Ο δημιουργός του διαδικτύου θέλει να το σώσει προτού καταστραφεί

Ο Τιμ Μπέρνερς Λι, «πατέρας» του παγκόσμιου ιστού, αποκάλυψε το παγκόσμιο συμβόλαιό για τη σωτηρία του ίντερνετ από την ψηφιακή δυστοπία.
|
Open Image Modal
Ο Τιμ Μπέρνερς Λι, δημιουργός του παγκόσμιου ιστού.
ASSOCIATED PRESS

Οι γονείς του ήταν μαθηματικοί. Η μητέρα του βοήθησε στην κωδικοποίηση ενός εκ των πρώτων υπολογιστών που αποθήκευε τις οδηγίες του προγράμματος σε ηλεκτρονική μνήμη - τον Manchester Mark 1.

Του δίδαξαν πως όταν προγραμματίζεις έναν υπολογιστή, αυτό που μπορεί να τον περιορίσει είναι μόνο η φαντασία σου. Αυτός ο ενθουσιασμός για πειραματισμό και αλλαγή τον βοήθησε να δημιουργήσει τον Παγκόσμιο Ιστό.

«Ηλπιζα ότι 30 χρόνια από τη δημιουργία του, θα χρησιμοποιούσαμε τον ιστό κυρίως προς την υπηρεσία ανθρωπότητας. Πρότζεκτ όπως η Wikipedia, το OpenStreetMap και ο κόσμος του λογισμικού ανοικτού κώδικα είναι τα είδη εποικοδομητικών εργαλείων που ήλπιζα ότι θα έρεαν από το διαδίκτυο» τονίζει ο Τιμ Μπέρνερς Λι, «πατέρας» του ίντερνετ, σε άρθρο του στους New York Times.

Open Image Modal
Hero Images via Getty Images

Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη, παραδέχεται. Οι διαδικτυακές κοινότητες κατηγορούνται για προκαταλήψεις, μίσος και παραπληροφόρηση. Οι απατεώνες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να κλέψουν ταυτότητες, οι οι αθέατοι διώκτες το χρησιμοποιούν για να παρενοχλούν και να εκφοβίζουν τα θύματά τους και οι κακοί ηθοποιοί υπονομεύουν τη δημοκρατία, χρησιμοποιώντας έξυπνες ψηφιακές τακτικές.

Η χρήση στοχουμένων πολιτικών διαφημίσεων στην προεκλογική εκστρατεία των Ηνωμένων Πολιτειών για το 2020 και στις εκλογές αλλού απειλεί για άλλη μια φορά να υπονομεύσει την κατανόηση και τις επιλογές των ψηφοφόρων.

Open Image Modal
simpson33 via Getty Images

«Βρισκόμαστε σε ένα οριακό σημείο. Το πώς αντιδράμε σε αυτήν την κατάχρηση θα καθορίσει εάν ο ιστός ανταποκρίνεται στις δυνατότητές του ως παγκόσμια δύναμη για καλό ή μας οδηγεί σε μια ψηφιακή δυστοπία» υπογραμμίζει ο Μπέρνερς Λι.

Και συνεχίζει: «Ο ιστός χρειάζεται ριζική παρέμβαση από όλους εκείνους που έχουν εξουσία για το μέλλον του: κυβερνήσεις που μπορούν να νομοθετούν και να ρυθμίζουν, εταιρείες που σχεδιάζουν προϊόντα, ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, ακτιβιστές και κάθε χρήστη του διαδικτύου που αλληλεπιδρά με άλλους σε απευθείας σύνδεση».

Σύμφωνα με τον ίδιο, πρέπει να ξεπεράσουμε το αδιέξοδο που έχει χαρακτηρίσει τις προηγούμενες προσπάθειες επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο ιστός. Οι κυβερνήσεις πρέπει να σταματήσουν να κατηγορούν τις πλατφόρμες για αδράνεια και οι επιχειρήσεις πρέπει να γίνουν πιο εποικοδομητικές στη διαμόρφωση των μελλοντικών κανόνων - όχι μόνο να αντιτάσσονται.

«Σας παρουσιάζω μια νέα προσέγγιση για να ξεπεράσουμε αυτό το αδιέξοδο - το Συμβόλαιο για τον ιστό. Η σύμβαση αυτή είναι ένα παγκόσμιο σχέδιο δράσης που δημιουργήθηκε το προηγούμενο έτος από ακτιβιστές, ακαδημαϊκούς, εταιρείες, κυβερνήσεις και πολίτες από όλο τον κόσμο, για να διασφαλιστεί ότι ο online κόσμος μας είναι ασφαλής, μας δίνει δύναμη και είναι αυθεντικός για όλους» εξηγεί ο δημιουργός του διαδικτύου.

Open Image Modal
NicoElNino via Getty Images

Η σύμβαση περιγράφει τα βήματα για την αποτροπή της σκόπιμης κατάχρησης του ιστού και των πληροφοριών. Για παράδειγμα, καλεί τις κυβερνήσεις να δημοσιεύουν μητρώα δημόσιων δεδομένων, ώστε να μην μπορούν να αποκρύπτουν από τους πολίτες τους τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα δεδομένα τους. Εάν οι κυβερνήσεις μοιράζονται τα δεδομένα μας με ιδιωτικές εταιρείες έχουμε το δικαίωμα να το γνωρίζουμε και να αναλάβουμε δράση.

