επηρεάσει την προεδρική εκλογή του 2028, είτε είναι ο ίδιος υποψήφιος, είτε άλλος της επιλογής του.

Ο Εκρέμ Ιμάμογλου είναι ο μόνος πολιτικός που κατορθώνει να αμφισβητήσει πολιτικά τον Ερντογάν, αποκτώντας ισχυρή εκλογική βάση. Αποδείχθηκε εξαιρετικά πολυσυλλεκτικός κατορθώνοντας να προσεγγίσει πολλές κοινωνικές κατηγορίες. Κερδίζει νέους και μεγαλύτερους, φτωχότερους και μεσαία τάξη, εθνικιστές και Κούρδους. 

Αποτελεί εκπρόσωπο μιας κοινωνικής αντιπολίτευσης, που ξεπερνά τα όρια του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. Για ανάδειξη του όμως σε προεδρικό υποψήφιο το 2028, πρέπει να προσπεράσει δύο εμπόδια. Τη δικαστική περιπέτεια, που δεν έχει τελειώσει, καθώς με πιθανή καταδίκη μπορεί να στερηθεί τα πολιτικά δικαιώματα του. Και τον σημερινό ηγέτη του κόμματος του, Οζγκούρ Οζέλ. Ενισχυμένος από τη νίκη, ο νέος ηγέτης της αντιπολίτευσης μπορεί να θελήσει να συμμετάσχει ο ίδιος στις προεδρικές εκλογές, αντί του δημάρχου Κωνσταντινούπολης. 

***

*Ο Θόδωρος Τσίκας είναι Πολιτικός Επιστήμονας-Διεθνολόγος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης-ΕΕνΟΕ