Η σύμβαση καθορίζει τρόπους βελτίωσης του σχεδιασμού του συστήματος για την εξάλειψη των κινήτρων που ανταμείβουν το κυνήγι των κλικ (clickbait) ή τη διάδοση της παραπληροφόρησης.

Open Image Modal
Tero Vesalainen via Getty Images

«Η στοχευμένη πολιτική διαφήμιση δίνει στα πολιτικά κόμματα τη δυνατότητα να ανατρέψουν τη συζήτηση. Χρειαζόμαστε πλατφόρμες για να ανοίξουμε τα μαύρα κουτιά τους και να εξηγήσουμε με σαφήνεια πώς ελαχιστοποιούν ή εξαλείφουν τους κινδύνους που τα προϊόντα τους θέτουν στην κοινωνία. Κατά τη γνώμη μου, οι κυβερνήσεις πρέπει να επιβάλουν την άμεση απαγόρευση της στοχευμένης πολιτικής διαφήμισης για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον δημόσιο λόγο» υποστηρίζει ο Τιμ Μπέρνερς Λι.

Το συμβόλαιο αυτό περιέχει επίσης συγκεκριμένες ενέργειες για την αντιμετώπιση των αρνητικών - έστω και ακούσιων - συνεπειών του σχεδιασμού της πλατφόρμας. Για παράδειγμα, γιατί σε ένα πρόγραμμα γυμναστικής θα πρέπει οι γυναίκες να ανησυχούν ότι οι ακριβείς διαδρομές που ακολουθούν κατά το τζόκινγκ τους κοινοποιούνται σε άλλους χρήστες; Ισως επειδή σχεδιάστηκαν από ανθρώπους που δεν σκέφτονταν τις ανάγκες ασφάλειας των γυναικών.

«Χρειαζόμαστε ένα εντελώς διαφορετικό εργατικό δυναμικό στις βιομηχανίες τεχνολογίας για να βεβαιωθούμε ότι τα προϊόντα εξυπηρετούν όλες τις ομάδες. Και οι εταιρείες θα πρέπει να εκδώσουν εκθέσεις που να δείχνουν ουσιαστικά την πρόοδό τους προς αυτή την κατεύθυνση. Για να καταστεί ο διαδικτυακός κόσμος ένα μέρος που αξίζει να είσαι μέσα, πρέπει όλοι να χρησιμοποιήσουμε τη Σύμβαση για τον Παγκόσμιο Ιστό για να αγωνιστούμε τώρα για το διαδίκτυο που θέλουμε. Οι κυβερνήσεις πρέπει να στηρίζουν τους πολίτες που βρίσκονται online και να διασφαλίζουν ότι τα δικαιώματά τους προστατεύονται μέσω αποτελεσματικών κανόνων και της επιβολής τους. Οι εταιρείες πρέπει να κοιτάξουν πέρα από τα αποτελέσματα του επόμενου τριμήνου και να καταλάβουν ότι η μακροπρόθεσμη επιτυχία σημαίνει δημιουργία προϊόντων που είναι καλά για την κοινωνία» συμπληρώνει.

Open Image Modal
Maskot via Getty Images

Υπάρχει, ήδη, ένας ισχυρός συνασπισμός που υποστηρίζει αυτή τη σύμβαση. Οι κυβερνήσεις χωρών όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Γκάνα την έχουν υπογράψει. Οι τεχνολογικοί γίγαντες Google, Facebook, Microsoft και Reddit όπως και άλλοι ειδικοί, όπως η μηχανή αναζήτησης DuckDuckGo, έχουν δεσμευτεί για την ανάληψη της δράσης. Πολλές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, όπως το Ιδρυμα Ηλεκτρονικών Συνόρων, οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα και το AccessNow, εντάχθηκαν επίσης στο αναπτυσσόμενο κίνημα.

Κατά την έγκριση της σύμβασης, οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες δεσμεύονται να κάνουν συγκεκριμένες ενέργειες σε διάφορα θέματα. «Ορισμένες αλλαγές μπορεί να διαρκέσουν πολύ: Δεν περιμένουμε μετασχηματισμό εν μια νυκτί. Αλλά θα παρακολουθήσουμε τις προσπάθειές τους και εάν αποτύχουν να σημειώσουν πρόοδο, θα χάσουν την ιδιότητά τους ως υποστηρικτές της σύμβασης» προειδοποιεί ο εμπνευστής της πρωτοβουλίας.

Το Ιδρυμα Παγκόσμιου Ιστού, μαζί με τους παγκόσμιους εταίρους του, εμφανίζονται αποφασισμένοι να εργαστούν για την κινητοποίηση των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. «Καθώς πλησιάζουν οι εκλογές, θέστε τα θέματα αυτά στους πολιτικούς εκπροσώπους και υποψηφίους σας. Ο καλύτερος τρόπος για να αλλάξετε τις προτεραιότητες και τις ενέργειες όσων βρίσκονται στην εξουσία είναι να μιλήσετε» καταλήγει ο Μπέρνερς Λι.